Uspomene na Kiša u Puli
Dokumentarni televizijski film “Danilo Kiš: Uspomene, sećanja” reditelja i scenariste Dragomira Zupanca, koji je nedavno premijerno prikazan u Beogradu, povodom 20 godina od smrti tog slavnog srpskog pisca, biće prikazan i na 15. Sajmu knjiga u Puli, uz učešće Zupanca. Prema navodima organizatora pulsakog sajma “Sa(n)jam knjige u Istri”, taj nedavno završeni jednosatni prikaz o značajnom evropskom književniku druge polovine 20. veka pokušaj je drugačijeg viđenja života i književnog stvaralaštva Kiša. Autor Zupanc će uvodnim obraćanjem uvesti gledaoce u film.
Dokumentarni televizijski film “Danilo Kiš: Uspomene, sećanja” reditelja i scenariste Dragomira Zupanca, koji je nedavno premijerno prikazan u Beogradu, povodom 20 godina od smrti tog slavnog srpskog pisca, biće prikazan i na 15. Sajmu knjiga u Puli, uz učešće Zupanca.
Prema navodima organizatora pulsakog sajma “Sa(n)jam knjige u Istri”, taj nedavno završeni jednosatni prikaz o značajnom evropskom književniku druge polovine 20. veka pokušaj je drugačijeg viđenja života i književnog stvaralaštva Kiša.
Autor Zupanc će uvodnim obraćanjem uvesti gledaoce u film.
Zupančev film je pokušaj da se iz novog ugla sagleda život i ostvaština jednog od najznačajnijih stvaralaca druge polovine 20. veka, u čemu su posebno pomogle dve Kišu najbliskije osobe: Mirjana Miočinović i Paskal Delpeš.
Osnovicu filma čine iskazi prijatelja, savremenika, poznavaoca njegovih dela iz raznih generacija, pisci sa kojima se Kiš susretao prilikom boravka u Francuskoj, na putovanjima i prigodnim manifestacijama, izdavači i prevodioci.
U beogradski i novosadski krug Kišovih prijatelja i poznavaoca spadaju: Predrag Čudić, Filip David, Ibrahim Hadžić, Božo Koprivica, Aleksandar Mandić, Miloš i Vukašin Stambolić, Oto Tolnaj, Laslo Vegel, Vida Ognjenović. Sa Mirom Glavurtićem i Mirkom Kovačem, zajedno sa Pekićem i Davidom, osnovali su grupu istomišljenika, a o tom vremenu svedoče u filmu David i Kovač, koji je takođe među gostima pulskog sajma.
Kišovi francuski prijatelji i poštovaoci su Stanko Cerović, bračni par Termačić, Dado Đurić, Ljuba Popović, Jagoda Bujić, Vladimir Veličković, Bernar Anri Levi, Antonjin Lim, Gi Skarpeta, a tu su i mađarski pisci: Peter Esterhazi, Đerđ Konrad, čije su izjave dobijene zahvaljujući Laslu Vegelu i TV stanici “Dunav” iz Budimpešte.
Dostupne su bile i Kajoko Jamasaki i Ajaku Oko, koje su na japanski jezik prevele njegove knjige “Bašta, pepeo” i “Peščanik”, a film je protkan odlomcima iz proze Kiša, koje izgovara glumac Miki Manojlović.
Iskazima i odlomcima iz intervjua sa piscem, sačuvanim u Programskom arhivu RTS-a “Teleskopija” Bore Krivokapića, uveden je “živ” pisac u film, a insertom iz “Golog života” prikazan je poslednji Kišov medijski nastup - u tom filmu Aleksandra Mandića.
Sačuvani su i iskazi Suzan Sontag i Josifa Brodskog, kao i mlađih pisaca iz više evropskih zemalja, okupljenih na simpozijumu posvećenom Kišu u beogradskom Centru za kulturnu dekontaminaciju (CZKD) 2005. godine.
Film “Danilo Kiš, uspomene, sećanja” prikazan je 14. oktobra u Biblioteci grada Beograda, dan uoči dve decenije od smrti Kiša, a odlomke iz njegove proze čitao je Miki Manojlović.
Film je nastao u proizvodnji Redakcije Dramskog i igranog serijskog programa Kulturno-obrazovnog programa RTS-a.
Kiš je rođen u Subotici, 22. februara 1935. godine, od oca Eduarda Kiša, mađarskog Jevrejina koji je promenio izvorno prezime Kon, i majke Milice Dragićević, Crnogorke. Umro je u Parizu 15. oktobra 1989. godine i po pravoslavnom obredu sahranjen u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.
Sabrana dela Danila Kiša u 14 tomova i sa 19 naslova objavljena su 1995. godine i prevedena na sve značajnije svetske jezike, a “Spomenicu Danila Kiša - povodom sedamdesetogodišnjice rođenja”, koju je uredio akademik Predrag Palavestra, izdala je Srpska akademija nauka i umetnosti (SANU) 2005. godine.
Sajt pulskog Sajma knjiga je www.sanjamknjige.hr, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)