Pobednici 18. DokuFesta
Najboljim balkanskim dokumentarcem na 18. DokuFestu u Prizrenu, koji je od 2. do 10. avgusta prikazao u takmičarskim programima više od sto filmova iz 40 zemalja, proglašen je rumunski “Timebox” Nore Agapi, specijalno priznanje dobio je Goran Dević za film “Na vodi”, a nagradu za najboljeg novog autora na Balkanu dobio je Ivan Marković za srpsko-nemački film “Centar” posvećen oronulom beogradskom Sava centru.
Žiri takmičarskog programa Balkan Dox (Krzystof Gierat, Mania Akbari, Luke Brawley) istakao je da pobednički film u toj selekciji, kombinovanjem savremenih i arhivskih snimaka, predstavlja vremensku kapsulu o promeni političke strukture jedne zemlje, ali i ličnih vrednosti u okviru tog procesa.
Goran Dević je nagrađen za film “Na vodi” koji, prema navodima žirija, predstavlja vizuelno upečatljiv opis dvostrukog (stvarnog i mentalnog) života protagonista okupiranih traumatičnim sećanjem na rat koje baca senku na njihov sadašnji život.
Ivan Marković je dobio nagradu kao najbolji novi autor u regionu za eksperimentalno-dokumentarni film “Centar” koji je sniman u enterijeru Sava centra, sa osobljem koje se stara o tom ruiniranom kongresnom prostoru kao jedinim protagonistima. “Centar”, kako je istakao žiri, lepim i inovativnim estetskim jezikom, pokazuje načine na koji ljudi naporno pokušavaju da zaštite objekat i njegovu arhitekturu.
Centar
Među filmovima u konkurenciji za nagrade bili su i “Više od života” Adnana Softića, “Električni orgazam za buduće generacije” Marije Vukić, “Najlepša zemlja na svetu” Želimira Žilnika, “Tusta” Andreja Korovljeva o pokojnom pevaču KUD Idijota, “Sinovi smo tvog stijenja” Ivana Salatića, “Wongar” Andrijane Stojković…
Najboljim filmom u međunarodnoj konkurenciji dugometražnih dokumentaraca proglašen je dvočasovni crno-beli film “Present. Perfect” Shengze Zhu, koprodukcija SAD i Hong Konga, koja govori o fenomenu live streaminga, dajući ujedno portret savremenog kineskog društva. Reč je o filmu u kojem, kako je naveo žiri (Adam Szymczyk, Stephanie Fuchs, James Lattimer), stalno zaboravljate ko ga zapravo snima, jer sve je uživo. Žiri je posebno istakao montažu kojom je materijal čitavog kolektiva “filmaša” pretočen u koherentnu celinu. “Present. Perfect” ulaskom u svet savremene tehnologije predstavlja portret današnje Kine kroz likove onih koji su obično marginalizovani i kojima su uskraćeni i glas i kamera.
U konkurenciji kratkih dokumentaraca pobedio je film “Wild Berries” Marianne Vas i Hedde Bednarszky o usamljenom dečaku u ruralnoj Rumuniji, a prema navodima žirija (Neil Young, Adele Kohout, Leonardo Bigazzi), koji je odgledao 17 ostvarenja, reč je o izuzetnom radu koji prelazi granice žanra i predstavlja kompletno umetničko delo unutar ograničenog trajanja formata kratkog filma.
Među nagrađenima su i kratki film “Brotherhood” Meryam Joobeur, “Earth” Nikolausa Geyrhaltera, koji je proglašen najboljim u kategoriji zelenih, te “Tiny Souls” Dine Naser, koji je pobedio u selekciji filmova koji promovišu ljudska prava.
Prema navodima žirija u toj kategoriji (Erëmirë Krasniqi, Simon Kilmurry, Sara Ruster), odabrani filmovi adresiraju širok raspon tema – od silovanja do raseljenja u ratu, od života izbeglica do otpora nepravdi takozvanih pravnih sistema zbog urbanog nasilja i siromaštva. Pobednički film “Tiny Souls” donosi priču o deci raseljenoj zbog oružanog konflikta, pri čemu izbegava njihovu viktimizaciju i dozvoljava da se čuju autentični glasovi mladih.
U nacionalnoj takmičarskoj selekciji pobedio je film “Pick a name” Dritëra Mehmetaja o ženi sa Kosova, samohranoj majci, koja istražuje načine da izbegne deportaciju iz Češke, nakon što joj je odbijena molba za azil.
Nagrada publike 18. DokuFesta, koji je svečano zatvoren u istorijskom bioskopu Lumbardi, dodeljena je dokumentarcu “The Reformist – A Female Imam” Marie Skovgaard.
DokuFest je prikazao ukupno 282 filma, a intenzivan devetodnevni program činile su i radionice, paneli, debate, masterklas predavanja, izložbe i niz muzičkih nastupa.
(SEEcult.org)
