Kategorizacija manifestacija
Ministarstvo kulture Srbije priprema novu kategorizaciju manifestacija u odnosu na njihov međunarodni, odnosno regionalni, nacionalni i lokalni značaj, a na osnovu redefinisanja stanja u toj oblasti, 11. maja u Beogradu potpisan je Protokol o sufinansiranju Sterijinog pozorja u periodu od 2010. do 2012. godine. Prema rečima ministra Nebojše Bradića, Ministarstvo kulture tim protokolom prepoznaje “Sterijino pozorje” kao manifestaciju od značaja za nacionalnu kulturu, ali i za međunarodno povezivanje.
Ministarstvo kulture Srbije priprema novu kategorizaciju manifestacija u odnosu na njihov međunarodni, odnosno regionalni, nacionalni i lokalni značaj, a na osnovu redefinisanja stanja u toj oblasti, 11. maja u Beogradu potpisan je Protokol o sufinansiranju Sterijinog pozorja u periodu od 2010. do 2012. godine.
Prema rečima ministra Nebojše Bradića, Ministarstvo kulture tim protokolom prepoznaje “Sterijino pozorje” kao manifestaciju od značaja za nacionalnu kulturu, ali i za međunarodno povezivanje.
Prema navodima Ministarstva kulture, potpisivanje protokola sa Sterijinim pozorjem, čije će 55. izdanje biti održano od 26. maja do 4. juna u Novom Sadu, motivisano je potrebom da se podrži festival koji iz godine u godinu podstiče domaću dramsku književnost i teatarsko stvaralaštvo, te neguje i unapređuje savremeni pozorišni izraz.
Protokol podrazumeva budžetsku podršku ove godine u iznosu od pet miliona dinara, uz još 400.000, koliko je izdvojeno za podršku konkursu Sterijinog pozorja za domaći dramski tekst.
“Ovim je Ministarstvo započelo redefinisanje manifestacija i njihovu kategorizaciju”, rekao je Bradić na konferenciji za novinare u Ministarstvu kulture, nakon potpisivanja protokola sa v.d. direktorom Sterijinog pozorja Milivojem Mlađenovićem.
Kategorizacijom manifestacija, Ministarstvo ukazuje na one koje imaju
značaj za kulturu Srbije, kao i na manifestacije koje su važne zbog regionalne saradnje, te na one koje su bitne za decentralizaciju kulture. Posebnu kategoriju čine i manifestacije važne za lokalnu sredinu.
Potpisivanje protokola sa Sterijinim pozorjem, prema rečima Bradića, važna je osnova za razvoj tog festivala - sredstva će biti stabilna, za razliku od konkursa, koji ne garantuju stabilno finansiranje.
Bradić je istakao i da je svaka institucija pritom dužna da podnese izveštaj i opravda sredstva koja je dobila.
“Uprkos krizi i apatiji, pozorišna produkcija je vrlo živa, a i sami festivali to potvrđuju”, rekao je Bradić, ističući posebnu važnost manifestacija koje se dobro pozicioniraju na regionalnom i međunarodnom nivou.
U ime Sterijinog pozorja, Mlađenović je rekao da je “obradovan današnjim gestom, jer je to izuzetno otimističan znak”.
“Kategorizacija manifestacija je pozitivna stvar, jer će razvrstavanje garantovati stabilnost u finansiranju, ali će istovremeno i obavezivati manifestacije, a to znači i stabilnost pozorišnog života u Srbiji uopšte”, rekao je Mlađenović, ističući da će Sterijino pozoroje današnjim potpisom “garantovati da će bez odstupanja” sprovoditi svoju misiju, što znači da će domaći dramski pisac i dalje biti u centru manifestacije.
Mlađenović je najavio da će, uoči zvaničnog otvaranja 55. Sterijinog pozorja, 25. maja u Srpskom narodnom pozorištu biti održan prolog posvećen stogodišnjici rođenja Meše Selimovića, a obuhvata i dramu “Derviš i smrt” Gradskog pozorišta “Kodžaeli” iz Izmita u Turskoj, u režiji M. Nurulaha Tundžera.
Osim od Ministrastva kulture, Sterijino pozoroje dobilo je ove godine i pet miliona dinara od Pokrajinskog sekretarijata za kulturu Vojvodine, i to na osnovu konkursa. Milion dinara izdvojen je i iz budžetske rezerve Vojvodine, a gradske vlasti Novog Sada sufinansiraće 55. Pozorje sa 13 miliona dinara. Ostatak budžeta, ukupno planiranog u iznosu od oko 25 miliona dinra, biće obezbeđen zahvaljujući sponzorima, među kojima su glavni NIS i Erste banka.
Program 55. Pozorja obuhvata i ove godine selekcije nacionalne drame i nacionalnog pozorišta, kao i međunarodnu selekciju “Drugo Vi”, a svečano će biti otvoreno hit predstavom beogradskog Ateljea 212 “Kosa”, u režiji Kokana Mladenovića.
Ta predstava u selekciji je nacionalnog pozorišta, koju je osmislila Aleksandra Glovacki, odabravši još četiri predstave, među kojima je još jedna Mladenovićeva režija - “Dundo Maroje” Marina Držića, u izvođenju Kruševačkog pozorišta.
Prema izboru Aleksandre Glovacki, u selekciji nacionalnog pozorišta je i “Drama o Mirjani o ovima oko nje” mladog hrvatskog autora Ivora Martinića, u režiji Ive Milošević i izvođenju Jugoslovenskog dramskog pozorišta iz Beograda, zatim Euripidove “Bahantkinje”, u režiji Stafana Valdemara Holma i izvođenju Narodnog pozorišta Beograd, te “Nora” Henrika Ibzena, u režiji Predrag Štrpca i izvođenju Narodnog pozorišta Sombor.
Selekcija nacionalne drame, koju je sačinila Ana Tasić, obuhvata sedam predstava, a prilikom njihovog izbora, prioritet su imale provokativne scenske realnosti i idejno bogata rediteljska tumačenja tekstova.
Samo je jedna predstava pritom nastala na osnovu klasike, mada savremene (Banović Strahinja - Borislav Mihajlović Mihiz), a specifičnost selekcije je i to što tri predstave dolaze iz inostranstva (Zagreb, Ljubljana, Istanbul), dok su, među domaćim učesnicima, dva pozorišta na mađarskom jeziku. To znači da će samo dve predstave biti igrane na srpskom jeziku.
Selekciju čine “Barbelo, o psima i đeci” Biljane Srbljanović, u režiji Paola Mađelija i izvođenju Gradskog dramskog kazališta "Gavella" iz Zagreba, “Brod za lutke” Milene Marković, u režiji Aleksandra Popovskog i izvođenju Slovenskog narodnog gledališča Ljubljana, “Generalna proba samoubistva” Dušana Kovačevića, u režiji Nurulaha Tundžera i izvođenju Gradskog pozorišta Istanbul, te Mihizov “Banović Strahinja”, u režiji Andraša Urbana i izvođenju Narodnog pozorišta (Narodno kazalište/Népszínház) iz Subotice.
Kokan Mladenović ima i predstavu u selekciji nacionalne drame - “Pomorandžinu koru” prema tekstu Maje Pelević, u izvođenju Novosadskog pozorišta (Újvidéki színház).
Biće izvedena i “Čekaonica” Borisa Liješevića i Branka Dimitrijevića, u režiji Liješevića i produkciji Ateljea 212 i Kulturnog centra Pančevo, te “Sardinija” Ištvana Besedeša, u režiji Andraša Urbana i izvođenju Pozorišta “Deže Kostolanji” (Színház Kosztolányi Dezsö) iz Subotice.
Prema navodima Ane Tasić, kvalitet teksta nije bio dovoljan po sebi pri izboru predstava za selekciju nacionalne drame, ako njegovo scensko čitanje nije autentičnije ostvareno.
U tom smislu, predstave koje su realizovane na osnovu vrednih, savremenih ili klasičnih, tekstova, koje Sterijino pozorje svakako treba da promoviše, ali nisu, u scenskom tumačenju, umetnički bitnije, nisu ni ušle u selekciju. S druge strane, u program su uključene predstave umetnički superiornijih rediteljskih poetika, gde je izvođenje posebno kreativno, u formalnom, stilskom, dramaturškom pogledu, navela je Ana Tasić u obrazloženju selekcije.
Međunarodni program “Drugo Vi” 55. Pozorja, čiji je selektor Nikola Zavišić, obuhvata pet predstava, među kojima su “Zagrebački pentagram” grupe autora (Igor Rajki, Filip Šovagović, Nina Mitrović, Damir Karakaš i Ivan Vidić), u režiji Mađelija i izvođenju Zagrebačkog kazališta mladih, te “Dom Bernarde Albe” Federika Garsije Lorke, u režiji Dijega de Brea i izvođenju Slovenskog ljudskog gledališča Celje.
Biće izvedena i rumunska predstava “20 per 20”, čiji je autor i reditelj Đianina Karbunariu, a produkcija je Yorick Studija (Trgu-Mureš & dramAcum) iz Bukurešta, “Fedra Fitnes” (Phaidra Fitness) Ištvana Tašnadija, u izvođenju KoMa & ALKA.T Companies iz Budimpešte, kao i “Will You Ever be Happy Again” Sanje Mitrović, u produkciji Centra za kulturnu dekontaminaciju Beograd, hetveem theatre Amsterdam i Stand Up Tall Productions iz Amsterdama.
Prošle godine je na 54. Pozorju trijumfovala predstava “Brod za lutke” Milene Marković, u režiji Ane Tomović i izvođenju novosadskog Srpskog narodnog pozorišta, osvojivši Sterijinu nagradu za najbolju predstavu u celini i tekst, kao i priznanje Okruglog stola tog festivala, koji je svečano završen predstavom “Pijana noć 1918” Teatra Ulisis sa Briona.
Žiri 54. Sterijinog pozorja, kojim je predsedavala beogradska glumica Mirjana Karanović, video je 16 predstava u selekciji nacionalne drame i pozorišta, a jednoglasno je dodelio Sterijinu nagradu za najbolju predstavu “Brodu za lutke”, kao i nagradu Mileni Marković za tekst te savremene drame, u kojoj istražuje mogući profil tipične “junakinje našeg doba i jednu od najpopularnijih i za scensko uprizorenje najtežih dramskih konvencija - konvenciju bajke.
Predstava “Brod za lutke” dobila je još dve nagrade žirija, uključujući za originalnu scensku muziku hrvatskog muzičara Darka Rundeka, a po broju nagrada istakla se i predstava “Kandid ili optimizam” Voltera, u izvođenju Jugoslovenskog dramskog pozorišta, za koju je Sterijinu nagradu za režiju dobio Aleksandar Popovski.
Predstava “Kandid ili optimizam” ostaće zapamćena na 54. Pozorju i po glumcu Bogdanu Dikliću, kome je za vreme izvođenja te drame pozlilo, nakon čega je doživeo infarkt i operisan u Institutu za kardiovaskularne bolesti u Sremskoj Kamenici.
Sajt Sterijinog pozorja je www.pozorje.org.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
Obrazloženje selekcija 55. Pozorja moguće je naći OVDE
(SEEcult.org)
