Sporne sveske s likom Staljina
Školske sveske sa portretom sovjetskog diktatora Josifa Visarionoviča Staljina, obučenog u paradnu generalsku uniformu okićenu brojnim medaljama, izazvale su veliko interesovanje kada su se pojavile u prodaji u Rusiji protekle nedelje, ali i osudu javnih institucija, istoričara i organizacija koje se bave ljudskim pravima.
Školske sveske sa portretom sovjetskog diktatora Josifa Visarionoviča Staljina, obučenog u paradnu generalsku uniformu okićenu brojnim medaljama, izazvale su veliko interesovanje kada su se pojavile u prodaji u Rusiji protekle nedelje, ali i osudu javnih institucija, istoričara i organizacija koje se bave ljudskim pravima.
Vežbanke sa Staljinovim likom deo su serije “Veliki Rusi” izdavačke kuće Alt. koja je odbila da ih povuče iz prodaje uprkos protestima u javnosti i ocenama da čovek koji je odgovoran za stotine hiljada života i proterivanje najmanje milion ljudi u gulage ne bi trebalo da bude predstavljen u tako pozitivnom kontekstu.
Prema rečima Artjoma Belana iz kuće Alt, Staljin zaslužuje da bude uključen u tu seriju u kojoj su i Katarina Velika, kompozitor Sergej Rahmanjinov, maršal Mihail Kutuzov koji je porazio Napoleona i druge istorijske i javne ličnosti.
“Ako radimo seriju velikih Rusa, da li bi trebalo ceo 20. vek da izbacimo sa liste? On je bio najduže na vlasti i vodio je zemlju tokom najtežeg perioda njene istorije…
Staljin je mrtav i on je deo naše istorije”, izjavio je Belan stranim medijima, koji su preneli da su sveske sa likom Staljina razgrabljene u jednoj velikoj knjižari u centru Moskve, specijalizovanoj za školske knjige, a slično je i u drugim.
Štampane na kvalitetnom papiru, sveske sa Staljinovim likom sadrže i njegovu kraću biografiju s fotografijama a na nekima su i užasi gulaga. U biografskoj noti navedeno je da je Staljin bio sporna i protivurečna ličnost, te da je odgovoran za smrt 640.000 ljudi, kao i da je dva i po miliona građana proterao u logore. Te cifre su, međutim, kako navode kritičari, znatno umanjene.
Takođe, navedeno je i da je Sovjetski Savez za vreme čvrste Staljinove vladavine uspeo da prevaziđe vekovnu zaostalost. “SSSR je stvorio moćnu industriju, sposobnu da proizvodi oružje, zahvaljujući kojem su oružane snage i postale jedna od vodećih sila u svetu”, navedeno je u Staljinovom biografskom tekstu.
Prema oceni Radija “Eho Moskve”, sveske su “čisto hvalisanje staljinizma.
Sveske sa Staljinovim likom naišle su i na oštru kritiku Ruske društvene komore, institucije za zaštitu građana, ali i Ministarstva prosvete.
Ministar prosvete Andrej Fursenko rekao je da mu se to izdanje ne sviđa, ali da nema moć da zaustavi njegovu prodaju.
Staljin je vladao Sovjetskim Savezom od 1922. do 1953. godine, a prema istoričarima, odgovoran je za smrt desetina miliona ljudi. Istovremeno, hvaljen je zbog uloge u Drugom svetskom ratu.
U pojedinim gradovima podižu se spomenici Staljinu, njegovi portreti se mnogo češće i u većem broju pojavljuju za vreme proslave Dana pobede i Velikog otadžbinskog rata.
Prema navodima ruskih medija, čak se pojavljuju i ikone sa likom Staljina.
Takođe, simboli i poruke iz vremena Staljina sve češće se pojavljuju i kao grafiti na stanicama metroa.
Nema tačnih podataka koliko je ljudi ubijeno ili osuđeno na osnovu direktnih naređenja Staljina, a pojedini istoričari navode čak 40 miliona. Rusko udruženje za ljudska prava “Memorijal” procenjuje da je broj žrtava Staljinove represije 12,5 miliona, od čega je četiri miliona ljudi ubijeno.
Ipak, Staljin je 2008. godine zauzeo treće mesto na listi istorijskih i kulturnih ličnosti koje najbolje reprezentuju Rusiju - osvojio je više od pola miliona glasova u nacionalnoj onlajn anketi koju je organizovala državna televizija.
(SEEcult.org)
