Vekovni strah od promena
Niško Narodno pozorište gostovaće 19. februara u Zvezdara teatru predstavom “Limunacija” prema tekstu Dušana Kovačevića i motivima pripovetke Stevana Sremca, u režiji Nebojše Bradića, koja ukazuje na strah od promena i nespremnost za njih kao najveći problem društva.
Sremčeva pripovetka “Limunacija na selu” objavljena je pre više od 120 godina, a Kovačevićev komad pre četiri decenije, ali je to i dalje aktuelna priča o mentalitetu ljudi na ovim prostorima, odnosu prema vlasti i teškoćama koje nastaju kada u narodu treba da dođe do neke promene.
“Priča prati učitelja Sretu koji dolazi u jedno selo u kome želi da pokrene promene. U odnosu na Sremčev konzervativni odnos prema novim idejama, koji se ogleda u tome što je Sreta u njegovoj pripovetki pun fraza i parola, ideja sklepanih od raznih ideoloških pravaca koje se ne uklapaju u jednu moguću sliku društva, Dušan Kovačević u svom komadu pomera fokus priče”, naveo je reditelj Nebojša Bradić u najavi predstave.
Radnja se dešava u drugoj polovini 19. veka, u doba kada se javljaju napredne ideje Svetozara Markovića i ruskih prosvetitelja.
“S jedne strane je konzervativna sredina, a s druge, nove ideje. Sremac je bio prilično konzervativan i negovao rigidan odnos prema promenama što je prisutno i u njegovoj ‘Limunaciji’. Kovačević u svom komadu ukazuje na strah od promena i nespremnost za njih, kao najveći problem svakog društva. U njegovom fokusu je to sagledano kao negativna strana našeg mentaliteta”, napominje Bradić, dodajući da tu stranu prepoznajemo i danas i da ova komedija spada u one komade kojima Kovačević “potkazuje život”, a zbog kojih publika hrli u pozorište.
Najveću prepreku za razvoj društva Bradić vidi u zatvorenoj sredini i ljudima koji najviše misle o konkretnoj dobiti koju mogu da ostvare ukoliko podrže određenu ideju.
“U stalnoj borbi za lični interes gubi se interesovanje za budućnost čitave zajednice. Međutim, nove ideje ipak donose pojedinci. Da nema nikakvih promena, verovatno bismo i mi hodali u istim suknenim pantalonama u kojima hodaju Sremčevi junaci. Vrednosti koje društvo treba da ima, donose pojedinci. Računati na to da u društvu imamo sto posto svesnih pojedinaca koji čine narod i koji će biti faktor razvoja, nemoguća je misija. U procentima, to je mnogo manje od 50 posto ljudi koji su zaista spremni da idu napred, rizikuju i trpe poraze. Ponekad mi se čini da takvih ljudi ima onoliko koliko i prstiju na našim rukama", naveo je Bradić, koji je i scenograf predstave.
U dinamičnoj predstavi “Limunacija” igra čak 16 članova niškog ansambla - Dejan Cicmilović, Dragana Jovanović, Danilo Petrović, Aleksandar Marinković, Aleksandar Mihailović, Sanja Krstović, Dragoslav Savić, Miroslav Jović, Stefan Mladenović, Miroljub Nedović, Marko Pavlovski, Marjan Todorović, Katarina Mitić, Katarina Arsić, Uroš Milojević i Dejan Gocić.
Kostime je kreirala Marina Vukasović Medenica, kompozitor je Zoran Erić, a scenski pokret radila je Vera Obradović.
Premijera predstave “Limunacija” bila je 1. decembra 2018. na sceni Narodnog pozorišta Niš, koje je za 11. mart najavilo premijerno izvođenje “Putujućeg pozorišta Šopalović” Ljubomira Simovića, u režiji Tanje Mandić Rigonat.
Tom prilikom biće obeležen i Dan Narodnog pozorišta Niš i otvoren prvi festival “Teatar na raskršću”, kojim niški teatar želi da okupi predstave profesionalnih pozorišta koja deluju u okviru zajedničkog balkanskog kulturnog prostora.
Festival je takmičarski i traje do 19. marta, a Programski savet čine istaknuti pozorišni stvaraoci iz Srbije i regiona – uz Nebojšu Bradića, kao predsednika, tu su i pozorišni kritičar Aleksandar Milosavljević, teatrolog Dejan Petković i pisac Dejan Stojiljković iz Srbije, te prof. dr Darko Lukić, teatrolog iz Hrvatske, glumac Dejan Lilić iz Makedonije i upravnik NP Niš, Spasoje Ž. Milovanović, teatrolog, koji je i selektor festivala “Teatar na raskršću”.
*Foto: NP Niš
(SEEcult.org)