Kontekst u mesnoj zajednici
Prezentacijom projekta “Jednom - uvek! Društvena svojina”, Udruženje Kontekst počinje 13. septembra programske aktivnosti u Mesnoj zajednici “Studentski grad” na Novom Beogradu, godinu dana nakon što je prestalo da radi u bivšem Centru za kulturu “Stari Grad”, odnosno Ustanovi kulture “Parobrod”.
Prezentacijom projekta “Jednom - uvek! Društvena svojina”, Udruženje Kontekst počinje 13. septembra programske aktivnosti u Mesnoj zajednici “Studentski grad” na Novom Beogradu, godinu dana nakon što je prestalo da radi u bivšem Centru za kulturu “Stari Grad”, odnosno Ustanovi kulture “Parobrod”.
Ispisivanje šablonskih grafita “Jednom - uvek! Društvena svojina” podrazumeva obeležavanje nekadašnje društvene svojine u cilju omogućavanja svim budućim istraživačima i nadležnim službama da lakše lociraju materijalna dobra koja su privatizacijom oteta od društva.
Tim programom otvara se Kontekst u mesnoj zajednici, na osnovu Protokola o poslovno-tehničkoj saradnji koji su početkom jula potpisali opština Novi Beograd i njena ustanova kulture Novobeogradska kulturna mreža (NBKM) sa udruženjima građana Kontekst, Scena Carina i ApsArt.
Publici će biti predstavljena dokumentacija o dosad označenim prostorima i objektima i analizirani neki primeri latentnog prisustva tog pitanja u projektima kao što su serija radio emisija “Naša Zgrada” ili “Flux ispod nas - Kaluđerica”. To primeri će poslužiti kao povod za razgovor o širim društvenim i političkim implikacijama prenošenja svojine nastale zajedničkim radom iz društvenog u privatno vlasništvo.
Projekat “Jednom - uvek! Društvena svojina” realizuje Nebojša Milikić koji se od sredine 90-ih bavi umetničkom produkcijom, nezavisnim istraživačkim radom, pisanjem o umetnosti i društvenim aktivizmom. Od 2001. radi kao urednik ili koordinator programa u Kulturnom centru Rex, a inicijator je i/ili koordinator projekata KEF, Flux, Kvasac, kao i Govornih programa i Programa za demokratizaciju i decentralizaciju kulture. Takođe, član je Radne grupe Ministarstva kulture za održanje kulturne raznolikosti i interkulturni dijalog.
Započeti proces obeležavanja društvene svojine ishod je Milikićevog bavljenja pitanjima zajednice i zajedničkog u stambenim zgradama, prigradskim naseljima, državnim institucijama i radnim organizacijama, gde se ovo potisnuto svojinsko pitanje javlja kao najmanji zajednički sadržilac njihovih partikularnih problematika.
Kontekst u mesnoj zajednici predstavlja ujedno nastavak borbe tog udruženja za autonomni prostor, započet nakon prestanka rada u prostoru Centra za kulturu “Stari Grad” u oktobru 2010. Ta borba predstavlja samoorganizovani pritisak na mrežu eksploatacije savremene umetnosti i kulture, kao i stvaranje drugačijih produkcijskih odnosa u kojima bi umetnost bila repolitizovano mesto društvenih dijaloga ili konflikata kao pokretača ili posledica savremenih političkih procesa.
Dosadašnja istraživanja i komunikacije sa različitim upravljačkim strukturama u oblasti lokalnih kulturnih politika rezultovala su potpisivanjem ugovora sa Opštinom Novi Beograd koji otvara mogućnost za dalji rad tri udruženja u prostoru MZ “Studentski grad”.
Kontekst će period rada u MZ “Studentski grad” iskoristiti za stvaranje platforme autonomnog obrazovanja kao mogućnosti ko-proizvodnje novog znanja i za takvo znanje vezanog političkog delovanja.
Mesna zajednica je, inače, najniža instanca državne organizacije. Njihovo osnivanje u SFRJ je započeto sredinom 1960-ih godina, dok 1974. godine ulaze u Ustav kao osnovni oblik samoupravnog organizovanja građana na lokalnom nivou. Mesne zajednice tada postaju centri za organizovanje građana radi ostvarivanja potreba kao što su izgradnja infrastrukture, dečjih vrtića i škola, sportskih igrališta, organizovanje kulturnih i edukativnih programa... Te aktivnosti su bile rezultat udruženih građana koji su samodoprinosom i ličnim radom unapređivali uslove života u svojim mesnim zajednicama. Pored očiglednih uspeha, ta mesta lokalne samouprave vremenom su uzurpirana od lokalnih partija, a tako i sve udaljenija od stanovnika i njihovih inicijativa. I pored toga, makar deklarativno, u važećim zakonima postoje mogućnosti za organizovanje ljudi i njihovo učešće u donošenju odluka kroz instancu mesne zajednice. Oblici neposrednog učešća građana u ostvarivanju lokalne samouprave- građanska inicijativa, zbor građana i referendum, u praksi savremenog političkog sistema su retko ostvarivi i na njihovom jačanju treba raditi.
Projekat Kontekst u Mesnoj zajednici podržali su Ministarstvo kulture, informisanja i informacionog društva Srbije, Opština Novi Beograd i NBKM.
Više o Kontekstu i borbi za autonomni prostor moguće je naći na https://kontekstprostor.wordpress.com/
(SEEcult.org)
