Pomereni redosled Iljovskog u Legatu Čolaković
Izložba Bore Iljovskog (1942-2013), jednog od najcelovitijih i najoriginalnijih autora u srpskom slikarstvu druge polovine 20. i početka 21. veka, biće otvorena 23. septembra u Galeriji-legatu Milice Zorić i Rodoljuba Čolakovića, a predstaviće deo njegovog stvaralaštva iz legeta koji je Muzej savremene umetnosti u Beogradu (MSUB) stekao na osnovu testamenta.
MSUB-u je zaveštan legat Iljovskog sa više od hiljadu radova na papiru (akvarela, gvaševa, crteža) i 65 dela nastalih tehnikom ulja na platnu.
Hronološki posmatrano, dela iz Legata Bore Iljovskog prate na izložbi, čija je autorka koncepcije Svetlana Mitić, složenu liniju razvoja jedinstvenog likovnog opusa Iljovskog, od vremena nastanka prvih ostvarenja – portreta iz 1951, preko formativno važnih dela nastalih tokom školovanja na beogradskoj Likovnoj akademiji, pa sve do zrelih ostvarenja velikih formata konstituisanih tokom osamdesetih godina i, konačno, dela nastalih u poslednjoj deceniji života. Sa devet dela iz kolekcije MSUB-a koja su pravovremeno otkupljivana, zastupljenost opusa Iljovskog u kolekcijama MSUB-a čini impresivnu celinu i omogućava studiozan uvid u svu slojevitost njegovog po mnogo čemu krajnje specifičnog, umetničkog opusa.
Izložba “Pomereni redosled” predstavlja, između ostalog, i dela Odi- se- jada (1990), Posledice oštrog vetra (1990), Pomereni redosled (1979), kojima su akcentovani najviši dometi stvaralaštva Iljovskog, koje kao jedan izolovan autorski opus postiže vrednost da slikarstvo učini mogućim i izvan ustaljenih podela kao što su figuracija–apstrakcija ili dekorativnost – čista umetnost, kako zapaža Branislav Dimitrijević.
Iljovski, Azbuka pokreta, 1974, foto: MSUB
Rođen 17. jula 1942. godine u mestu Drenova u blizini Florine (Egejska Makedonija), Bora Iljovski je, nakon završetka građanskog rata u Grčkoj, bio primoran da, kao i većina njegovih sunarodnika, napusti Grčku i nastavi život u drugoj zemlji. Detinjstvo je proveo kao izbeglica u Poljskoj, a 1956. dolazi u Jugoslaviju, odnosno Beograd, gde nastavlja školovanje. Najpre upisuje umetničku školu u Novom Sadu, koju ubrzo napušta, da bi potom, 1961, upisao Likovnu akademiju u Beogradu. Na istoj akademiji školovanje je nastavio na poslediplomskim studijama u klasi profesora Đorđa Bošana (kao jedini student), a završio ga je 1968.
Prvu samostalnu izložbu radova na papiru priredio je u Galeriji Grafičkog kolektiva 1968, a iste godine predstavio se i samostalnom izložbom slika u Galeriji Kolarčeve zadužbine. Od tada, pored samostalnih izložbi, učestvovao je i na značajnim domaćim i međunarodnim izložbama.
U izlagačkoj delatnosti Iljovskog izdvajaju se učešće na 41. Bijenalu u Veneciji 1982, gde je sa Editom Šubert i Andražom Šalamunom, u selekciji Ješe Denegrija, predstavljao jugoslovensku savremenu umetnost, kao i učešće na izložbi “U gudurama Balkana” 2003. u Kaselu, gde je izlagao na poziv kustosa Renea Bloka.
Dela Iljovskog nalaze se, pored brojnih domaćih i inostranih privatnih kolekcija, i u zbirkama Narodnog muzeja Srbije u Beogradu, MSUB-a, Nacionalne galerije u Berlinu, Muzeja likovnih umetnosti u Budimpešti, MSU Republike Srpske u Banjaludi, Muzeja Zepter u Beogradu, kao i mnogim drugim.
Iljovski, Posledice oštrog vetra, 1990, korice kataloga, MSUB
Bora Iljovski preminuo je 14. oktobra 2013. godine u Beogradu.
Izložba će biti otvorena do 5. novembra.
*Naslovna fotografija: Pomereni redosled, MSUB
(SEEcult.org)
