Četvrtinu filmova na FEST-u režirale žene
Beogradski Fest prikazaće čak 24 filma koja su režirale žene, što je četvrtina programa, pohvalili su se organizatori. Od prve rediteljke nominovane za Oskara Line Vertmiler do debitantskih ostvarenja mladih rediteljki, 48. Fest pravi u pogledu prisustva ženskih autora bitan pomak u odnosu na prethodne godine, a prema oceni organizatora, to pokazuje da se prostor u dosad pretežno muškoj industriji polako otvara.
Lina Vertmiler ušla je 1977. godine u istoriju kao prva rediteljka nominovana za Oskara za film “Sedam lepota”. Pet godina ranije, u Kanu je prikazan njen film “Mimi metalac” o čoveku koji prinuđen da napusti porodicu na Siciliji, i pronalazi posao u fabrici u Torinu, gde se umeša u vanbračnu aferu. To značajno ostvarenje Vertmilerove publika 48. Festa ima priliku da vidi u okviru programske celine Fest klasik.
Lina Vertmiler nije jedina koja je zauvek promenila filmsku industriju - Haifa al-Mansur prva je žena reditelj u Saudijskoj Arabiji. Njen debitantski dugometražni film “Wadjda”, za koji je pisala i scenario, prvi je dugometražni film snimljen u potpunosti u Saudijskoj Arabiji. Posvećena je podsticanju promena u korist saudijskih žena, zbog čega je dobijala nagrade, ali i brojne pretnje smrću. Njen novi film “Idealni kandidat” govori o Marjam, doktorki koja se kandiduje za gradsko veće, uprkos reakciji okoline koja ne može da se pomiri sa ženskim kandidatom.
Odrastanje u sličnim okolnostima imala je iranska rediteljka Marđan Satrapi, koja je bila izložena brutalnostima raznih političkih režima. Njeni roditelji su bili politički aktivni protiv monarhije iranskog šaha, a nakon revolucije 1979. godine, tlače ih muslimanski fundamentalisti koji preuzimaju vlast. Marđan Satrapi je još kao dete ulazila u sukobe sa policijom zbog nepoštovanja striktnog koda odevanja za žene, a svetsku slavu stekla je grafičkom novelom i animiranim filmom “Persepolis”, koji upravo opisuje njeno odrastanje u Iranu.
Njen novi film “Radioaktivno” posvećen je još jednoj značajnoj ženi - Mariji Kiri, a imaće četiri projekcije na Festu.
Rediteljka Marijel Heler dobila je na 44. Festu 2016. godine nagradu “Beogradski pobednik” za najbolji film – za “Dnevnik jedne tinejdžerke”, a njen novi film “Divan dan u komšiluku” sada je u programskoj celini Gala. Film je zasnovan na istinitoj priči o prijateljstvu TV zvezde Freda Rodžersa, miljenika američke nacije, i Toma Džunoa, ciničnog novinara magazina Esquire koji u početku sumnja da neko može da bude toliko čist i dobar kao Rodžers.
Tom Henks, koji tumači Rodžersa, nominovan je za Oskara za najbolju glavnu mušku ulogu.
Umetnice nominovane za Oskara našle su se rame uz rame sa debitantskim dugometražnim ostvarenjima poput filma “Bik” rediteljke Eni Silverstajn, “Radoznala” Lu Žene i “Mlečni zubi” Šenon Marfi.
Posebna pažnja 48. Festa usmerena je na srpsku rediteljku Ivanu Mladenović i srpsko-kanadsku rediteljku Sanju Živković, koje su se našle u takmičarskoj celini Fest Fokus.
Ivana Mladenović učestvuje filmom “Ivana Grozna” o glumici Ivani koja radi u Rumuniji, a nakon što se suoči sa zdravstvenim problemima, odlučuje da leto provede u rodnom Kladovu kraj Dunava, okružena porodicom. Kada je gradonačelnik zamoli da bude zaštitno lice lokalnog muzičkog festivala, ona to prihvata nevoljno. Nakon što iz Bukurešta stignu njeni ekscentrični prijatelji, muzičari, ona i njen ljubavni život sa mnogo mlađim momkom postaju trač u gradu, pa je na ivici nervnog sloma. Protagonisti te fiktivne autobiografije su članovi rediteljkine porodice.
Priču o porodici “Easy Land” donosi i Sanja Živković, rediteljka koja radi na relaciji Srbija – Kanada, što je ujedno i pozadina filma.
Jasna, talentovana i ambiciozna arhitektica iz Srbije, živi u Torontu, gde želi da stvori bolju budućnost za ćerku Ninu. Međutim, mentalna bolest od koje pati je veliki problem u njihovim odnosima. Uz pomoć lekova, Jasna uspeva da radi. Iznenada dobija priliku da se dokaže i izradi projekat svojih snova, ali da bi to izvela, mora da rizikuje stabilnost i krhke odnose sa ćerkom. Kada Nina nađe posao u jednom pozorištu, počinje da veruje u nove mogućnosti. Uskoro se suočava sa teškom odlukom – da stvara sopstvenu budućnost ili da ostane, pomažući majci da izgradi bolji život o kojem su sanjale. Glavne uloge u tom ostvarenju tumače Mirjana Joković i Nina Kiri, koja će biti gošća 48. Festa.
Program 48. Festa obuhvata ukupno 96 filmova, koji će biti prikazani od 28. februara do 8. marta na više od 300 projekcija u Sava centru, Kombank dvorani, Dvorani Kulturnog centra Beograda, Domu omladine, Jugoslovenskoj kinoteci i Muzeju Kinoteke, te u bioskopima “Fontana” i “Sinepleks” na Ušću.
Među gostima 48. Festa najavljeni su Džon Malkovič i Kosta Gavras, koji će dobiti priznanje Beogradski pobednik, kao i domaća glumačka diva Mira Banjac, kojoj će to nagradu uručiti na otvaranju Uliks Fehmiu, glumac i sin legendarnog Bekima Fehmiua, kome je i posvećen 48. Fest
Festivalski sajt je fest.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org, odnosno u prilogu (pdf).
(SEEcult.org)
