MAFAF - Pogled iz Beograda

Izložba “MAFAF - Nevidljiva istorija, pogled iz Beograda”, u okviru istraživačke platforme “Nevidljivi MAFAF”, započete 2010. godine i usmerene ka arhiviranju, prikupljanju i prezentaciji građe o Međuklupskom i autorskom festivalu amaterskog filma u Puli, nekada najvećoj manifestaciji filmskog amaterizma u Jugoslaviji, biće otvorena 1. novembra u Centru za kulturnu dekontaminaciju u Beogradu.

Izložba “MAFAF - Nevidljiva istorija, pogled iz Beograda”, u okviru istraživačke platforme “Nevidljivi MAFAF”, započete 2010. godine i usmerene ka arhiviranju, prikupljanju i prezentaciji građe o Međuklupskom i autorskom festivalu amaterskog filma u Puli, nekada najvećoj manifestaciji filmskog amaterizma u Jugoslaviji, biće otvorena 1. novembra u Centru za kulturnu dekontaminaciju u Beogradu.

Projekat “Nevidljivi MAFAF”, pokrenut 20 godina posle poslednjeg izdanja tog festivala, pokušaj je da se rekonstruiše i učini vidljivom nevidljiva istorija MAFAF-a kako bi bio primereno kontekstualizovan i valorizovan, kao i da bi se oživelo sećanje na tu zanimljivu i nekada najveću manifestaciju alternativnog i neprofesionalnog filmskog stvaralaštva u Jugoslaviji, koja se od 1965. do 1990. održavala kao prethodnica filmskog festivala u Puli.

Projekat se realizuje u etapama, u različitim gradovima i prostorima kroz izložbe, filmske projekcije, predavanja, debate i publikacije koje treba da doprinesu arhiviranju, prikupljanju i prezentaciji građe o MAFAF-u.

Beogradska izložba, realizovana u saradnji CZKD-a i udruženja MMC Luka iz Pule, obuhvatiće diskusije i filmske projekcije, koncipirane kao rezime dosadašnjeg i pogled u predstojeće istraživanje o specifičnostima, dometu i kontinuitetu jugoslovenskog filmskog amaterizma, u saradnji sa autorima, kritičarima i istoričarima.

Kustoskinja je Branka Benčić, koja je sa Aleksandrom Sekulić koncipirala program “MAFAF - Nevidljiva istorija, pogled iz Beograda”.

Prvog dana izložbe predviđene su projekcije kratkih filmova Tomislava Gotovca iz 1969, Ivana Faktora, Marijana Sušca, Josipa Alebića i Vlastimir Kusika iz 1979 i Vladimira Peteka iz 1972, a potom i razgovor na temu “Kontekst MAFAF-a, rekonstrukcija”, u kojem učestvuju Branka Benčić, Aleksandra Sekulić, Marko Babac, Jerko Denegri i Greg de Cuir.

Projekcije filmova sa MAFAF-a po izboru učesnika najavljene su i 2. i 3. novembra, kao i razgovori u kojima će učestvovati Nikola Lorencin, Sava Trifković, Vera Vlajić, Ivan Rakidžić i Ivica Gunjača, odnosno Bata Petrović, Bojan Jovanović, Ivan Obrenov, Sunčica Fradelić iAleksandar Muharemović.

MAFAF je „barometar kretanja amaterskog filma u Jugoslaviji” (Martin Bizjak), „čvorišna tačka u kojoj se sabiraju i ocenjuju iskustva protekle stvaralačke sezone i anticipiraju koraci budućnosti” (Ranko Munitić), “MAFAF je bio jednostavno – MAFAF, festival koji je nikao iskreno, spontano, iz entuzijazma, ne iz teorija” (Nikola Lorencin u katalogu povodom obeležavanja 25. godišnjice MAFAF-a 1990. godine).

MAFAF je nastao u neposrednoj blizini Festivala jugoslovenskog igranog filma u pulskoj Areni, podstaknut vremenskim i duhovnim okruženjem zagrebačkog GEFF-a i ideja anti-filma, dva festivala koja su imala su značajnu ulogu u njegovom formiranju, ukazala je kustoskinja Branka Benčić.

Heterogena produkcija kino klubova u kulturnom prostoru nekadašnje SFRJ obuhvatala je različite tematske, estetske, produkcijske, društvene i kulturne paradigme, radovima koji su se na specifičan način odnosili prema filmskom mediju, suštini kinematografije i jeziku filma, koji su usmerili amaterski film, ponudivši estetski koncept koji je stvaralački podsticao.

Projekat “Nevidljivi MAFAF” je pokušaj otvaranja novog diskurzivnog prostora i stvaranja subjektivne reinterpretacije, pa njegova namera nije stvaranje fiksnog istorijski utemeljenog narativa, nego naznačavanje mape fragmenata, mozaika podataka, proizvoljno povezanih detalja - kako bi se artikulisao drugačiji pogled i proverilo, kako je svojevremeno upitao i Sava Trifković, dobitnik nagrade na Prvom MAFAF-u - da li je MAFAF velika iluzija generacije iz 1965. godine, istakla je Benčićeva u tekstu u katalogu izložbe.

Prema rečima Aleksandre Sekulić, doprinos “Pogleda iz Beograda” u putujućoj i rastućoj izložbi nije analiza završene istorije jednog festivala, već pogled u “nevidljivi” život posle i uočavanje kontinuiteta prakse filmske produkcije “iz ljubavi”, entuzijazma, kao i njenih javnih manifestacija.

U pripremi “Pogleda iz Beograda”, Dušan Makavejev je savetovao tim projekta da jedino pogled na ono sto je danas živo i aktivno može izaći iz uobičajenih komemorativnih oblika osvrta na ovu istoriju i stoga će ovaj program će biti ponuđen kao faza istraživanja procesa emancipacije filmske produkcije koji je u toku, a čiju genezu posmatramo i u oblikovanju javnih manifestacija jugoslovenskog kinoamaterizma, navela je Sekulićeva.

Tim programa “Pogled iz Beograda” čine Dragomir Zupanc, Boško Prostran, Jovan Bačkulja, Ivica Đođević i Milica Jovčić, produkciju potpisuje CZKD, saradnik istraživač je Ivica Gunjača, a partneri su MMC Luka iz Pule, Pula film festival, Pula film factory i Hrvatski filmski savez.

Projekat je finansiran sredstvima Ministarstva kulture, informisanja i informacionog društva Srbije, uz dodatnu podršku Hrvatskog audiovizualnog centra.

Izložba u CZKD-u će biti otvorena do 10. novembra, a deo je manifestacije beogradske nezavisne kulture “Na sopstveni pogon” koji predstavlja od 25. oktobra do 5. novembra oko 80 programa širom grada - od Zemuna do Krnjače, uz učešće gotovo 30 organizacija, kulturnih centara, neformalnih grupa i inicijativa.

Učesnici programa “Na sopstveni pogon” su: ApsArt, Bazaart, BIGZ, Cirkusfera, CZKD, Centar za razvoj fotografije, Dah teatar, Dez org, ERGstatus, Hop.la!, Kiosk, Kontekst u mesnoj zajednici, Kornet, Kulturni front / KC Grad, Liceulice, Magacin, Mimart, nKA, O3one, Plavo pozorište, KC Reks, Remont, SEEcult.org, Stanica Treći Beograd i ZMUC.

Partneri u projektu su Remont - nezavisna umetnička asocijacija, Kulturni front/Kulturni centar Grad, ZMUC - Zemunski mali umetnički centar, SEEcult.org, Liceulice i Dah teatar - Centar za pozorišna istraživanja, u saradnji sa svim ostalim učesnicima programa “Na sopstveni pogon”.

Projekat je podržala Agencija za evropske integracije i saradnju sa udruženjima Gradske uprave Beograda.

Više o manifestaciji “Na sopstveni pogon” na: www.seecult.org/blogs/na-sopstveni-pogon, a satnica se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

(SEEcult.org)