Štiks u JDP-u, pa na MESS-u
Igor Štiks, jedan od najznačajnijih i najprevođenijih savremenih hrvatskih pisaca, profesor Univerziteta u Edinburgu, gostuje u Beogradu povodom objavljivanja romana o identitetima “Elijahova stolica”, u izdanju “Arhipelaga”, kao i premijere istoimene predstave 16. oktobra na sceni “Bojan Stupica” Jugoslovenskog dramskog pozorišta, koja će 20. oktobra, kao koprodukcija sa MESS-om, biti izvedena i na tom sarajevskom međunarodnom teatarskom festivalu.
Igor Štiks, jedan od najznačajnijih i najprevođenijih savremenih hrvatskih pisaca, profesor Univerziteta u Edinburgu, gostuje u Beogradu povodom objavljivanja romana o identitetima “Elijahova stolica”, u izdanju “Arhipelaga”, kao i premijere istoimene predstave 16. oktobra na sceni “Bojan Stupica” Jugoslovenskog dramskog pozorišta, koja će 20. oktobra, kao koprodukcija sa MESS-om, biti izvedena i na tom sarajevskom međunarodnom teatarskom festivalu.
Preveden na desetak evropskih jezika, roman “Elijahova stolica” je, prema navodima “Arhipelaga”, uzbudljiva i snažna knjiga sa ukrštenim pričama i preokretima - lična, egzistencijalna i porodična drama projektovana na veliki ekran kolektivnih i ratnih sukoba.
U romanu “Elijahova stolica” Štiks govorio o neobičnoj sudbini 50-godišnjeg austrijskog pisca Riharda Rihtera. Nakon raspada braka i emocionalne krize, junak napušta Pariz i vraća se u rodni grad Beč, gde pronalazi sakriveno pismo pokojne majke iz 1941. koje dramatično menja njegov životni tok. Odlučuje da pronađe svoje korene, a potraga ga vodi u ratom zahvaćeno Sarajevo u koje stiže 1992. godine na samom početku opsade. Tokom kratkog boravka u Sarajevu, doživljava najlepše trenutke u svom životu - strasnu ljubav i iskreno prijateljstvo... Nažalost, sudbina se brutalno poigrala sa Rihterom.
Predstava “Elijahova stolica”, čiji je dramaturg pisac Darko Lukić iz Zagreba, bavi se identitetom postavljajući pitanje šta je to - da li je to ona ličnost koju godinama svesno gradimo ili je to nešto što se krije u genima, u prošlosti i nekim ljudima koje nismo upoznali, da li onda mi gradimo identitet ili on čeka da ga pronađemo i ko je u čijoj vlasti?
Prema navodima reditelja Borisa Liješevića, u vremenu ratova, zabrana i preživljavanja identitet se gubi. Naknadna potraga za njim je zamka posle koje ostaje pitanje: da li je ono što dobijamo bilo vredno onoga što smo izgubili?
U predstavi igraju: Svetozar Cvetković, Jelena Trkulja, Renata Ulmanski, Maja Izetbegović, Đuza Stojiljković i Branislav Jevtić.
Štiks je 1977. rođen u Sarajevu, ali se 1992. godine, kada je počeo rat u Bosni i Hercegovini, preselio u Zagreb, gde je studirao komparativnu književnost i filozofiju, a magistrirao je iz filozofije u Univerzitetu u Parizu. Sada živi i radi u Edinburgu.
Autor je i romana “Dvorac u Romagniji”, koji je do sada preveden na nemački, engleski i španski, a za njega je dobio nagradu za najbolji prvi roman (nagrada Slavić). Roman “Elijahova stolica” proglašen za knjigu godine u Hrvatskoj 2006. (Kiklop). Odlomak iz tog romana uvršten je u antologiju “Best European Fiction”, objavljenu u SAD 2010. Štiks je sa Srećkom Horvatom objavio i politički esej “Pravo na pobunu - uvod u anatomiju građanskog otpora” (2010).
Predstava “Elijahova stolica” treća je kooprodukcija JDP-a i MESS-a, posle “Hamleta” Vilijama Šekspira, u režiji Dušana Jovanovića, i “Fedrine ljubavi” Sare Kejn, u režiji Ive Milošević.
JDP od 2004. godine učestvuje na MESS-u, a osim “Elijahove stolice”, na jubilarnom sarajevskom festivalu, koji je počeo 15. oktobra OFF programom i otvaranjem izložbe Brace Dimitrijevića “Budućnost posthistorije”, izvešće i predstavu “Sanjari” Roberta Muzila, u režiji Miloša Lolića, koja je pobedila prošle godine na 43. BITEF-u u Beogradu.
*Foto: Igor Štiks (snimio Ivan Hrkas)
Sajt Arhipelaga je www.arhipelag.rs, JDP-a www.jdp.co.rs, a MESS-a www.MESS.ba
(SEEcult.org)
