Međuprostori vizuelne umetnosti i teatra
Pozorišne instalacije u završnici 52. Bitefa povod su za razgovor o susretanju teatarskog u vizuelnoj umetnosti i obrnuto, koji će biti održan 21. septembra u Kući Krsmanovića, uz učešće domaćih i stranih stručnjaka i moderaciju istoričara i teoretičara umetnosti dr Dejana Sretenovića, kustosa Muzeja savremene umetnosti u Beogradu.
Različite intermedijalne forme izraza 60-ih godina dovele su do uzajamnog približavanja teatra i vizuelne umetnosti, a tom trendu priključio se i Bitef. U pratećim programima od 1968. do 1972. godine značajno mesto zauzimao je “likovni Bitef”, koji je realizovala Galerija 212. Tako je Bitef, pored toga što je aktivno pratio promene toga vremena, prvi put u Jugoslaviji i otvorio mogućnost susreta teatra i vizuelne umetnosti – odnosno novih pozorišnih tendencija i nove umetničke prakse.
Na tribini "Međuprostor vizuelne umetnosti i teatra", koja počinje u 19 sati, učestvovaće scenograf i reditelj Dominik Iber (Rimini protokol), pozorišna kritičarka, istoričarka i producentkinja Marina Davidova, nezavisna istraživačica, kustoskinja, istoričarka umetnosti i spisateljica dr Jelena Vesić, te nezavisna kulturna radnica - teoretičarka izvođačkih umetnosti i kulture i dramaturškinja dr Ana Vujanović.
Povod za tribinu je umetnička celina u programu 52. Bitefa koja stoji na prelazu između izvođačkih i vizuelnih umetnosti, a koju odlikuje upravo "smrt izvođača".
U bloku pozorišnih instalacija publika ima priliku da pogleda tri pozorišne instalacije, od kojih su neke rađene u produkciji značajnih evropskih pozorišnih institucija, kao što su berlinsko pozorište HAU i švajcarsko Vidi iz Lozane. Sve tri produkcije isključuju prisustvo glumaca na sceni, što otvara prostor za polemiku o ulozi glumca u savremenom pozorištu.
Večna Rusija, foto: Dorothea Tuch
"Večna Rusija" ruske pozorišne kritičarke Marine Davidove bavi se nadiranjem neliberalnih modela vladanja u današnjim društvima, ali i njihovom istorijom. Davidova ispistuje istoriju društvenih uređenja u Rusiji, pronalazeći zajedničku crtu za svako od njih – stremljenje ka autoritarnosti. Prostorna instalacija Davidove okupirala je veliki deo Narodnog pozorišta kao džinovski lavirint soba koji posetioce vodi kroz različite periode političke i kulturne istorije Rusije, a publika moze da je pogleda do 21. septembra u 13, 17 i 21 sat.
"Pa'am" mladog izraelskog multimedijalnog umetnika Nadava Barnee i "Zaostavština, komadi bez ljudi" Štefana Kegija (Rimini Protokol), pored toga što su instalacije, deo su tematske celine Bitefa koja se bavi motivom smrti, odnosno, njegovog tretiranja u savremenom teatru.
"Pa'am" je fascinantan i zadivljujući narativ kompleksnosti ljudskog života, u kojem svetlo, video-rad, slike, zvuk i ljudski glas ispunjavaju prostor pozornice, stvarajući jedno potpuno i jedinstveno iskustvo. Na osam visećih televizijskih ekrana emituju se apstraktni video-radovi, praćeni glasovima iz off-a koji pripovedaju intimne, fragmentarne, setne, dokumentarno-fantazmagorične ispovesti o izdajama, smrti bližnjih, globalnim nesrećama, bolnim sećanjima.
Instalacija je na repertoaru 20. i 21. septembra u Bitef teatru u terminima od 19 i 21 sat.
"Zaostavština, komadi bez ljudi" pruža snažno atmosfersko, emocionalno i metafizičko iskustvo. Ta "prostorno-vremenska kapsula", u kojoj gledaoci mogu da idu od jedne do druge "ćelije", koje su krajnje realno i detaljno izgrađene, predstavlja pravi muzej sećanja na "obične" ljude kojih više nema ili one koji će nas ubrzo napustiti. U spektakularnoj scenografiji, svaka soba je lična zaostavština, odnosno projekcija načina na koji su oni zamišljali/želeli da odu s ovog sveta, projekcija značenja koje to za njih ima, kao i oblika na koji žele da ih se jednog dana sećamo. Instalacija je na programu 21. i 22. septembra u Pozorištu na Terazijama u različitim terminima.
(SEEcult.org)