Preminula Breda Kalef

Proslavljena operska umetnica Breda Kalef Simonović, nekadašnja prvakinja Opere Narodnog pozorišta u Beogradu, preminula je 13. februara u Beogradu u 93. godini.

Datum, vreme i mesto sahrane biće naknadno saopšteni.

“Više od tri decenije, svojim nepresušnim talentom, ogromnom harizmom i raskošnim glasom mecosoprana podjednako je osvajala srca publike i stručne kritike, suvereno gospodareći operskim scenama, ne samo u Srbiji i bivšoj Jugoslaviji, nego i širom Evrope i sveta”, istaklo je Narodno pozorište povodom smrti Brede Kalef, koja je tokom karijere odigrala 61 premijernu ulogu, kao i 710 predstava u Beogradu i 242 na gostovanju.

Saučešće povodom smrti Brede Kalef uputila je ministarka kulture i potpredsednica Vlade Srbije Maja Gojković, navodeći da je ta čuvena operska pevačica plenila "raskošnim glasom, pojavom i  nesvakidašnjom harizmom ostavljajući neizbrisiv trag na domaćoj i svetskoj operskoj sceni".

"Ostaće zauvek u srcima i našem sećanju, a ujedno i večan uzor talentovanim operskim pevačima u Srbiji", navela je Maja Gojković, izražavajući saučešće porodici, kolegama, prijateljima i poštovaocima Brede Kalef.

Rođena 7. decembra 1930. u Beogradu, Breda Kalef potiče iz jedne od najstarijih jevrejskih porodica koja je iz Španije, preko Soluna, stigla u Beograd.

Posle završene Srednje muzičke škole, upisala je Muzičku akademiju, a potom boravila u Italiji na usavršavanju kod Marije Karbone.

“Ceo moj život je bio vezan i utkan u Narodno pozorište. Volela sam svoju profesiju i nesebično je davala i pozorištu i publici. Mnogo sam gostovala po svetu, ali sam se uvek rado vraćala svojoj kući i svom Narodnom pozorištu”, govorila je Breda Kalef u jednom od svojih poslednjih intervjua, urađenim za “Pozorišne novine”, u januaru 2021. godine.

Kako je nevela, njena generacija iz tog, kako ga zovu zlatnog doba, bila je vrlo kompaktna.

“Mi nismo odbijali ništa, sve smo pevali. Svi pevači, i u najmanjoj ulozi, bili su sjajni. Imali smo sreće da su, u ono vreme, dolazili i najveći svetski pevači, pa nam se tako dešavalo da budemo ravnopravni partneri sa jednim Mariom del Monakom, Frankom Korelijem, Plasidom Domingom”, prisećala se primadona Kalef koja je na sceni Narodnog pozorišta debitovala 1960. godine ulogom Mercedes u Bizeovom remek-delu “Karmen”, u kojem je kasnije, s velikim uspehom, pevala i naslovnu ulogu.  

Već naredne godine primljena je u stalni angažman operskog ansambla NP  u kojem je ostala pune tri decenije, sve do penzionisanja 1991. godine.

Nakon ulaska u Narodno pozorište veoma brzo je izbila u prvi red najznačajnijih prvaka Opere NP.

Njena prva značajna uloga bila je Marina u “Borisu Godunovu” Musorgskog kojom je diplomirala, a potom je otpevala sve najznačajnije uloge mecosopranskog faha u operama ruskih kompozitora: Boris Godunov, Soročinski sajam, Evgenije Onjegin, Pikova dama, Hovanščina, Zaljubljen u tri narandže, Ivan Grozni, Ivan Susanjin, Pikova dama, Knez Igor; francuskih kompozitora: Karmen, Don Kihot, Samson i Dalila, Hofmanove priče, Verter; italijanskih kompozitora: Madam Baterflaj, Moć sudbine, Norma, Aida, Rigoleto, Dafne, Trubadur, Đokonda, Bal pod maskama, Falstaf, Andre Šenije, Konzul, Kći puka; domaćih kompozitora: Ljubav to je glavna stvar, 1941, Na uranku, Dugme, Ero s onoga svijeta, Đurađ Branković, Vlast, Otadžbina, Knez od Zete; engleskih kompozitora: Otmica Lukrecije, Albert Hering... Paralelno sa umetničkim angažmanima u matičnom teatru, uspešno je gradila i međunarodnu karijeru u okviru koje je već 1964. godine dobila prvi veliki inostrani ugovor u Operi Tel Aviva. Na toj sceni, sa slavnim Plasidom Domingom, imala je ukupno 92 nastupa u predstavama “Karmen”, “Madam Baterflaj”, “Evgenije Onjegin” i “Kavalerija rustikana”.

Gostovala je samostalno ili sa ansamblom Opere NP širom sveta – Grčka, Španija, Austrija, Mađarska, Egipat, Irska, Italija, Rusija, Nemačka, Izrael, SSSR, SAD, kao i u svim većim gradovima nekadašnje Jugoslavije.

Učestvovala je i na brojnim koncertima, samostalno ili sa jugoslovenskim  horovima u zemlji i inostranstvu (“Braća Baruh”, “Branko Krsmanović”, Hor RTS-a). Sa Horom “Braća Baruh” imala je turneju u 29 gradova SAD, uključujući i nastup u Karnegi Holu u Njujorku.

Njene kreacije su sačuvane na pločama, kompakt diskovima i video snimcima koncertnih nastupa i predstava.

Pre početka umetničke karijere bavila se aktivno stonim tenisom, a veo-ma uspešno je igrala i bridž, za šta je nagrađivana.

Za umetnički rad dobila je brojna značajna priznanja, među kojima su: Plaketa, Pečat i Nagrada Narodnog pozorišta za najbolja godišnja izvođenja (za Ćeku u Đokondi Amilkare Ponkijelija i Majku Jugovića u Otadžbini Petra Konjovića). Dobitnica je i Nacionalnog priznanja za vrhunski doprinos kulturi Srbije, a 2021. dobila je Zlatnu medalju za zasluge kojom ju je odlikovao predsednik Srbije Aleksandar Vučić.

Fondacija koja nosi njeno ime ustanovila je 2016. godine nagradu “Breda Kalef” za najbolje interpretiranu mecosopransku ulogu u prethodnoj sezoni na sceni Narodnog pozorišta u Beogradu.

*Foto: NArodno pozorište

(SEEcult.org)