Poklonu se u zube (ne)gleda
Muzej istorije Jugoslavije (MIJ), čije su zbirke nastale prevashodno od poklona koje su različiti državnici, preduzeća i građani darivali Josipu Brozu Titu, a poslednjih godina suočava se sa zahtevima za njihovo vraćanje, organizuje 6. avgusta okrugli sto na temu “Poklonu se u zube (ne) gleda”, kojim će pokušati da rasvetli tu problematiku, u okviru diskusionog programa povodom izložbe “Smrt u Trezoru”.
Muzej istorije Jugoslavije (MIJ), čije su zbirke nastale prevashodno od poklona koje su različiti državnici, preduzeća i građani darivali Josipu Brozu Titu, a poslednjih godina suočava se sa zahtevima za njihovo vraćanje, organizuje 6. avgusta okrugli sto na temu “Poklonu se u zube (ne) gleda”, kojim će pokušati da rasvetli tu problematiku, u okviru diskusionog programa povodom izložbe “Smrt u Trezoru”.
Na okruglom stolu biće reči i o statusu, stanju i smeštaju poklona koje danas dobijaju državnici i političari, legatima, pravnoj regulativi, ali i o sporovima koji se tiču vraćanja kulturne baštine zemljama iz kojih potiču.
Osim pravnika, kustosa i muzealaca iz MIJ, kao i Etnografskog, Muzeja grada Beograda, Muzeja Srema i drugih, najavljeni su i stručnjaci iz Republičkog zavoda za zaštitu spomenika, kao i predstavnici protokola Skupštine Srbije i Predsedništva.
MIJ je već održao dva okrugla stola u okviru izložbe “Smrt u Trezoru”, koja je otvorena do kraja avgusta, a tim diskusionim ciklusom želeo je da povede raspravu o temama relevantnim za istoriju Jugoslavije i savremenu muzeologiju “pred očima javnosti”.
U saradnji s brojnim partnerima, do kraja leta biće održana još dva okrugla stola u vezi sa aktuelnim izložbenim programima i dugoročnim planovima MIJ, pa je već za 20. avgust najavljena diskusija na temu “Arhivska građa - od stvaraoca do korisnika”.
Prvi okrugli sto, na temu “Smrt u trezoru. (Ne)postojanje depo prostora”, održan 15. jula, predočio je u tri segmenta trenutno stanje depoa, izneo predloge za prevazilaženje nastale situacije i poveo diskusiju o opravdanosti osnivanja novih muzeja kada status starih nije rešen.
Među učesnicima su bili kustosi, direktori, arhivisti, konzervatori MIJ, Muzeja grada Beograda, Jevrejskog istorijskog muzeja, kao i profesori Filozofskog fakulteta, Seminara za muzeologiju i zaštitu nasleđa.
U saradnji sa Odeljenjem za preventivnu konzervaciju “Dijana” Narodnog muzeja u Beogradu i Master studijama preventivne zaštite, 22. jula održan je i okrugli sto o preventivnoj zaštiti i dostupnosti muzejskih depoa, u okviru kojeg su predstavljene nove tendencije u preventivnoj konzervaciji, sa akcentom na traženju balansa između zaštite zbirki i, istovremeno, njihove dostupnosti. Učestvovali su konzervatori iz Vršca, Muzeja Vojvodine, Etnografskog i MIJ, a predstavljeni su i međunarodni projekti u koje lokalni muzeji mogu da se uključe.
Između ostalog, dogovoreno je da će od septembra biti organizovani u različitim muzejima na mesečnom nivou strukovni sastanci na temu konzervacije.
Izložba “Smrt u Trezoru” u MIJ predstavlja ekskluzivan izbor eksponata iz trezora Ovalne zgrade na Dedinju, kojima stručnjaci tog muzeja nisu imali pristup dok je u tom zdanju živeo bivši predsednik Srbije Slobodan Milošević.
Staljinova komandantska sablja, Titov maršalski znak, antički novčići, ritualni predmet u hindu-budističkoj religiji, statueta Venere, italo-etrurski šlem, mač ilirskog plemena, sablja Stevana Knićanina, kraljevski norveški orden, statua boga Ozirisa i kamen sa Meseca, koji su u Beograd doneli 1969. godine članovi posade Apola 11, neki su od eksponata predstavljenih na izložbi “Smrt u Trezoru”.
Reč je o eksponatima koji pripadaju MIJ, a ostali su u trezoru Ovalne zgrade, koji je sve do 2003. bio nedostupan stručnjacima tog muzeja, pod izgovorom da iznad njega stanuje predsednik države.
Pri izboru eksponata za izložbu, koju su pripremili kustosi Ana Panić i Momo Cvijović, nisu primenjivani isključivo muzeološki kriterijumi - odabrani su predmeti koje su svojevremeno, za različite potrebe, potraživali od MIJ istaknuti domaći naučnici, kustosi, reditelji i pisci.
Sastavni deo izložbe čine intervjui u kojima Goran Marković, Ivan Ivanji, Dragomir Acović, Branislav Anđelković, Nenad Radić i drugi, govore o izloženim predmetima, njihovom značaju i vrednosti, iznoseći i stavove o Josipu Brozu i njegovom vremenu.
Sajt MIJ je www.mij.rs
(SEEcult.org)