Retrospektiva Saše Petrovića

Većina filmova koje je Aleksandar Saša Petrović radio od kraja 50-ih do kraja 80-ih godina, zaključno s materijalima nedovršene TV serije “Seobe 2”, biće prikazana u retrospektivnom programu u okviru 15. Festivala autorskog filma, povodom 80 godina od rođenja i 15 godina od smrti tog velikog srpskog i jugoslovenskog reditelja i scenariste.

Većina filmova koje je Aleksandar Saša Petrović radio od kraja 50-ih do kraja 80-ih godina, zaključno s materijalima nedovršene TV serije “Seobe 2”, biće prikazana u retrospektivnom programu u okviru 15. Festivala autorskog filma, povodom 80 godina od rođenja i 15 godina od smrti tog velikog srpskog i jugoslovenskog reditelja i scenariste.

Glavna nagrada FAF-a je i nazvana imenom tog velikog reditelja i jedne od vodećih ličnosti novog jugoslovenskog filma, a njegova retrospektiva obuhvata od 25. novembra do 2. decembra i njegove kratke dokumentarne filmove o slikarima Petru Dobroviću i Savi Šumanoviću, triptih “Tri” (1965), kao i filmove “Skupljači perja”, “Biće skoro propast sveta” (1988) i “Maestro i Margarita” (1972).

Petrović je u stvaralačkoj praksi, kao i u tekstovima posvećenim sedmoj umetnosti, dao obrise modernog izraza i estetike u domaćem filmu, odbacujući konvencionalnu literarnu retoriku i zamenjujući je neiscrpnom “otvorenom metaforičnošću” same stvarnosti.

I retrospektivni program nastoji da projekcije filmova dopunjuje živom reči i tumačenjem, pa će o Petrovićevim ostvarenjima u uvodu govoriti umetnici, kritičari, filmolozi i drugi poznavaoci njegovog briljantnog opusa.

Od 25. novembra u Muzeju Jugoslovenske kinoteke biće prikazani Petrovićevi kratkometražni dokumentarni filmovi “Let nad močvarom” (1957) - prema scenariju Vicka Raspora - poetsko viđenje sveta barskih ptica i života jednog para divljih patki čija je ljubav presečena puščanim mecima lovokradice, zatim “Petar Dobrović” (1957) prema scenariju Miroslava Krleže - likovna zaostavština i život slikara Petra Dobrovića, te “Putevi” (1958) o životu i radu Save Šumanovića koji kroz umetnikove slike otkriva dramatičan put njegove umetnosti i života.

Program obuhvata i film “Sabori” (1965) koji upoređuje scene sa crkvenih fresaka sa scenama savremenih sabora koji se održavaju po portama, kao i priču o rađanju, usponu i kraju jedne ljubavne veze “Dvoje” (1961), u kojoj igraju Miha Baloh, Desanka (Beba) Lončar, Miloš Žutić i Borislav Radović.

Retrospektiva Petrovića obuhvata i film “Tri” (1965) za koji je sam napisao scenario prema motivima zbirke pripovedaka Antonija Isakovića “Paprat i vatra”, a reč je o triptih o ratu, odnosno čovekovom susretu sa smrću i krivicom koje rat donosi.

Glavne uloge u tom filmu igraju Velimir Bata Živojinović, Senka Veletanlić Petrović, Voja Mirić, Ali Raner, Slobodan Perović i Mića Tomić.

Čuveni “Skupljači perja”, koji su na programu 28. novembra, prikazuju rustični život ravničarskih Roma, koji žive prema svojim zakonima večnih skitača, sa svojim čežnjama i strastima, sa dertom i ljubavlju zbog koje se ubija.

Glavne uloge igraju Bekim Fehmiu, Bata Živojinović, Olivera Vučo, gordana Jovanović, Mija Aleksić i Rahela Ferari.

Za 29. novembar najavljen je film “Biće skoro propast sveta” (1968) u kojem su motivi Nečistih sila Dostojevskog transponovani u vojvođansko selo u doba Titovog komunizma.

U toj srpsko-francuskoj koprodukciji igraju Annie Girardot, Ivan Paluć, Mija Aleksić, Eva Ras i Dragomir Bojanić Gidra.

Publika 15. FAF-a videće 30. novembra film “Maestro i Margarita”, zasnovan na motivima slavnog romana “Majstor i Margarita” Mihaila Bulgakova, u kojem igraju Ugo Tognaži, Mimsy Famer, Alain Cuny, Bata Živojinović, Pavle Vuisić, Eva Ras i Fabijan Šovagović.

“Maestro i Margarita” rađen je u koprodukciji beogradskog Dunav filma i
Euro International film S. p A. iz Rima, a radnja se odvija u Moskvi 1925. godine.

Pisca Nikolaja Maksudova javno osuđuju članovi Saveza proleterskih pisaca zbog dela “Pontije Pilat”, drame čija je premijera odložena. U neobična zbivanja pometnju unosi iznenadna pojava profesora crne magije i njegovih čudnih saradnika...

Petrovićeva retrospektiva biće 1. i 2. decembra decembra u znaku “Seoba” (1987 /1994), zasnovanih na istoimenom romanu Miloša Crnjanskog. U tom istorijskom spektaklu o sudbini Srba iz Panonije koji u XVIII veku, daleko od svoje kuće, ratuju u službi Austrijskog carstva, igraju Avtandil Makharadze, Isabelle Hupert, Rićard Bery, Bernard Blier, Erland Jozefson, Dragan Nikolić i Predrag Miki Manojlović.

U samoj završnici, 2. decembra, biće prikazana radna verzija nedovršene, osmočasovne TV-serije prema Drugoj knjizi “Seoba” Crnjanskog, sklopljena u filmsku celinu u trajanju od 130 minuta.

Ovogodišnji FAF predstavlja od 25. novembra u 2. decembra u glavnom programu 21 film, od kojih je 14 u konkurenciji za nagradu “Aleksandar Saša Petrović”.

Sajt FAF-a je www.faf.co.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

(SEEcult.org)