Omaž Bredi Beban u Trstu
Projekcijom filmova i izložbom fotografija, Trieste Contemporanea Committee odaće 15. septembra počast istaknutoj vizuelnoj umetnici sa prostora bivše Jugoslavije Bredi Beban, koja je je preminula u aprilu u Londonu, u koji je izbegla početkom 90-ih.
Dvostruki omaž Bredi Beban obuhvata projekciju njenog rada “My Funeral Song” u bioskopu Ariston, kao i izložbu “Avantura realnog” (The Adventure of the Real), čiji su kustosi Dubravka Cherubini i Branko Franceschi, a osim serije fotografija “Artve Vivo”, takođe obuhvata i nekoliko Bredinih filmova.
Rad “My Funeral Song” sastoji se od pet filmova, od kojih se svaki odnosi na po jednog bliskog prijatelja Brede Beban, koje je zamolila da odaberu pesmu koju bi voleli da bude puštena na njihovoj sahrani i zamisle kako bi izgledao svet u kojem više ne bi bili živi. “Kada god želim da prodrmam ljude, a da ih ne uznemirim, koristim muziku”, rekla je svojevremeno Breda Beban povodom rada “My Funeral Song” u čijem je centru snaga voljene pesme da kompresuje unutrašnji pogled na život u narativni momenat koji je ujedno i emotivan i misaon, melanholičan i pun radosti.
Breda Bedan tim provokativnim radom ispituje fenomen smrti, kao jedan od tabua današnjice, u kojoj se prevashodno govori o dugom, zdravom životu, dok je smrt skrajnuta.
Povodom tog rada Breda Beban je svojevremeno izjavila da je bila fascinirana momentima u kojima se ljudsko lice nalazi u stanju prirodne sofisticiranosti kada razmišlja o postojanju ovde i sada i negde drugde nekad. “My Funeral Song”, prema njenim rečima, svojevrsna je posveta onima koji osećaju da su izvan mreže unapred spremnih odgovora na fundamentalno metafižičko pitanje: “Odakle dolazimo i kuda idemo?”
Omaž program Bredi Beban u Trstu čini i izložba “Avantura realnog” u Studiju Tommaseo, koja će biti otvorena od 15. septembra do 3. oktobra, a obuhvata seriju fotografija “Arte Vivo” koje su inspirisane Bredinom maštom iz vremena detinjstva i radom argentinskog konceptualnog umetnika Alberta Greka (Greco).
Takođe, izložba obuhvata video radove i filmove Brede Beban: “Jason’s Dream”, “Let’s Call it Love”, “Walk of Three Chairs”, “How to Change your Life in a Day” i “I Can’t Make You Love Me”.
Breda Beban bila je umetnica, kustoskinja i kreativna producentkinja na polju između filma i vizuelnih umetnosti.
Rođena 1952. godine u bivšoj Jugoslaviji, odnosno u Novom Sadu u Srbiji, a odrasla u Makedoniji i Hrvatskoj, Breda Beban je živela i radila u Londonu od 1991. godine do 23. aprila 2012. godine, kada je preminula posle duge i teške bolesti.
Bila je priznata kao jedan od najznačajnijih britanskih umetnika.
U Veliku Britaniju emigrirala je početkom 90-ih iz Zagreba sa umetničkim i životnim partnerom Hrvojem Horvatićem, koji je preminuo u Londonu 1997. Jedan od njenih najpotresnijih radova upravo je i posvećen iskustvu emigracije, dokumentujući njihov odlazak iz ratom i nacionalizmima zahvaćene zemlje i šestogodišnji život u egzilu - do njegove iznenadne smrti u bolnici u istočnom Londonu. Potresno nazvan “I Lay on the Bed Waiting for His Heart to Stop Beating” (Ležim na krevetu čekajući da njegovo srce prestane da kuca), taj rad predstavlja, kako je svojevremeno istaknuto u “Gardijanu”, snažan marker vremena - “potresnu studiju prošlosti, sadašnjosti i budućnosti”.
Njeni nagrađivani radovi izlagani su širom sveta, uključujući i Bijenale u Veneciji, Muzej moderne umetnosti u Njujorku, Nacionalni muzej kraljice Sofije u Madridu, Tejt galeriji u Londonu…
Među njenim najznačajnijim radovima je i film “The Most Beautiful Woman in Gucha” (2006), snimljen na Dragačevskom saboru trubača u Guči koji je redovno posećivala. Prikazivan i u Tejt Britan galeriji u Londonu, te u pratećem programu Bijenala u Veneciji, a bio je i ključni deo poslednje izložbe Brede Beban - “The Complicity of Gestures” (Složenost gestova), održane u junu 2011. u Kalfayan galeriji Atini.
Breda Beban je i predavala vizuelne umetnosti na šefildskom Halam univerzitetu, a bila je i kustoskinja onlajn razvojnog projekta “Imagine Art After” (IAA), koji je uspostavljao dijalog među umetnicima koji su, kao i ona, emigrirali u London, sa umetnicima koji su ostali u svojim zemljama.
Omaž Bredi Beban organizuju Trieste Contemporanea Committee i međunarodni filmski festival I Mille occhi, u saradnji sa Kalfayan galerijama (Atina-Solun) i uz podršku umetničine porodice.
(SEEcult.org)
