Jubilej Paje Jovanovića

Veliki srpski slikar Paja Jovanović dobio je 3. septembra u Beogradu spomen-ploču, u okviru obeležavanja 150-godišnjice njegovog rođenja, koja će biti nastavljena sredinom oktobra i otvaranjem obnovljenog muzeja tog proslavljenog umetnika.

Veliki srpski slikar Paja Jovanović dobio je 3. septembra u Beogradu spomen-ploču, u okviru obeležavanja 150-godišnjice njegovog rođenja, koja će biti nastavljena sredinom oktobra i otvaranjem obnovljenog muzeja tog proslavljenog umetnika.

Ministar kulture Srbije Nebojša Bradić podsetio je prilikom otvaranja spomen-ploče na reči tog umetnika prilikom njegovog prvog dolaska u Beograd.

“Za malo dosade na granici-pregled carine i pasoša - bogato si nagrađen kada voz sa grmljavinom protutnji savski most, a Beograd u zraku jutarnjeg sunca, kao zlatom obasut pojavi se pred tobom...”, reči su Jovanovića na koje je podsetio Bradić, otkrivajući svečano spomen-ploču tog umetnika na kući u Birčaninovoj ulici 28b, u kojoj je boravio sa suprugom Muni i u kojoj je imao i atelje.

“… Da li išta bolje, od ovih reči našeg velikog i u svetu već proslavljenog umetnika Pavla Paje Jovanovića, izrečenih kada je prvi put došao u Beograd, govori o njegovom odnosu, prema gradu u kojem mu danas svečano otkrivamo spomen ploču”, rekao je ministar Bradić, ističući da je Jovanović, već uveliko građanin Evrope i sveta, sa najvećom radošću postao i građanin Beograda, i ponovo žitelj Srbije.

Ističući i da se Jovanović sa istom takvom radošću, posle brojnih svojih putovanja i učenja, sticanja znanja po najvećim svetskim metropolama duha i kulture, vraćao svom gradu i svojoj državi, kojima je ta znanja i poklanjao, Bradić je izrazio i uverenje da će i sva buduća događanja, koja će biti upriličena povodom jubilarne 150-godišnjice obeležavanja rođenja Paje Jovanovića, potvrditi isti stav - da su slikarev identitet, kao i njegov opus, istovremeno i srpski i evropski, da istovremeno stanuju i u Beogradu i u svetu, baš kao i veći deo naše kulturne baštine.

“Sa tom željom i namerom, da na dostojan način odamo priznanje svima onima koji su nas takvima činili i takvima svetu i sebi samima prikazivali - za nezaborav jednom od njih, danas otkrivam ovu spomen - ploču velikanu likovnog stvaralaštva Pavlu Paji Jovanoviću”, rekao je Bradić.

U ime Muzej grada Beograda, direktorka Danica Jovović Prodanović podsetila je da je postavljanje spomen-ploče na kući u kojoj je tokom 40-ih godina prošlog veka živeo Paja Jovanović, drugi u nizu događaja koji će obeležiti proslavu njegovog jubileja, a delo je umetnika Predraga Caranovića i rezultat inicijative Muzeja grada Beograda, bivšeg direktora Bojana Kovačevića i gospođe Marije Đorđević, potomka Paje Jovanovića.

Muzej grada Beograda sa drugim institucijama i Komisijom za ulice i trgove pri Sekretarijatu za kulturu, pokrenuo je inicijativu da se na primeren način – sličnim spomen pločama, obeleže i objekti u kojima su živeli drugi znameniti sugrađani, kako bi se njihove ličnosti i delo i na taj način učinile prisutnijim i bile utkane u memoriju grada.

“Ti reljefi bi nas podsećali na sve one koji su stvarali kulturu ovog naroda, a koji su često prepušteni zaboravu. Verujemo da su i ovakvi, na oko mali simbolički gestovi, dragoceni za građenje slike o sopstvenom kulturnom identitetu”, rekla je Danica Jovović Prodanović.

Obeležavanje jubileja 150 godina od rođenja Paje Jovanovića održava se pod pokroviteljstvom Ministarstva za kulturu Srbije i Grada Beograda, u saradnji sa brojnim institucijama i ličnostima.

Proslava jubileja otpočela je sredinom juna u Gradskom muzeju u Vršcu, gde je otvorena izložba „Slike Balkana“, a 15. oktobra biće otvoren obnovljeni Muzeja Paje Jovanovića u sklopu Muzeja grada Beograda.

Sledi objavljivanje monografije posvećene slikaru, autora Nikole Kusovca, kao i velika izložba u Galeriji Srpske akademije nauka i umetnosti u organizaciji Narodnog muzeja, koja je predviđena za decembar.

Početak sledeće godine obeležiće izložba u Galeriji Matice srpske u Novom Sadu i skup posvećen savremenom čitanju dela Paje Jovanovića u njegovom rodnom gradu Vršcu.

Ove godine obeležavaju se i jubileji znamenite slikarke Milene Pavlović Barili (1909-1945) i jedne od najznačajnijih srpskih kompozitorki 20. veka Ljubice Marić (1909-2003), a 2009. zvanično je proglasena i Godinom Milutina Milankovića, povodom 130-godišnjice rođenja tog velikog srpskog naučnika koji je rešio tajnu ledenih doba, uspostavio temelj savremene klimatologije, reformisao kalendar i dao niz značajnih građevinskih ostvarenja.

(SEEcult.org)