Od Beograda do Bagdada

Dokumentarni film “Od Beograda do Bagdada” reditelja Radoslava Ognjenovića, čija je premijera 24. maja u Domu omladine Beograda, neobična je priča o “novom svetskom poretku”, ispričana kroz intimnu prizmu kanadskog novinara i ratnog izveštača Skota Tejlora, koji je poslednjih desetak godina izveštavao iz Beograda (1999), Njujorka (2001) i Bagdada (2004).

Uobličivši njegova iskustva sa terena u tri potresne priče, Ognjenović je pokušao da oslika prvu deceniju 21. veka.

Prvi deo filma, snimljen u Beogradu za vreme NATO bombardovanja 1999. godine, priča je o dvojici prijatelja iz mladosti - Skotu Tejloru i Glenu Filipsu, koji su odrasli u istočnom predgrađu Toronta, stanovali u susedstvu, išli u isti razred iste srednje škole, bili zaljubljeni u školske drugarice iz razreda kojima su se kasnije oženili; obojica su se aktivirali u vojsci, da bi je Skot kasnije napustio i postao novinar, a Glen ostao u vojnoj bazi u Nemačkoj. Priča se nastavlja ponovnim susretom dvojice prijatelja mnogo godina kasnije za vreme bombardovanja Beograda, odakle je Skot izveštavao kao novinar iz hotela “Moskva”, dok je Glen komandovao eskadrilom koja je bombardovala grad.

Razišavši se emotivno, fizički, i po “političkim opredeljenjima” sa svojim drugom iz mladosti, Skot se prvi put zapitao o “pravičnosti” novog ustrojstva sveta i “istinama” koje su novinari ostalih medijskih kuća iznosili o njoj.

Drugi deo filma, nazvan “Zahvalnost vladi”, Tejlorova je priča nakon dolaska u Njujork da izvestava posle napada terorista 11. septembra 2001. Tada se suočio i sa istinskom ljudskom tragedijom i njenom upotrebom u propagandne svrhe. Tejlor za to iznosi nekoliko primera: gledao je kako se američki vojnici, mladići sa protezama umesto amputiranih nogu, povratnici iz Avganistana koji je napadnut odmah posle rušenja zgrada Svetskog trgovinskog centra u Njujorku, javno zahvaljuju američkoj vladi što ih je snabdela oklopnim pancirima koji su im zaštitili gornji deo tela, pa su uspeli da prežive. “Zašto ih ne prikažu kako izlaze iz studija, sa štakama i protezama?” zapitao se Tejlor koji se suočio sa mnogim sličnim slučajevima tokom boravka u Njujorku, dovodeći u pitanje opravdanost slanja tih mladih ljudi u akcije poput rata u Avganistanu.

“Smrtna presuda” poslednji je deo filma, snimljen u Bagdadu 2004. godine. Tejlor u tom završnom delu iznosi detalje svoje intimne drame kroz koju je prošao kada su ga zarobili u Iraku pripadnici turkmenske paramilitarne grupe. Tada mu je izrečena i smrtna presuda kao “američkom špijunu”, izvođen je šest puta pred streljački stroj, uspeo je da preživi fizička i psihička mučenja, a preživeo je i post-traumatski stres nakon što je jedva izvukao živu glavu.

Tejlor na kraju iznosi svoja razmišljanja iz perspektive bivšeg iračkog zarobljenika, novinara čiji je maternji jezik engleski, “jevrejskog špijuna” i “špijuna CIA-e”, kao neko ko je na svojoj koži osetio i iskusio “naličje” “Novog svetskog poretka”, svrstan na njegovu stranu i protiv svoje volje.

Tri priče strukturisane su oko Tejlorovog nastojanja da pripremi i štampa novi broj svog časopisa čiji je vlasnik i osnivač, a koji izlazi mesečno u Otavi.

Reditelj Radoslav Ognjenović, rođen 1956. u Zemunu, studirao je na grupi za filmsku i televizijsku režiju Fakulteta dramskih umetnosti u Beogradu i na grupi za filozofiju Filozofskog fakulteta u Beogradu. Diplomirao je TV filmom rađenim za Dramsku redakciju TV Beograd (U srcu moje plavuše, 1984. sa tada mladim glumcima Sonjom Savić, Branimirom Brstinom i Svetislavom Goncićem). Postdiplomske studije iz teorije filma (filmska naracija) pohađao je na FDU od 1988. do 1990.

Od 1982. do 1992. radio je za TV Beograd kao reditelj u kulturno-umetničkom, obrazovnom i školskom programu, gde je režirao više od 60 dokumentarnih emisija. Režirao je i nekoliko dokumentarnih filmova za nezavisne producentske kuće (Avala Film, FRZ Beograd, Zastava Film) - "Meč kandidata" (1988), "Ranko i Snežana" (1990), i "Hilda Dajc" (1992).

Filmovi su mu učestvovali na filmskim festivalima u Beogradu, Londonu, Kembridžu i Strazburu.

Početkom 90-ih je otišao u London, gde je radio za J.Arthur Rank produkciju i sarađivao sa Glentham studiom, a 1994. emigrirao je iz Engleske u Kanadu, gde je radio za kompaniju Walt Disney Canada i kao asistent režije na filmovima kanadskih reditelja. U Torontu je osnovao producentsku kuću “Graystone Films” u čijoj je produkciji i realizovao dugometražni dokumentarni film “Od Beograda do Bagdada” (2011).

Cena ulaznice za projekciju u DOB-u je 150 dinara.

(SEEcult.org)