Odlazak Vatroslava Mimice
Filmski reditelj, scenarista i producent Vatroslav Mimica, velikan hrvatskog i jugoslovenskog filma i jedan od osnivača slavne Zagrebačke škole crtanog filma, preminuo je 15. februara u Zagrebu u 97. godini.
Mimica će, kako je podsetila Jugoslovenska kinoteka, ostati upamćen po igranim filmovima, poput “Prometeja s otoka Viševice”, “Kaja, ubit ću te”, “Ponedjeljak ili utorak”, “Događaj”, “Seljačka buna”, “Banović Strahinja”...
Vatroslav Mimica, Strašilo
Rođen 1923. u Omišu, studirao je na Medicinskom fakultetu u Zagrebu, a bio je i učesnik antifašističkog pokreta u Drugom svetskom ratu. Na filmu je prisutan od 1950. godine, najpre kao direktor Jadran filma, čiji je jedan od osnivača. Kao reditelj je debitovao igranim filmom “U oluji” (1952). Posle drugog igranog filma, komedije “Jubilej gospodina Ikla” (1955), posvetio se animiranom filmu, da bi se 1963. godine ponovo vratio igranom.
Mimica je bio jedan od utemeljivača slavne Zagrebačke škole crtanog filma. Isprva je radio kao scenarista (s Vladimirom Tadejom) neke od prvih uspešnih ostvarenja Zagrebačke škole crtanog filma (Premijera i Na livadi Nikole Kostelca, Cowboy Jimmy Dušana Vukotića – svi 1957). Svoj prvi crtani film “Strašilo” režirao je 1957. godine, a za njega je dobio Gran pri u Veneciji, što je bio i prvi veliki međunarodni uspeh Zagrebačke škole crtanog filma. Ubrzo je i drugim filmovima “Happy End” (1958), “Inspektor se vratio kući”, “Kod fotografa” (oba 1959), te “Mala hronika” (1962) stekao ugled jednog od prvaka Zagrebačke škole crtanog filma. Ti su mu filmovi – zaokupljenošću savremenom tematikom (usamljenost, otuđenje u urbanom svetu), te modernošću i inovativnošću izraza (nizovi paralelnih kolorističkih planova, kolažno umetanje isečaka fotografija, unošenje realnih predmeta u sliku), doneli nagrade na najuglednijim svetskim festivalima (Venecija, Ansi, Oberhausen, Bergamo, Edinburg).
Vatroslav Mimica, foto: Jugoslovenska kinoteka
Mimica se 1963. godine vratio igranom filmu. Povremeno ponavljajući motive iz crtanih filmova, te prihvatajući među prvima u Hrvatskoj modernističke stilske i tematske elemente, režirao je fimove “Prometej sa ostrva Viševice” (1965) i “Ponedeljak ili utorak” (1966), za koje je dobio Velike zlatne arene u Puli, te “Kaja, ubit ću te” (1967). Nakon toga pristup mu postaje znatno akademskiji (Događaj, 1969; Seljačka buna 1573, 1975; Banović Strahinja, 1981).
Mimica je, kako je istakla HRT povodom njegove smrti, oduvek bio i ostao vezan za ljudske sudbine - bio je humanista iznad svega. Ceo životni i kreativni opus posvetio je odbrani humanističkih vrednosti za koje je osećao da ih moderni veliki sistemi zaboravljaju i ugrožavaju. "Od onda kada je kao mladić otišao u partizane, iz potrebe da se bori protiv nepravdi fašizma, pa preko svih svojih super-avangardnih crtanih filmova, te - što je najvažnije - kroz sve svoje igrane filmove, uvek je svet posmatrao prvenstveno pogledom uverenog humaniste", navela je HRT.
Mimica je dobio i niz domaćih i međunarodnih priznanja za umetnički rad na području kinematografije, među kojima Nagradu “Vladimir Nazor” za životno delo (1986).
Povodom njegove smrti, ministarka kulture Hrvatske Nina Obuljen Koržinek istakla je da je bio istinski velikan hrvatskog igranog i animiranog filma, zaslužan za kultna dela hrvatske kinematografije.
Mimica je, kako je navela ministarka u telegramu saučešća, bio ključna ličnost zlatnog razdoblja Zagrebačke škole crtanog filma, uz Vladu Kristla, Nikolu Kostelca i Dušana Vukotića. Bio je “prvi izrazito modernistički autor hrvatskoga filma čiji je rad obeležen ne samo inovativnošću, već i izuzetnim humanizmom po kojem ćemo ga pamtiti”, navela je Nina Obuljen Koržinek.
(SEEcult.org)
