Predstavljen 11. ZagrebDox
Međunarodni festival dokumentarnog filma ZagrebDox najavio je od 22. februara do 1. marta približno 150 filmova u 16 programa, među kojima su nagrađivana ostvarenja i novi provokativni naslovi iz regiona i sveta.
Uz naslove iz međunarodne i regionalne konkurencije, 11. ZagrebDox nudi tradicionalne programe Biografski dox, Glazbeni globus, Happy Dox, Kontroverzni dox, Majstori doxa, Stanje stvari, Teen Dox, Factumentarci i ADU Dox, kao i nove sekcije Triler dox, Blistok i ZagrebDoXXL. Najavljena su i dve retrospektive hrvatskih dokumentaraca u selekciji filmske kritičarke i filmološkinje Diane Nenadić – autorsko veče Vinka Brešana i retrospektiva hrvatskih muzičkih dokumentaraca.
Uz pobednički film IDFA-e “O ljudima i ratu”, 11. ZagrebDox nudi u međunarodnoj konkurenciji i aktuelnog kandidata za Oskara “Virunga” Orlanda fon Ajnzidla, kao i pobednički film DOK Lajpciga, francuski “Pravila igre” autorskog para Klodin Bori i Patrisa Šanjara, a oba ta filma ima priliku da premijerno vidi narednih dana i publika 11. festivala “7 veličanstvenih” u Beogradu.
Najavljen je i potresan 15-minutni holandski film “Olupina” (Morgan Knibbe), nagrađen Srebrnim leopardom u Lokarnu, koji prati događaje koji su usledili neposredno nakon tragedije kod italijanskog ostrva Lampedusa, u kojoj je poginulo 300 afričkih emigranata. Film “Besani u New Yorku” (Christian Frei) kroz intimne ispovesti nekoliko Njujorčana kojima su slomljena srca istražuje same temelje ljubavi, te prateća osećanja zadovoljstva ili agonije.
Regionalna konkurencija, uz već ranije najavljeno novo ostvarenje austrijskog reditelja Ulriha Zajdla “U podrumu”, uključuje i novi film Želimira Žilnika “Destinacija_Serbistan”. Iz Srbije je najavljen i film “U mraku” Gorana Stankovića, a iz Bosne i Hercegovine “Rus” Damira Ibrahimovića i Eldara Emrića.
S mladine strane
Organizatori su posebno izdvojili italijanski film “S mladenkine strane” (Augugliaro-del Grande-al Nassiry), hibrid dokumentarca i političkog aktivizma, koji je nagrađen u Veneciji, a priča je o italijanskom novinaru i palestinskom pesniku koji pokušavaju da pomognu grupi ljudi iz Palestine i Sirije da emigriraju u Švedsku tako što organizuju lažnu sbadbenu povorku na putu od Milana do Stokholma. Mađarski film “Kainova deca” (Marcell Gerő), kroz priču o trojici muškaraca koji su kao deca postali ubice, pripoveda o sudbini, gresima i mađarskoj istoriji, najavio je 29. januara na konferenciji za novinare direktor ZagrebDoxa Nenad Puhovski.
Nenad Puhovski
“Izuzetno smo ponosni što i ove godine u regionalnoj konkurenciji imamo velik broj domaćih dokumentaraca koji će upravo na ZagrebDoxu doživeti svetske premijere”, rekao je Puhovski i najavio filmove “Veruda” Igora Bezinovića, “Rakijaški dnevnik” Damira Čučića, “Riba ribi grize rep” Nevena Hitreca, “Posljednjih 100” Morane Komljenović, “Bolesno” Hrvoja Mabića, “Besplatno” Vlatke Vorkapić, kao i debitantski filma cenjene zagrebačke snimateljke Eve Kraljević “Lijepo mi je s tobom, znaš” o njenom odnosu sa sestrom Mijom koja ima Daunov sindrom.
Program Biografski dox i ove godine donosi brojne zanimljive životne priče - od zloglasnog Hajnriha Himlera u filmu “Onaj pristojni” Vanese Lape, do jedne od svetu donedavno nepoznatih, a sjajnih uličnih fotografkinja u dokumentarcu “Pronalazeći Vivian Maier”, nominovan za nagrade Oskar i BAFTA.
Lijepo mi je s tobom, znaš
Najavljen je i kratki film “Every True Poet” Nejca Saje i Džefrija Janga o jedinstvenom poetskom svetu nedavno preminulog slovenačkog pesnika Tomaža Šalamuna (1941-2014).
Zanimljiv prilog vrućim političkim raspravama u Hrvatskoj daće u programu Kontroverzni dox nemački film “Titovi odredi smrti” (Philipp Grüll i Frank Hofmannn) koji razotkriva jugoslovenske špijune odgovorne za zločine nad hrvatskim emigrantima u Nemačkoj. Iz programa Kontroverzni dox organizatori su izdvojili i libansko-kanadski film “Mistična masa” (Karim B. Haroun), snimljen za vreme impresivne religijske procesije u čast smrti šiitskog verskog vođe.
Mistična masa
Program Stanje stvari iznova aktuelizuje probleme i fenomene savremenog društva, a prikazaće, između ostalog, i novi dokumentarac Aline Rudnickaje “Victory Day”, koji kroz priče nekoliko istospolnih parova istražuje novo, homofobno poglavlje u istoriji moderne Rusije.
Među filmovima u programu Majstori doxa su ukrajinsko-holandski “Majdan” u režiji Sergeja Loznice i “Posetioci” (Godfrey Reggi) autora znamenite QATSI trilogije o sudbini čovečanstva.
Program Glazbeni globus povešće publiku na nekoliko muzičkih putovanja, uključujući ono koje počine u susednoj Bosni sa “Izgubljenim Dugmetom” (Robert Bubalo, Renato Tonković, Marijo Vukadin). Program Happy Dox ponovo donosi dokumentarne priče s veselim predznakom iz celog sveta, dok Teen Dox donosi atraktivne naslove o životu i problemima tinejdžera.
Victory Day
Među tri nove sekcije je Triler dox, koji predstavlja danas popularnu hibridnu formu, a obuhvata, između ostalog, novi film britanskog dokumentariste Nika Brumfilda “Priče o razjarenom spavaču”.
Sveže uvide na temu Bliskog Istoka i islama ponudiće program Blistok, koji uključuje i danski dokumentarac “Ratnici sa Sjevera” o mladim pripadnicima druge generacije somalskih imigranata u Danskoj koji se odlučuju vratiti u Somaliju i pridružiti islamskim ekstremistima.
U programu ZagrebDoXXL pojedine će filmske projekcije pratiti prošireni razgovori kojima će organizatori nastojati da podstaknu širu raspravu s publikom o određenim osetljivim društvenim pitanjima.
ZagrebDox će i ove godine u dnevnim terminima besplatno prikazivati sve filmove iz međunarodne i regionalne konkurencije, a organizatori su najavili još poneko iznenađenje.
Ratnici sa Severa
I ove godine neki od naslova biće ekskluzivno dostupni u MAXtv Videoteci, odmah nakon projekcije na festivalu.
Cena ulaznica je kao i prošle godine - 20 kuna za dnevne projekcije, te 25 kuna za večernje. Za program Teen Dox karta košta 15 kuna. Tradicionalno, nakon zatvaranja festivala i dodele nagrada, posetioci će 1. marta, po ceni ulaznice od 35 kuna, moći da pogledaju sve nagrađene filmove.
ZagrebDox se održava uz podršku Grada Zagreba, Hrvatskog audiovizualnog centra (HAVC) i programa Kreativna Europa (potprograma Media).
Generalni sponzor je devetu godinu uzastopno Hrvatski Telekom.
U proteklih deset godina ZagrebDox je privukao više od 200.000 posetilaca na oko 2.000 projekcija na kojima je prikazano više od 1.500 filmova.
Prošle godine, na jubilarnom, 10. ZagrebDoxu, najboljim filmom u međunarodnoj konkurenciji proglašen je čileanski “Poslednja postaja” o starim ljudima koje su odbacili društvo i njihove porodice, dok je u regionalnom takmičarskom programu pobedio “Sacro GRA” Đanfranka Rozija o životu ljudi na auto-putu oko Rima, koji je pobedio i na 70. Mostri u Veneciji.
*Foto sa kzn: Nina Đurđević
(SEEcult.org)
