Pornografska nostalgija
Filmovima “U podzemlju seksa” (Hardcore, 1979) Pola Šredera (Schrader), “8 mm” (1999) Džoela Šumahera (Joel Schumacher) i “Noći Bugija” (Boogie Nights, 1997) Pola Tomasa Andersona (Paul Thomas), Jugoslovenska kinoteka podseća 3. februara na neke od nezaboravnih filmova koji su na spektakularan način vratili na filmsku mapu pitanja Etosa, ali i same egzistencije.
Filmovima “U podzemlju seksa” (Hardcore, 1979) Pola Šredera (Schrader), “8 mm” (1999) Džoela Šumahera (Joel Schumacher) i “Noći Bugija” (Boogie Nights, 1997) Pola Tomasa Andersona (Paul Thomas), Jugoslovenska kinoteka podseća 3. februara na neke od nezaboravnih filmova koji su na spektakularan način vratili na filmsku mapu pitanja Etosa, ali i same egzistencije.
Filmovi “U podzemlju seksa”, “8 mm” i “Noći Bugija” bave se porno industrijom u dijapazonu od verske netrpeljivosti, socijalne analize, pa sve do mračne fascinacije, a njihovim prikazivanjem, Kinoteka ukazuje i na lagani ulazak teme pornografije u glavni tok srpske kinematografije - putem nove generacije autora, koja je do te civilizacijske prekretnice, kako je naveo Dinko Tucaković, “bila u rezervatu ignorisanja, sa one strane političke korektnosti”.
Pornografija - eksplicitno prikazivanje seksa u umetnosti, duguje svoje časno ime miksu starogrčkih pojmova prostituta (porno) i pisanje (graphos). Na filmu je u sferi nečega što se eufemistički nazivalo erotski film uspešno zaživeo podžanr softcore, koji je dozvoljavao sve osim eksplicitnog prezentovanja genitalija i kopulacije. Nakon urušavanja holivudskog cenzorskog kodeksa 60-ih godina, lagano svet pornografije, odnosno filmskog hardkora zauzima pozicije u tokovima oficijelne kinematografije, podsetio je Tucaković u programu Kinoteke.
Bio je to signal za nekolicinu autora glavnog toka, da se strmoglave u Had paralelne porno galaksije, privlačne ali i opasne, u kojoj Eros i Tanatos nisu u saglasju, već u razuzdanom oplođavanju.
Vremenom su “porno banditi” prestali da snimaju filmove na 35 mm, uz uverljive priče i suvisle dijaloge, na autentičnim lokacijama i u regularnim filmskim studijima, postavši deo kriminalne magmem čiji je jedini i isključivi čin eksploatacija.
Ozbiljni autori, poput Šredera, Šumahera i Andersona, pokazali su, na način jednog od proroka alternativnog filma Džonasa Mekasa (Jonas Mecas), kako nema ničeg lošeg u pornografiji, nego da ona ruku pod ruku spaja ego i id.
Prema navodima Tucakovića, bilo je to vreme kada je snuff (film sa egzekucijom i smrtonosnim ishodom) bio urbani mit za generaciju koja je propovedala slobodnu ljubav. A onda su hipiji postali japiji, a pornofili - beskrupulozni pornografi...
U Šrederovom filmu igraju Džordž Si Skot (George C. Scott) i Piter Bojl (Peter Boyle), dok je u “8 mm” moguće videti Nikolasa Kejdža (Nicolas Cage) i Hoakina Finiks (Joaquin Phoenix), a u “Noći Bugija” Luis Guzman i Berta Rejnoldsa (Burt Reynolds).
Sajt Jugoslovenske kinoteke je www.kinoteka.org.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)