Sestre po oružju
Predstava “Sestre po oružju” - esej u pokretu o ženama u Prvom svetskom ratu, nastao kao prva koprodukcija umetnika iz Novog Zelanda i Srbije, u režiji Sanje Krsmanović Tasić, biće premijerno izvedena 24. septembra u Bitef teatru u Beogradu, a dan kasnije u pozorištu mladih u Novom Sadu, u okviru 15. Bitef Polifonije.
Reč je o koprodukciji novoosnovanog Hleb teatra iz Beograda i Ake Ake teatra iz Danidina, nastaloj u saradnji Sanje Krsmanović Tasić sa Džesikom Laton (Jessica Latton), koje su kao polazište uzele stav da je istorija kaleidoskop sastavljen od pojedinačnih sudbina i ličnih istina, kao i da pozorište ima moć da pripoveda istoriju na neposredan način kroz zajednički ritual publike i izvođača.
Svrha rituala je isceljenje, u ovom slučaju je i pokušaj da se razotkrije složeni fenomen rata.
Osnovna tema predstave je Prvi svetski rat na Balkanu, i to kroz vizuru žena aktivnih učesnica - Beograđanke Sofije Jovanović, ratnice i heroine balkanskih ratova, inače autorkine prabake, i novozelanske doktorke Džesike Skot (Jessica Scott), prve žene ratne hirurškinje, koja je lečila srpske vojnike, kao i mnogih drugih.
U predstavi se rat sagledava iz jednog drugačijeg, ličnijeg ugla - ugla žene stvarateljke, u žarištu uništenja i smrti.
Priče kojima se predstava bavi i do kojih su autorke došle nakon iscrpnog istraživanja teme, obuhvataju i priče maorskih ratnika koji su se borili na Balkanu, kao i svedočanstva ANZAK-a (Australia and New Zealand Army Corps) i srpskih vojnika, učesnika rata.
Predstava “Sestre po oružju” inspirisana je i nastala na osnovu eseja u pokretu “Priče hleba i krvi” autorke Sanje Krsmanović Tasić.
Predstava se, prema njenim rečima, bavi neobičnim ljudskim sudbinama, dalekim kulturama koje su se srele na našem području, ogromnim razlikama u običajima i navikama, ali i zajedničkim osobinama hrabrosti, požrtvovanja i humanosti koje su nas povezivale. Ispričana kroz ženski rukopis, predstava ukazuje pre svega na sav besmisao rata, na njegovu strahotu i nakaznost, uz veličanje pojedinačnih primera plemenitosti i čovečnosti i prikazivanje ličnih sudbina isprepletanih u kovitlacu svetskih dešavanja.
Predstava obiluje izvornim pesmama srpskih iseljenika iz udaljenih delova sveta, uz ukrštanje drevnih plesova sa Balkana i Novog Zelanda.
Uz Sanju Krsmanović Tasić i Džesiku Laton, u predstavi igraju i Ris Laton (Rhys Latton), Anastasia Tasić i Jugoslav Hadžić, koji je komponovao i muziku.
U predstavi su korišćeni i tekstovi Antonija Đurića, Rebeke Vest, Kemala Ataturka, kao i Kodeks japanskog samuraja iz 14. veka.
Predstava je deo raznovrsnog programa 15. Bitef Polifonije, pratećeg programa 48. Bitefa, koji obuhvata i dijaloge sa publikom, okrugle stolove, forume, tribine, radionice...
Realizaciju predstave je podržalo Ministarstvo kulture i informisanja Srbije, Kreativni Novi Zeland, fond za obeležavanje stogodišnjice Prvog svetskog rata (Creative New Zealand Fund), kao i Otago Community Grant sa Novog Zelanda. Koprodukcija je ostvarena uz pomoć i saradnju Bitef teatra, Udruženja dramskih umetnika Srbije (UDUS) i Centra za dramu u edukaciji i umetnosti (CEDEUM).
(SEEcult.org)