Rekonstrukcija antologije dade
Muzej moderne umetnosti (MoMA) u Njujorku predstavlja izložbom “Dadaglobe Reconstructed” više od sto radova koje je Tristan Cara (Tzara), jedan od osnivača dade, svojevremeno planirao za antologiju internacionalnih aktivnosti dadaista, ali je nikada nije realizovao.
Izložba je premijerno održana ranije ove godine u Kunsthausu u Cirihu, u okviru obeležavanja stogodišnjice dade, umetničkog pokreta koji je ismevao i buržoaziju, odgovornu za rat, i građanski ukus, tradiciju i samu umetnost u kojoj su vladali “harmonija i lepota”.
Izlozba objedinjuje radove kreirane za “Dadaglobe”, planirani, ali nerealizovani opus dadaizma, koji je Cara nameravao da objavi 1921. godine. Ambiciozna antologija trebalo je da dokumentuje sve internacionalne aktivnosti dade, pri čemu nije bila zamišljena kao pregled postojećih radova, već kao katalizator produkcije novih.
Cara je 1920. godine pozvao pedesetak umetnika iz deset zemalja da pošalju radove u četiri kategorije: fotografske autoportrete, fotografije umetničkih radova, originalne crteže i ilustracije za knjige.
Kako bi rekonstruisala prvobitnu zamisao Care, izložba “Dadaglobe Reconstructed” objedinjuje sve te radove fotografije, crteže, fotomontaže i kolaže, zajedno sa selekcijom pripadajućeg arhivskog materijala.
Izložba obuhvata radove Hansa Arpa, Andrea Bretona, Maksa Ernsta (Max), Hane Hoh (Hannah Hoch), Sofi Tojber-Arp (Sophie Taeuber-Arp) i još tridesetak umetnika, predstavljajući impresivno istraživanje umetničke raznolikosti, društveno-političke relevantnosti i istorijsko-umetničkog uticaja dade.
Iako nikada nije realizovan zbog finansijskih i organizacionih poteškoća, Carin projekat se tiče problematike umetničke reprodukcije koja je aktuelna i danas.
Izložba je otvorena u MoMA do 18. septembra, a obuhvata i prateći program.
*Francis Picabia. Tableau Rastadada. 1920. © 2016 Artists Rights Society (ARS), New York/ADAGP, Paris
(SEEcult.org)