Beograd između dva rata

Programom “Beograd između dva svetska rata”, koji čine tri dokumentarna filma iz 1919. i 1932. godine, 6. juna u Jugoslovenskoj kinoteci počinje 19. Festival nitratnog filma na kojem će narednih deset dana biti prikazano još oko 40 ostvarenja iz 30 arhiva iz Evrope, Azije i Amerike.

Filmovi “Beograd” (1919), “Beograd, prestonica Kralјevine Jugoslavije” (1932) i “Beograd” (1932) digitalno su restauirsani u Jugoslovenskoj kinoteci, koja 6. juna obeležava i svoj dan, ustanovljen na dan prve filmske projekcije u Beogradu i na Balkanu - 6. juna 1896. godine u kafani “Kod zlatnog krsta”, kada je Beograd postao deseta svetska prestonica u kojoj su prikazane pokretne slike braće Limijer.

Film “Beograd” iz 1919. godine snimila su dva verovatno ruska imigranta Ivanov i Matuševič. Film “Beograd, prestonica Kraljevine Jugoslavije”, koji je prikazan ranije ove godine na Festu, a sada će imati zvaničnu kinotečku premijeru. To je delo Vojina Đorđevića, istaknutog predratnog filmskog radnika i publiciste, čoveka koji je u Beograd u ono doba doveo Džozefinu Beker i glumca Ivana Petrovića. Film “Beograd” iz 1932. godine je jedan od prvih zvučnih filmova koji je snimljen na ovim prostorima. Reč je o češko-jugoslovenskoj koprodukciji koju su uradili Zagrepčanin na radu u Pragu, jedan od osnivača studija Barandovo, Lavoslav Rajhl, i njegov prijatelj, takođe osnivač Barandova, Julijus Šmit.

  Beograd,1919.

Inicijator i selektor Festivala nitratnog filma, upravnik Arhiva Kinoteke Aleksandar Saša Erdelјanović, odabrao je reprezentativan program sa delima velikih autora, ali i dosad nepoznatim materijale o Srbiji i Jugoslaviji iz arhiva Češke, Holandije i Švedske.

“Kao i ranijih godina vodilјa Festivala je prikazivanje kvalitetnih filmova, među kojima su digitalnom restauracijom osveženi neki klasici svetske kinematografije, ali i mnoštvo retkih i zaboravlјenih, pa ponovo otkrivenih bisera, koji će ovaj put imati beogradsku i srpsku premijeru”, naveo je Erdelјanović povodom 19. Festivala nitratnog filma, čiji jer moto “Pod sjajem zapalјivih zvezda”, a izvučen je kao ideja iz filma “Algol” jednog od vrhunaca ovogodišnjeg programa, Hansa Verkmajstera.

Na programu u obe zgrade Kinoteke su i dela značajnih reditelјa kao što su Maks Ofils, Fridrih Ermler, Žilijen Divivije, Raul Volš, Alberto Latuada, Lučijan Pintilije, Marsel Panjol, Vilhelm Diterle, Gustav Molander, Tomu Ucida, Žan Renoar, Branko Bauer i drugi.

Festival će ugostiti više od 30 direktora kinoteka, upravnika arhiva i filmskih kolekcija, istoričara filma i filmskih arhivista, reditelјa i filmskih kritičara iz petnaestak zemalјa.

Od 11. do 13. juna biće održana druga Balkanska filmska konferencija, pod sloganom od “Nitratnog do digitalnog”.

Prateći program obuhvata promocije DVD izdanja i knjiga o filmu, tribine i razgovore o saradnji na čuvanju i spasavanju filmske baštine, kao i koncert filmske muzike u džez aranžmanima u izvođenju pevačice Katarine Kačunković.

Festival nitratnog filma osnovan je 1999. godine, a program se zasnivao na nitratnom razdoblјu filmske trake (1896-1953).

Od 17. festivalskog izdanja koncept je proširen i na filmove iz šeste i sedme decenije 20. veka, po ugledu na najznačajniji festival arhivskog filma u svetu - Il Cinema Ritrovato (Povratak filmu) u Bolonji.

Karte za filmove u Svečanoj sali u Uzun Mirkovoj koštaju 200 dinara, za projekcije u Muzeju Kinoteke u Kosovskoj su 150 dinara, a studenti filmskih škola mogu na obe lokacije da uđu besplatno uz indeks.

Sajt Jugoslovenske kinoteke je kinoteka.org.rs, a program Festivala nitratnog filma, kao i cele letnje sezone se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org

(SEEcult.org)