Predsjednice u Ateljeu 212

Riječko HNK Ivana pl. Zajca gostuje 21. februara u Ateljeu 212 predstavom “Predsjednice” koju su radile rediteljka Bojana Lazić i dramaturškinja Olga Dimitrijević iz Beograda, prema tekstu austrijskog pisca Vernera Švaba o malograđanskom svetu i suprotnosti između uglađene pojavnosti i prljavštine ispod površine, doslovne i metaforične.

Tri junakinje tog komada su “predsednice malih građanskih života, društvenog licemerja i potisnutih nagona”, navela je rediteljka Bojana Lazić.

Olga Dimitrijević napomije da se u ovom komadu “s gađenjem prema telu manipuliše i naslađuje u jeziku same drame” i da, “iako su Erna, Greta i Mariedl tri žene iz 'nižih klasa' koje neprestano govore o bazičnim funkcijama ljudskog tela, ono čemu se Švab izruguje nisu same niže klase, već ignorantne buržoaske projekcije 'prljavosti' na njima".

Uloge igraju Olivera Baljak, Tanja Smoje i Katarina Bistrovič Darvaš.

One su, kako je navedeno u najavi predstave, “čistačice našeg smeća, ali i naše nečiste savesti”. Tragične i komične, one su antijunakinje, na trenutak banalne, vulgarne i okrutne, ali zatim ponižene, usamljene i prestravljene životom, koji ih je možda izdao ili su one izdale njega.

Tekst je na hrvatski jezik preveo Sead Muhamedagić. Scenografkinja je Zorana Petrov, kostimografkinja Manuela Paladin Šabanović, kompozitor Vladimir Pejković, saradnik za scenski pokret Damjan Kecojević, dizajner svetla Boris Blidar.

Premijera predstave “Predsjednice” u HNK-u u Rijeci bila je u maju 2018. godine, a kako je ocenio “Novi list”, Bojana Lazić i Olga Dimitrijević postavile su ovaj komad negde između realističnosti, grotesknosti i nadrealnih, metaforičkih slika. Koncept predstave temelji se na kontrastu vizuelne prezentacije i sadržaja, a u nenametljivoj režiji naglasak je na glumačkoj suigri. Svaka od glumica kreirala je autentičan karakter, unoseći u interpretacije i dozu začudnog humora.

“Predsjednice" su prvi dramski komad Vernera Švaba (1958-1994), koji je danas klasik austrijske literature i teatra nemačkog govornog područja, a važio je za najvećeg pankera među piscima i najkontroverznijeg austrijskog dramatičara.

U četiri izrazito produktivne godine stvaranja - do prerane smrti, napisao je 16 drama. Dobitnik je brojnih nagrada i priznanja.

Premijera “Predsjednica” 1990. godine u Beču podelila je publiku i kritiku – jedni su bili krajnje negativnih dojmova, dok su drugi bili oduševljeni njegovim specifičnim jezikom punom višesmislenosti, u kojem zanemaruje konvencije izražavanja. Za razliku od ovih, neki su čak doveli u pitanje Švabove jezičke sposobnosti. Kroz takav iskrivljeni parodijski jezik i crni humor, kako piše “Novi list”, Švab je u svojim tekstovima artikulisao potiskivanje prošlosti, nasilje, emocionalnu hladnoću, izopačenu seksualnost, ishitrenu religioznost posleratne Austrije i tako izazvao pažnju pozorišnih krugova.

(SEEcult.org)