Još jedan krizni, a bogat FAF
Festival autorskog filma (FAF) u Beogradu prikazaće od 28. novembra do 3. decembra u glavnom programu 16 filmova, uključujući pobednike Venecije i Berlina, a uprkos dosad najmanjem budžetu, najavio je i raznovrstan prateći program - omaž piscu Mirku Kovaču, aktuelna ostvarenja autora iz Srbije i regiona, kao i biografske filmove o slavnim pesnicima.
Za nagradu “Aleksandar Saša Petrović” takmičiće se deset ostvarenja, koja čine glavni program uz četiri filma van konkurencije, najavili su 14. novembra na konferenciji za novinare organizatori 19. FAF-a, koji će biti održan u Dvorani Kulturnog centra Beograda, Domu omladine Beograda, Muzeju Jugoslovenske kinoteke, Domu kulture Studentski grad i bioskopu “Fontana”.
Producent FAF-a Igor Stanković istakao je da, uprkos skromnoj podršci Ministarstva kulture i informisanja i Grada Beograda, FAF nudi “najbolji program do sada po kvalitetu i imenima”, koji predvode pobednici festivala u Berlinu i Veneciji.
Sveti GRA, pobednik 70. Mostre
I umetnički direktor FAF-a Srđan Vučinić istakao je da je, uprkos ograničenom budžetu, obezbeđeno 10 do 12 odličnih filmova iz svih krajeva sveta, u skladu sa idejom FAF-a da predstavi autore koji se bave malim čovekom i intimističkim temama, odnosno bar pet-šest filmova koje će publika zapamtiti.
Prema rečima Vučinića, FAF je ove godine dobio dva i po puta manje novca od Ministarstva nego prethodne godine, a ako se ovakav trend “nastavi, naći će se pred gašenjem”.
Stanković je napomenuo da je ove godine u Ministarstvu kulture odvojeno pet miliona dinara za sve filmske manifestacije, a FAF-u je skromnu podršku pružio i Grad Beograd. Član Saveta FAF-a, filmski reditelj Stefan Arsenijević dodao je povodom teškog stanja u kulturi da mu je žao što nije snimio dokumentarni film o tome kako se ovih godina teško radilo.
Sveti GRA
FAF svečano počinje italijanskim filmom “Sveti GRA”, dobitnikom Zlatnog lava u Veneciji - prvim dokumentarcem koji je pobedio na Mostri, a govori o modernom Rimu i njegovim stanovnicima kroz priču o autoputu GRA (Grande Račordo Annulare), koji okružuje grad. “Sveti GRA” je prvi italijanski film koji je pobedio na Mostri nakon 15 godina, a na FAF-u će biti prikazan van konkurencije. Reditelj Đanfranko Rozi poznat je i kao producent, direktor fotografije i scenarista.
Najavljen je i pobednik 63. Berlinala - rumunski film “Pozicija deteta” Kalina Petera Necera, priča o majci koja podmićivanjem i povlačenjem veza pokušava da spasi letargičnog sina od zatvorske kazne, nakon što je, u saobraćajnoj nesreći, automobilom usmrtio dete.
Pozicija deteta, pobednik 63. Berlinala
FAF će predstaviti i nekoliko ostvarenja koja su u Kanu osvojila važne nagrade - Zlatnu kameru, nagradu za najbolju režiju, scenario, najbolju glumicu i nagradu ekumenskog žirija.
Među njima je novi film iranskog reditelja Ašgara Farhadija “Prošlost”, nagrađen priznanjem za najbolju glumicu (Bérénice Bejo) i priznanjem Ekumenskog žirija na 66. Kanu, kao i nagrade publike na Filmskom festivalu u Oslu.
FAF tradicionalno upoznaje publiku i sa dobitnicima Zlatne kamere Kanskog filmskog festivala, najboljim rediteljima-debitantima. Ove godine to je singapurski reditelj Antoni Čen, nagrađen za film “Ilo Ilo”, porodičnu priču inspirisanu mnogobrojnom azijskom decom koja žude za pažnjom dok su im roditelji prezauzeti poslom, trudeći se da očuvaju viši životni standard. “Ilo Ilo” dobio je nagradu za najboljeg debitanta i na Filmskom festivalu u Londonu.
Ilo Ilo
Biće prikazan i “Dodir greha” kineskog reditelja i dobitnika Zlatnog lava Đangkea Đaa, čije filmove “Grad 24” i “Mrtva priroda” publika zna poznaje sa FEST-a. FAF predstavlja njegov film “Dodir greha”, nagrađen u Kanu za najbolji scenario. “Dodir greha” istražuje ekstremne posledice korupcije, pohlepe, bednih uslova života i rada, kao i druge brojne društvene probleme sa kojima se danas suočava Kina, ali i ceo svet.
Među atrakcijama 19. FAF-a je i film “Heli”, priča o društvu u kome caruju endemsko nasilje i institucionalizovano bezakonje i korupcija, a potpisuje je Amat Eskalante (Krv, Bitange), bliski prijatelj i saradnik meksičkog reditelja Karlosa Rejgadasa, nagrađen ove godine u Kanu za najbolju režiju.
Heli
Među filmovima u glavnom programu je i nagrađivana drama “Epizoda u životu berača željeza” sarajevskog oskrovca Danisa Tanovića, dobitnik Gran prija žirija 63. Berlinala, Srebrnog medveda za najboljeg glumca (Nazif Mujić) i nagrade ekumenskog žirija na 63. Berlinalu, zasnovan na istinitom događaju koji govori o diskriminaciji Roma u savremenoj BiH. Iz regiona je u konkurenciji 19. FAF-a i nagrađivani film “Obrana i zaštita” Bobe Jelčića, sa Bogdanom Diklićem i Nadom Đurevskom u glavnim ulogama te intimne i društvene drame o životu u podeljenom Mostaru, ali i posleratnom društvu i gubitku identiteta uopšte.
Obrana i zaštita
Biće prikazan i italijanski film “Ulica u Palermu” Eme Dante, za koji je Elena Kota dobila u Veneciji nagradu za najbolju glumicu, a kako je najavljeno, gostovaće na 19. FAF-u.
Najavljen je i nagrađivani čileansko-španski film “Glorija” Sebastijana Lelija, tragikomedija o krhkim nadama i bolnim istinama jake žene u uslovima aktuelnih političkih dešavanja u Čileu, na koja utiču i tamna poglavlja čileanske istorije u proteklih 40 godina. Biće prikazan i grčki film “Gospođica Nasilje” Aleksandrosa Avranasa koji tim ostvarenjem progovara u ime žrtava porodičnog nasilja kroz priču o 11-godišnjoj devojčici koja je izvršila samoubistvo na svoj rođendan dok porodica insistira da je reč o slučajnosti.
Najavljen je i austrijski film “Soldat” Danijela Hosla, nastao u produkciji kolektiva “A European Film Conspiracy”, čije su glavne junakinje sredovečna poslovna žena koja ne zna kako da potroši novac i mlada i atraktivna Ana koja na jednoj farmi pokušava da promeni život iz korena.
Van konkurencije biće prikazan holandsko-belgijski film “Borgman” Aleksa van Varmerdama, priča o ekonomskim, klasnim i rasnim tenzijama koje karakterišu moderno društvo, kao i psihoseksualnim napetostima savremene “buržoazije”.
Borgman
Van konkurencije je i film “Psi lutalice” kultnog tajvanskog reditelja Caija Ming-lianga, dobitnika Gran prija u Veneciji, priča o slomljenoj porodici na margini tajvanskog društva. Van trke za nagrade je i “Kongres” izraelskog reditelja Arija Folmana, poznatog po nagrađivanom animiranom filmu “Valcer sa Baširom”. “Kongres” je inspirisan delom poznatog poljskog pisca naučne fantastike i satiričara Stanislava Lema i predstavlja priču o besu koju Folman predstavlja kroz mešavinu animacije i igranog filma. Van konkurencije je i film “Džimi P.” francuskog reditelja Arna Desplešena, nastao prema istinitim događajima i knjizi psihijatra Žorža Deveroa, stručnjaka za kulturu Indijanaca.
Kongres
Prateći program 19. FAF-a obuhvata “Omaž Mirku Kovaču”, selekcije “Autori predstavljaju” i “Pobednici Venecije i Berlina”, te celinu “Životi pesnika”, posvećenu filmskim ostvarenjima koja govore o pisanju i piscima.
Omaž Mirku Kovaču čine filmovi za koje je scenario napisao taj nedavno preminuli velikan jugoslovenske književne scene - “Lisica” Krste Papića, “Mali vojnici” Bate Čengića i “Večernja zvona” Lordana Zafranovića.
Program “Autori predstavljaju” čine ostvarenja autora iz Srbije i regiona iz ovogodišnje produkcije, koji će većinom biti gosti FAF-a. Reč je o ostvarnjima koja su žanrovski veoma raznovrsna, ali obeležena izuzetnim autorskim pečatom.
Među njima su i dva domaća filma - triler “Država” Jelene Marković, za koji je scenario pisao Saša Radojević, a biće prikazan u DKC-u, dok je u Kinoteci najavljen dokumentarni film Igora Toholja “Šta nedostaje na ovoj slici?”, priča o naselju na Fruškoj Gori i suočavanju njegovih stanovnika sa promenama.
Prošle, 2012. godine, na 18. FAF-u pobedio je portugalski film “Tabu” Migela Gomeza, a nagradu za režiju dobio je Leos Karaks za film “Sveti motori”. Specijalno priznanje žirija dodeljeno je rumunskom filmu “Svi u našoj porodici” Radua Žudea.
FAF je 2012. godine organizovan sa 3,3 miliona dinara (30.000 evra), što je bio najmanji budžet do tada.
Festivalski sajt je www.faf.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org.
*U PRILOGU: Satnica 19. FAF-a
(SEEcult.org)