Booksa slavi 10. rođendan
Književni klub Booksa u Zagrebu, koji je pre deset godina pokrenulo udruženje za promovisanje kultura Kulturtreger, proslavlja tokom decembra jubilej programom kojim će podsetiti na neke od ključnih momenata u protekloj deceniji, tokom koje je izrastao u jedno od nezaobilaznih mesta zagrebačke kulturne scene, okupljajući brojne domaće i strane književnike, muzičare, umetnike i aktiviste.
Dok je preko dana mesto druženja i sastajanja, te prostor u kojem se često mogu zateći studenti koji uče za svojim računarima ili stranci koji su se u Zagrebu zatekli ili u njega doselili, Booksa u večernjim satima postaje scena brojnih programa – književnih večeri, kantautorskih svirki uživo, putopisnih predavanja, gostovanja domaćih i stranih umetnika, aktivističkih tribina. Osim kluba, Kulturtreger vodi i portal za književnost booksa.hr, a na istoj adresi (Martićeva 14d) je i Centar za dokumentiranje nezavisne kulture, koji prikuplja i dokumentuje produkciju nastalu van institucija u proteklih 20 godina.
U klub Booksa do sada se učlanilo više od 12.000 osoba, a popis poznatih imena koja su u proteklih deset godina gostovala proteže se od domaćih i stranih književnika (Houellebecq, Krasznahorkai, Drakulić, Jergović, Ugrešić, Strout, Keret, Ammaniti, Karakaš...), preko muzičara (Nina Romić, Ante Perković, Luka Belani, Pips, Chips&Videoclips, Bebe Na Vole, Lovely Quinces, Irena Žilić...), do putopisaca (Davor Rostuhar, Hrvoje Jurić, Kalman Žiha...) i brojnih drugih umetnika. Booksa je ugostila i brojne festivale, umetničke inicijative, udruženja i aktiviste, a i sama je, između ostalog, organizator jedinstvene u regionu Revije malih književnosti, koja je od 2005. godine predstavila sve književne scene sa prostora bivše Jugoslavije, kao i bugarsku, rumunsku i grčku.
Prvih deset godina Booksa će slaviti tokom celog meseca, a slavlje počinje 5. decembra rođendanskom zabavom, kada će početi i kroufanding kampanja preko sajta Indiegogo za prikupljanje sredstava za popravke prostora koji su nužni nakon decenije gotovo svakodnevne upotrebe.
Uz Zle bubnjare ispred i DJ Itch (CFSN) u Booksi, svima koji dođu na zabavu biće omogućeno da učestvuju i oflajn u kampanji kupovinom neke od slavljeničkih memorabilija – bedževa, nalepnica, torbi, piva, kuvanog vina...
Nakon rođendanske zabave, 9. decembra uslediće slavljeničko izdanje Radionice kreativnog pisanja proze i poezije koja je ne samo popularno mesto za druženje, već i odskočna daska u profesionalni svet književnosti. Kroz dosadašnjih deset radionica prošlo je više od sto polaznika, a mnogi od njih kasnije su objavili i prvu knjigu. Neki od tih danas pravih pisaca, pročitaće šta skrivaju u fiokama i prisetiti se dana kad su bili “đaci”. Priče će čitati Andrija Škare (kome u izdanju CeKaPea uskoro izlazi zbirka Život svijeta koji će doći), Vladimira Becić, već poznata teen i fantasy autorka, Dario Rukavina kome bi takođe trebalo da izađe nova zbirka, te Ksenija Kušec koja je dobila niz pohvala kritičara za zbirku “Reci mi sve”.
Uoči proze, Booksa poziva i na Saint-Saënsovu muzičku fantaziju “Karneval životinja”, koju će izvesti ansambl Glazbene staze u formi trija, s naratorom Božidarom Peričićem čiji su stihovi nastali upravo na Radionici kreativnog pisanja poezije Dorte Jagić.
Za 11. decembar najavljen je koncert Škrabica sa Antom Perkovićem, Ninom Romić, Lukom Belanijem i Bebe Na Vole. Muzički program Škrabica su i pokrenuli Nina Romić, Perković i Belani, a danas ga jednako uspešno vodi Adam Semijalac.
Booksa će povodom desetog rođendana održati 18. decembra i specijalno izdanje Književnog budoara – svog najdugovečnijeg programa, u okviru kojeg je u protekloj deceniji nastupilo više od stotinu domaćih i stranih književnika, urednika, kritičara, filmaša, likovnaka i konceptualaca, strip autora i drugih osoba veštih sa rečima. Ovoga puta gosti su iz Beograda - David Albahari i Marko Šelić Marčelo, reper, pesnik, kolumnista, urednik, prozaik i promoter književnosti među mladima. Marčelo je nedavno objavio knjigu i album “Napet šou”, koji su sadržajno i konceptualno povezani, pa knjiga sadrži tekstove pesama s albuma, Marčelove eseje o temama kojih se dotiče u pesmama, te tekstove njegovih saradnika i prijatelja, među kojima su, uz Albaharija, i pisci Mihajlo Pantić i Pavle Zelić, kolumnista Dragoljub Draža Petrović, reditelj Kokan Mladenović, rok kritičar Petar Janjatović… Razgovoru sa Marčelom pridružiće se i Albahari, uvek rado viđen gost u Booksi.
Područja dosadašnjeg interesovanja Književnog budoara bila su savremena regionalna produkcija (Od korica do korica Miljenke Buljević), naučno-fantastična književnost (SF u Booksi Aleksandra Žiljka), savremeni stip (Strip-tease Matka Vladanovića), publicistika (Oko književnosti Marka Pogačara), filmske adaptacije književnih dela (Književnost na platnu Srđana Laterze i Mime Simić), popularna nauka (Antitvarijat Vanje Švajcera), vredni i nekomercijalni naslovi (Tajni život knjiga Dušanke Profeta), te u svom vremenu neshvaćena i prezrena umetnička đela (Humanizam i dekadansa Irene Lukšić) i literatura u “neliterarnim” umetnostima (Književnost, između Dunje Kučinac).
Za 19. decembar Booksa je najavila i specijalno izdanje pab-kviza “Lova do krova”. Pet rubrika s pitanjima (trivija, opšta kultura, književnost, muzika i film) i pet igrača po ekipi, dobitni su sastojci koji su nakon Bookse zapalili ceo Zagreb, a potom i Hrvatsku. Pitanja za ovaj povratnički kviz potpisuju Minimaxovci, zamalo pobednici Booksine Lige prvaka, a vodiće ga, kao nekada, Ana Stunić. Kvizni fond od participacija ulazi u kroufanding kampanju - igra se za slavu.
U završnici rođendanske proslave, 23. decembra, Booksa organizuje predbožićnu dobrotvornu akciju sa udruženjem Futura daj šapu, koja se brine za napuštene gradske životinje. Za donaciju od 10 kuna moći će se odabrati neka od knjiga s Booksinih polica i poneti kući kao poklon, bilo za sebe, bilo za nekog drugog. Futura je, osim knjiga, pripremila i majice, pa je to jedinstvena prilika da se za malo novca nabavi odličan poklon i istovremeno pomogne što napuštenim životinjama, što Booksinom ozvučenju.
U Booksi kažu da je najveća vrednost celog tog projekta to što publika od samog početka pokazuje veliko interesovanje za učešće u osmišljavanju i izvođenju programa koji se odvijaju u klubu. Zahvalni su i donatorima od kojih su najznačajniji Gradski ured za kulturu Zagreba, Ministarstvo kulture Hrvatske, Nacionalna zaklada za razvoj civilnog društva i Zaklada Kulutra nova.
(SEEcult.org)
