Užitak pobednik Motovuna
Najboljim filmom 24. Motovun Film Festivala, održanog u standardnom formatu posle prošlogodišnje gostujuće verzije, proglašen je “Užitak” (Pleasure) švedske rediteljke Ninje Thyberg o pozadini američke porno industrije, a u konkurenciji kratkih ostvarenja trijumfovao je film “Armadila” srpske rediteljke Gorane Jovanović, dok je nagradu kritike dobio dokumentarac “Tvornice radnicima” Srđana Kovačevića.
Uobičajenom zdravicom istarskom rakijom, uz zvuke kompozicije “Neka cijeli ovaj svijet” kompozitora Alfija Kabilja, dobitnika ovogodišnje nagrade “50 godina”, 31. jula svečano je zatvoren 24. MFF, koji je prikazao u proteklih pet dana 106 filmova na motovunskim trgovima, kao i u zatvorenim prostorima, u kojima su važile posebne epidemiološke mere. Organizatori su proglasili simboličnu pobedu nad pandemijom, zadovoljni posetom od više hiljada ljudi koji su uživali u bogatom filmskom, kao i muzičkom i ostalom pratećem programu.
Propeler 24. MFF dodeljen je filmu “Užitak” (Pleasure) Ninje Thyberg uz obrazloženje žirija da “hrabrošću i iskrenošću ruši stereotipe i prikazuje junakinju koja bira svoj put”. “Bez moralisanja i bez iluzija, film (Užitaj) priča o želji za uspehom i ostvarenjem sna mlade žene u politički korektnom društvu”, obrazložio je žiri glavnog programa, koji su činili reditelji Andrea Štaka, Bojan Vuletić i Jure Pavlović.
Rediteljka Ninja Thyberg zahvalila je žiriju, organizatorima i publici na “divnom festivalu u mestu koje izgleda kao iz bajke”. Istakla je da joj je to bio prvi put da je odgledala svoj film u prisustvu publike, te čula njenu reakciju. “To iskustvo bilo je predivno”, dodala je Ninja Thyberg, koja u nagrađenom prvencu, premijerno prikazanom na Sandensu, vodi gledaoce na putovanje američkom porno industrijom kroz lik mlade Šveđanke Bele.
Najavljen kao najokontroverzniji film glavnog programa MFF-a, te kao izrazito ljudski humoristički prikaz dominantno muškog sveta iz ženske perspektive, “Užitak” prati Belu u naumu da postane sledeća velika porno zvezda. Stoga odlazi u Los Anđeles, gde shvata da je to industrija, čiji su užici jednako lažni kao njeni veštački nokti i trepavice. Ambiciozna Bela ne posustaje i vešto manevriše varljivim terenom, mada stvari ne idu uvek glatko... U filmu se u sporednim ulogama pojavljuju poznata lica iz pornografske industrije, čije improvizacijske veštine rezultiraju nekim od najboljih trenutaka u filmu.
Žiri kritičara FIPRESCI dodelio je nagradu dokumentarnom filmu “Tvornice radnicima” u režiji Srđana Kovačevića, koji je šest godina pratio radnike koji su 2005. godine okupirali fabriku ITAS u Ivancu, a njome upravljaju i danas.
Film prati dilemu radnika treba li se i dalje odupirati kapitalizmu ili ustrajati u jedinom primeru radničkog samoupravljanja u istočnoj Evropi. Žiri je istakao da je film “Tvornice radnicima” majstorski i pažljivo sniman dokumentarni film koji “od radnika stvara likove u drami kapitalizma, drami o našoj prošlosti, sadašnjosti i budućnosti”.
Kovačević je, primajući nagradu, istakao da je za njega to prekrasan jubilej, jer je pre tačno 20 godina prvi put posetio Motovun Film Festival. Posebno je zahvalio svim radnicima ITAS-a koji su mu omogućili snimanje filma, koje je trajalo čak 180 dana.
U konkurenciji Motovunski kratki pobedio je film “Armadila” Gorane Jovanović, koji ulazi i u konkurenciji za nagradu Evropske filmske akademije. Film govori o 13-godišnjakinji koja pokušava da zadrži kontrolu nad svojim emocijama, što joj otežava gubitak psa i činjenica da se zaljubila.
Posebno priznanje dobio je film “Stephanie” reditelja Leonarda van Dijla, dok je novouvedena nagrada Corto Montonese za najbolji hrvatski kratki film pripala ostvarenju “Mekana bića” Ivane Škrabalo.
Uz nagrađene filmove, jedan od vrhunaca MFF-a bila je projekcija filma “David Byrne's American Utopia” u režiji legendarnog Spajka Lija. Oduševljena publika dugačkim je aplauzom plesom i ovacijama ispratila to ostvarenje koje prati istoimenu brodvejsku produkciju i turneju Dejvida Birna, bivšeg frontmana grupe Talking Heads. Zapažene su bile i dve rasprodate projekcije sa dva Oskara nagrađenog filma “Otac” redatelja Florijana Zelera sa neponovljivim Entonijem Hopkinsom u glavnoj ulozi.
Publiku je do kraja oraspoložila i projekcija “Sto godina smijeha”, tokom koje su prikazane četiri antologijske komedije jednog od najvećih komičara svih vremena Bastera Kitona. Dodatna atrakcija bila je originalna muzika koju je za tu projekciju komponovala i izvela uživo grupa Porto Morto, koja je nastupila i na završnoj zabavi nakon zatvaranja festivala.
Iako uz smanjeni kapacitet gledališta, većina večernjih projekcija bile su rasprodate, a ulicama Motovuna vladala je, kako su istakli zadovoljno organizatori, neuništiva opuštena atmosfera motovunskog festivala.
Foto: Samir Cerić Kovačević
(SEEcult.org)
