Prolaznost kao neumitna sila

Izložba “Vežbe prolaznosti” Olivere Parlić Karajanković otvorena je 3. novembra u Salonu Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, a prema rečima umetnice, njena specifičnost, iako postoji kontinuitet sa ranijim radovima, jeste promena koja se dešavala u dužem vremenskom periodu, ali je bila intezivna i kao takva, uspostavila je za nju novi poredak.

“Govorim o promeni tela i njegovih mogućnosti, koja je za svakog ko se bavi skulptorskim poslom veoma određujuća. Koncept izložbe se menjao, delimično sam odustala od početnih postavki, ali mislim da to iskustvo dele mnogi umetnici. Kad započnete rad na nekoj izložbi, vi zapravo ne znate kako će se to završiti. I to je dobro”, dodala je Olivera Parlić.

Kustos izložbe Miroslav Karić podsetio je na dosadašnji umetnički rad autorke, ukazujući da poslednje dve decenije vezuje svoju umetničku praksu za razmatranja potencijala medija skulpture, naročito njegovih mogućnosti u domenu izražajnosti materijala kao konstututivnih elemenata i nosioca idejno-značenjskih sadržaja jednog dela.

“Oliverine skulpture, objekte i instalacije posebno karakterišu taktilnost i snažno prisustvo emotivnog kao, kako ističe i sama umetnica,  primarni uzrok svake umetničke akcije, nužnost svakog usmerenog delovanja u odnosu prema predmetu ili materijalu koji bira i sa kojim radi. Oni će Oliverinim intervencijama u spajanjima i jukstapoziranjima sadejstava njiihovih formalno kvalitativnih svojstva, opštih kulturnih i društvenih namena i upisa za posmatrača otvarati polje trajne igre vizuelnih i interpretativnih asocijacija”, istakao je Karić.

Olivera Parlić, kako je dodao, konstruiše slojevite likovno-misaone celine  o ličnom i intimnom, rodnim tematikama i univerzalnim dilemama egzistencije, polazeći ovaj put u promišljanjima od danas “dominatnog osećaja fragilnosti i poroznosti okružujuće slike sveta, od prolaznosti kao neumitne sile svega postojećeg od materije do značenja”.

Serija najnovijih radova koja je predstavljena u Salonu MSU nastavak je autorkinih promišljanja medija skulpture kroz dalje testiranje likovnih i oblikovnih karakteristika materijala i njihovih izražajnih kapaciteta da, samostalno ili u sadejstvima pripadajućih vrednosnih atribucija, porekla i namena, budu nosioci misaonih i simboličkih aktivacija uprizorenog. Reč je o razmišljanjima Olivere Parlić na temu izdržljivosti kao merne jedinice otpora (ne)živog sveta intenzitetu vremena i okolnostima, transponovanim u forme čiji gradivni elementi i strukture, u konfiguraciji odnosa mekoće i čvrstine, postojanosti i poroznosti, posmatraču otvaraju intrigirajuće vizuelne situacije konstituisane međusobnim uticajima zakonitosti prirodnih sila i društvenih inskripcija. Otvrdnute i patinirane mrtve prirode, okoštali amblemi i uveli versko-obredni predmeti, krti ekstremiteti gigantizovanih oblika, disfunkcionalne barijere i zamaskirane svrhe, umetnica, zapravo, postavlja kao zbirnu metaforu o nestalnosti, efemernosti i privremenosti pojavnog, o neizbežnoj prolaznosti i potrošnosti svega, od materije do značenja.

Olivera Parlić Karajanković (Beograd, 1971) završila je 1997. godine studije vajarstva na Fakultetu likovnih umetnosti (FLU) u Beogradu, na kojem je 2000. godine i magistrirala, te 2014. godine odbranila doktorski umetnički projekat “Eros nemogućih susreta, skulpturalne forme postvarenih osećanja”. Od 2005. godine radi kao asistent na Vajarskom odseku FLU, trenutno u zvanju redovnog profesora.

Izlaže od 1997. godine u zemlji i inostranstvu. Pored brojnih samostalnih izložbi, izlagala je i na Oktobarskom salonu 2003. i 2005. Učestvovala je u projektu (Out) Instituta za umetnost u javnom prostoru Štajerske u Gracu, u okviru Štajerske jeseni 2009.

Godine 2017, u okviru izložbe “Voyage – Journey Through Serbian Contemporary Art” predstavlja svoj rad u Muzeju China Art u Šangaju.

Učesnica je umetničkih rezidencijalnih programa u Ečki i Jaloviku, Međunarodne umetničke kolonije Terra u Kikindi, AIR Hotel Pupik u Austriji, Vajarske kolonije Ada na Adi Ciganliji, Likovne kolonije Sićevo i Vlasina, smotre Mermer i zvuci. U javnom prostoru, na Adi Ciganliji, postavljena je njena skulptura Čun Pun.

Dobitnica je nagrade FLU za portret i nagrade “Sreten Stojanović, vajar”. Značajan deo umetničkog angažmana ostvarila je i u okviru Nezavisne umetničke asocijacije Treći Beograd, od osnivanja (2010) do njenog gašenja.

Izložba u Salonu MSUB biće otvorena do 5. februara 2024.

*Foto: Bojana Janjić

(SEEcult.org)