Preminuo Kristijan Boltanski

Francuski konceptualni umetnik Kristijan Boltanski, poznat po radovima kojima je preispitivao pitanja smrti i pamćenja, preminuo je 14. jula u Parizu u 77. godini.

Vest o smrti Boltanskog objavila je Marian Goodman galerija, sa kojom je godinama sarađivao. “Tokom 60-godišnje karijere konceptualnog umetnika, Kristijan je stekao međunarodno priznanje za svoje jedinstvene kontemplativne i meditativne odgovore na život i njegova putovanja, izražavajući ih u formi instalacija, skulptura, slika, filma, zvuka, kao i u vidu site-specific radova, koji su služili kao svojevrsna utočišta”, navela je MG galerija, koja ga je zastupala od 1987. godine.

Rođen u Parizu 1944. godine samo nedelju dana nakon oslobođenja od nacističke okupacije, Boltanski je bio sin jevrejskog lekara ukrajinskog porekla i Francuskinje, koja je morala da krije supruga u potkrovlju porodične kuće i pretvara se da su se razveli. Strahote Holokausta kasnije su postale osnova umetničke prakse Boltanskog, koji je monumentalnim instalacijama, ponekad konstruisanim i od fotografija jevrejske dece iz Drugog svetskog rata, progovarao o pitanjima gubitka, sećanja i smrti.

Kristijan Boltanski, Šansa, Paviljon Francuske, 54. Bijenale u Veneciji 2011. Foto: SEEcult

Učestvovao je, između ostalog, dva puta na izložbi Documenta (1972. i 1977), i čak šest puta na Bijenalu u Veneciji od 1975. do 2015. godine. Imao je izložbe u najvećim institucijama umetnosti širom sveta. Nije voleo retrospektive. “Kada vam predlože retrospektivu, to praktično znači da ste mrtvi”, rekao je svojevremeno u jednom intervjuu.

Boltanski je 2009. godine “prodao svoj život” kolekcionaru Dejvidu Volšu, koji se obavezao da će plaćati seriju 24-časovnih filmova o njegovom radu u ateljeu. To je značilo da što duže Boltanski bude živeo, Volš će morao više da plati.

Povodom nedavne izložbe “Après” u Marian Goodman galeriji u Parizu, priređene nedugo posle retrospektive u Centru “Pompidu” 2020. godine, kritičar Tomas Veber osvrnuo se na posledice pandemije korona virusa na Boltanskog. “Uzdržavajući se da se fokusira na pandemiju direktno, Boltanski ju je uspešno apsorbovao u svoj materijalni vokabular i uspavljujući pristup traumi i istoriji. Sadašnje vreme podveo je pod strahote prošlog veka, koje su bile njegova centralna tema”, naveo je Veber.

(SEEcult.org)