Praznine u istoriji
Istorija zgrade Galerije Matice srpske (GMS) u Novom Sadu u periodu od 1942. do 1957. godine, kada joj je promenjena prvobitna namena i uselјena najpre mađarska okupaciona policija, a zatim OZNA i UDBA, tema je umetničkog projekta “Praznine” Igora Antića, koji objedinjuje istraživanje arhivske građe i dokumentacije, intervjue savremenika i moderni umetnički izraz u formi video rada.
Otvaranjem izložbe “Praznine” 11. septembra, GMS započinje ciklus “Tradicija i savremeno stvaralaštvo”, u nameri da dela koja čuva i izlaže, kao i ideje koje se mogu iščitati iz prošlosti, budu inspiracija za savremeno stvaralaštvo u različitim medijima izražavanja. Ciklus “Tradicija i savremeno stvaralaštvo” je, kako je saopštila GMS, i izraz svesti da muzej danas, bez obzira koje nasleđe baštini, mora biti u direktnom kontaktu sa savremenom umetničkom praksom.
U tom kontekstu nastao je i projekat “Praznine”, koji se sastoji se od istoimene izložbe Igora Antića koja obuhvata umetnička dela iz kolekcije GMS i iz privatnog vlasništva, dokumentarni materijal i arhivsku građu, te pet autorskih filmova.
Budući da zgrada GMS čini važan deo istorije te ustanove - kao mesto koje pruža okvir njenog delovanja i predstavlјa identitetsku potku koju javnost danas prepoznaje, Antić se odlučio da umetnički projekat posveti proučavanju njene istorije od 1942. do 1957. godine, odnosno periodu kada je promenjena njena prvobitna namena i uselјena najpre mađarska okupaciona policija, zatim po završetku Drugog svetskog rata OZNA, a potom do 1956. UDBA, da bi nakon toga u zgradu bila uselјena Galerija Matice srpske.
Period u kojem je zgrada imala sasvim drugačiju namenu i bila u funkciji institucija koje su bile u službi političkih i društvenih promena nije imao direktne veze sa delatnošću Galerije. Ipak, ta “praznina”, odnosno nedovolјna istraženost onoga što se tih godina dešavalo u samoj zgradi i refleksija tih događaja na svakodnevni život, a samim tim i na umetnost, podstakla je Antića da realizuje projekat “Praznine”.
U izložbenim salama biće emitovano pet filmova, a svaka od prostorija nosi ime jedne od snimlјenih ličnosti: prva “Olga”, druga “Toša”, treća “Kuza”, četvrta “Ćira” i peta “Drug”, koji su iz različitih uglova (profesionalnog, privatnog, umetničkog, policijskog, kažnjeničkog...) i na različite načine (dramatično, anegdotski, analitično, distancirano...) doprineli da se razmotri taj specifični aspekt u odnosima umetnosti i politike.
Autor je zapravo želeo da na osnovu istorijskih podataka stvori autorsko delo koje će ispuniti “prazninu” i ponuditi interpretaciju istorijskih događaja kroz umetničko delo.
Izložbu prati katalog sa raspravnim tekstom Antića, koji objašnjava koncept projekta, a dopunjen je predgovorom Danila Vuksanovića i pogovorom Ratomira Kulića.
Kao sastavni deo, formirana je mapa “Praznine” koja sadrži 12 grafičkih listova nastalih tokom pripreme projekta sa uvodnim tekstom Sonje Jankov i Ratomira Kulića. Paralelno sa radom na realizaciji Antićevog umetničkog projekta, nastao je i Kulićev “Diskurs o prazninama” koji, iako zasebno poetsko-filozofsko delo, čini sastavni deo projekta.
Na otvaranju izložbe govoriće Danilo Vuksanović, urednik edicije “Tradicija i savremeno stvaralaštvo”, umetnik Igor Antić i upravnica GMS Tijana Palkovljević Bugarski.
Antić će tumačiti izložbu posetiocima 12. septembra u 18 sati, a biće je moguće obići do 12. oktobra.
(SEEcult.org)
