Jevrejski identitet u SFRJ - u Berlinu
Izložba “Jevrejski identitet u socijalističkoj Jugoslaviji 1945-1952” biće otvorena od 7. do 9. februara u galeriji Subject Object u Berlinu, a reč je o istraživačko-umetničkom projektu Vedrane Madžar i Nataše Tepavčić na Univerzitetu u Berlinu koji će prvi put biti predstavljen široj javnosti.
Analizirajući komemorativne prakse - otkrivanje Spomenika jevrejskim žrtvama fašizma i borcima palima u NOB-u i otvaranje muzeja, projektni tim je pratio tokove (re)izgradnje jevrejskog identiteta i istraživao njegovo mesto u konstitutivnim narativima socijalističke Jugoslavije.
Prema navodima autorki projekta, samo 20 procenata jugoslovenske jevrejske zajednice preživelo je Drugi svetski rat, od čega se polovina njenih članova iselila u Izrael.
Jevreji su tako postali mala, ali vitalna zajednica u multinacionalnoj i multietničkoj državi. Posleratna Jugoslavija je vrlo rano, za razliku od ostatka Evrope, u periodu kada se holokaust nalazio na marginama društvene debate, otpočela komemoraciju jevrejskim žrtvama fašizma i naročito, jevrejskim borcima palima u Narodno-oslobodilačkoj borbi.
Realizacija projekta “Jevrejski identitet u socijalističkoj Jugoslaviji 1945-1952” započeta je 2012. godine u saradnji Instituta za umetnost u kontekstu (Institut für Kunst im Kontext) iz Berlina sa Udruženjem jevrejskih imigranata iz Jugoslavije u Izraelu (Hitahdut Olej Jugoslavija) iz Tel Aviva i Jevrejskim istorijskom muzejem u Beogradu.
Realizaciju projekta i izložbe u Subject Object galeriji finansirala je nemačka fondacija Erinnerung, Verantwortung und Zukunft kroz program Geschichtswerkstatt Europa, uz podršku Institut für angewandte Geschichte.
*Foto: Otkrivanje Spomenika jevrejskim žrtvama fašizma i borcima palima u NOB-u, Sarajevo, 1952. (© Jevrejski istorijski muzej, Beograd)
(SEEcult.org)