Retrospektiva Mirka Ilića

Muzej savremene umetnosti Republike Srpske (MSURS) u Banjaluci najavio je od 11. aprila retrospektivnu izložbu “Licem u lice” grafičkog dizajnera i ilustratora Mirka Ilića koja će pružiti pogled na njegovu bogatu karijeru kroz nekoliko ciklusa plakata i drugih radova grafičkog dizajna, od kojih je određeni broj poklonjen MSURS-u. Izložba obuhvata Ilićeve radove koji su deo zbirke Muzeja moderne i savremene umetnosti (MMSU) u Rijeci, te plakate izrađene za Jugoslovensko dramsko pozorište (JDP) u Beogradu i table stripova kombinovane sa reprodukcijama.

Izložba je podeljena na tri celine objedinjene naslovom “Licem u lice”.

Celina Iz povesti ljudske gluposti - Dizajnerska povest sveta svojevrsni je prikaz različitih fragmenata iz opusa dizajna, ilustracije i stripa u kojima Ilić evocira neke od najvažnijih i ključnih događaja u istoriji. Druga celina Puno buke ni oko čega predstavlja pozorišne plakate – sa jedne strane plakate iz kolekcije MMSU u Rijeci, a sa druge strane plakate predstava odigranih poslednjih šest sezona u JDP-u, kao i nekoliko recentnih plakata predstava odigranih u Linkoln centar teatru u Njujorku. Treću celinu Horizontalno i vertikalno čine stripovi iz zagrebačkog perioda i vremena časopisa Polet, kao i novi koji pod naslovom “A.C. 2020” nastaju od 2020. godine do danas.

Izložba “Licem u lice”, kao i njen ekstenzivni katalog, donosi tri različita pogleda na umetnički opus Ilića u području dizajna, ilustracije i stripa u vremenskom rasponu od druge polovine 1970-ih pa sve do danas. Umesto konvencionalnog hronološkog nizanja radova, kakvo je uobičajeno za umetničke retrospektive, ona ih prikazuje kao dinamičke komponente jedne izuzetne karijere, ali i sa širim istorijskim, društvenim i medijskim kontekstom. Reč je, doslovce, o tri izložbe u jednoj, u kojima se susreću svima poznati, antologijski radovi sa onima koji su ređe izlagani; najraniji radovi sučeljavaju se s najrecentnijim, etički iskazi sa formalnim kreativnim inovacijama, vizuelne metafore s konkretnim izazovima našeg vremena, naveo je u pratećem tekstu Marko Golub, upravnik Galerije Hrvatskog dizajnerskog društva u Zagrebu, saopštio je MSURS.

Osnovna provodna nit ove izložbe je hronologija, koja se tek usputno preklapa s hronologijom Ilićevog dizajnerskog i umetničkog rada – reč je o hronologiji ljudske istorije, ili, tačnije “istoriji ljudske gluposti” od početka 20. veka do danas, kroz koju vode pažljivo odabrani radovi iz svih etapa njegove karijere. Postavljeni u takav kontekst, oni govore o našoj prošlosti i onom što nas je dovelo tu gde jesmo, ali i o budućnosti, bacaju drukčije svetlo na važne događaje, ličnosti i situacije, ali jednako tako upućuju nas i na kontekst svog nastanka, kreativni proces, specifičan način razmišljanja, smisao za uzbuđenje, otkrivanje, humor i ljudskost”, istakao je Golub.

Mirko Ilić, NYT, Havoc in Yugoslavia

Prema navodima Goluba i Kršića, stručnog saradnika u sekciji “Dizajnerska povest sveta”, gde god se našli u Ilićevom golemom ilustratorskom, dizajnerskom i stripovskom opusu, naići ćemo na snažne i pamtljive slike, na kompleksne misli prenesene na sažet, efektan i komunikativan način, na autora sposobnog dozvati i najdramatičnije spoznaje o svetu u kojem živimo bez imalo doslovnosti i površinske ekspresivnosti. Ilić je neko ko stvari razume na vrlo apstraktan, verbalan način, a interpretira ih na prikazivački, vizuelan način u kojem sve verbalno, pa i naše tumačenje, deluje nemoćno u artikulaciji onog što vidimo.

Mirko Ilić, rođen u Bijeljini 1956. godine, živi i radi u Njujorku od sredine 1980-ih. Završio je Školu primenjene umetnosti i dizajna u Zagrebu, gde od sredine 70-ih do sredine 80-ih godina objavljuje stripove i ilustracije, te dizajnira za širok raspon klijenata - od omladinske štampe, diskografskih kuća i pozorišta do političkih magazina i novina. Prvi strip je objavio 1976. godine, a bio je urednik stripa i ilustracija u Studentskom listu i časopisu Polet. Tokom 1980-ih radio je za popularne revije i nedeljnike Start, Danas i dr.

Sredinom 80-ih godina seli se u Sjedinjene Američke Države, gde radi kao ilustrator za neke od najvažnijih američkih i svetskih magazina i novina. Časopis Tajm imenovao ga je 1991. godine za umetničkog direktora zaduženog za međunarodna izdanja, a 1992. postao je umetnički direktor Op-Ed stranice Njujork tajmsa.

Godine 1995. osniva Mirko Ilić Corp, studio za grafički dizajn i 3D računarsku grafiku i filmske špice.

Objavio je desetak knjiga o dizajnu samostalno ili u koautorstvu sa piscem i novinarom Stivenom Helerom. Dobitnik je brojnih nagrada i priznanja. Dela su mu zastupljena u zbirkama prestižnih svetskih muzeja među kojima se izdvajaju Smitsonijan muzej u Vašingtonu, Muzej moderne umetnosti (MoMA) u Njujorku i Muzej moderne umetnosti u San Francisku (SFMoMA).

Mirko Ilić - Strah od letenja

Mirko Ilić - Edip

Izložba je realizovana u saradnji sa MMSU u Rijeci i Hrvatskim dizajnerskim društvom u Zagrebu.

Kustoskinja koordinatorka izložbe iz MSURS je Isidora Banjac, a autor vizuelnog identiteta izložbe Nemanja Mićević, grafički dizajner MSURS.

Za 12. april najavljen je razgovor o izložbi sa samim umetnikom, grafičkim dizajnerom i kustosom izložbe Markom Golubom iz Zagreba, grafičkim dizajnerom Borutom Vildom iz Beograda i grafičkim dizajnerom i istoričarom umetnosti Dejanom Kršićem iz Zagreba.

Izložba će biti otvorena do 6. juna.

*Naslovna fotografija: Primož Korošec

(SEEcult.org)