Srbi u Kanu, u Kinoteci
Filmovima Goran Paskaljevića, Emira Kusturice i Aleksandra Saše Petrovića, Jugoslovenska kinoteka podseća 13. maja, povodom 63. Kanskog festivala, na svojevremene uspehe srpske kinematografije u Kanu, ukazujući istovremeno na njene sveukupne, ne baš velike domete. Program “Srbi u Kanu” u Kinoteci obuhvata Paskaljevićev film “Tuđa Amerika” i Kusturičino “Podzemlje” iz 1995. godine, kao i legendarni film Saše Petrovića “Skupljači perja” (1967), s Bekimom Fehmiuom i Oliverom Katarinom u glavnim ulogama, nagrađen Zlatnom palmom.
Filmovima Goran Paskaljevića, Emira Kusturice i Aleksandra Saše Petrovića, Jugoslovenska kinoteka podseća 13. maja, povodom 63. Kanskog festivala, na svojevremene uspehe srpske kinematografije u Kanu, ukazujući istovremeno na njene sveukupne, ne baš velike domete.
Program “Srbi u Kanu” u Kinoteci obuhvata Paskaljevićev film “Tuđa Amerika” i Kusturičino “Podzemlje” iz 1995. godine, kao i legendarni film Saše Petrovića “Skupljači perja” (1967), s Bekimom Fehmiuom i Oliverom Katarinom u glavnim ulogama, nagrađen Zlatnom palmom.
Prema navodima Dinka Tucakovića, cinik bi rekao da je prisustvo Srba u Kanu potencijalno jedna od najtanjih mogućih knjiga koje mogu da se napišu o srpskoj kinematografiji. Skeptik bi naveo da je to, ustvari, portret Emira Kusturice, dobitnika dve Zlatne palme, nagrade za režiju i još tri puta učesnika, sa ukupno šest filmova u glavnom programu (Otac na službenom putu, Dom za vešanje, Podzemlje, Život je čudo, Zavet i Maradona by Kusturica). Kusturica time verovatno i jeste najuspešniji autor u istoriji najpoznatijeg i najvećeg filmskog festivala.
Optimista bi, prema Tucakoviću, rekao da će nova generacija, kao Vladimir Perišić prošle godine filmom “Ordinary People”, tek napisati najsvetlije strane srpske nacionalne kinematografije.
Svetle epizode u istoriji dugoj više od pola veka su prva posleratna koprodukcija “Poslednji most”, “Nevjera” Vladimira Pogačića ili zapaženi nastup Paskaljevića sa ostvarenjima “Poseban tretman” i “Tuđa Amerika”. Srpsku zastavicu nije krio ni Teo Angelopulos (Theo Angelopoulos) u “Odisejevom pogledu”, a ako se priča o delu istorije u bivšoj zajedničkoj državi slovenskih naroda, onda je delić i u pobedi “Limenog doboša” Folkera Šlendorfa (Volker Schloendorf) imala Jugoslavija, odnosno koproducent iz Zagreba “Jadran film”, naveo je Tucaković u programu Kinoteke.
Prema njegovim rečima, kanska saga, kao i priča sa Oskarom, govori o nedostatku strategije - od komunikacije sa selektorima festivala, preko prepoznavanja i promocije ostvarenja koja imaju perspektivu da ne samo donesu prestiž autoru, nego i da budu i zamajac prodora srpske kinematografije na evropsku scenu.
Jedan od zvezdanih trenutaka bila je i epizoda sa “Skupljačima perja” Saše Petrovića koja svoj happy end nije doživela na dodeli nagrada Američke akademije za film, kada je u 60-im zaličilo da “crni talas” postaje prepoznatljiv filmski brend na globalnom planu.
Povodom 63. Kana, Tucaković je naveo i da, iako mnogi filmski autoriteti najavljuju odumiranje, odnosno slabljenje značaja velikih festivala - što porede sa nestankom dinosaurusa kao logičnim evolucionim ishodom, čini se da mlada generacija ima šansu da maksimalno iskoristi zavodljivi glamur kanskog crvenog tepiha i presijavanje Zlatne palme od 24-karatnog zlata koje ne tamni.
Sajt Kinoteke je www.kinoteka.org.rs, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)
