Sahranjen Mirko Kovač

Istaknuti pisac Mirko Kovač, jedan od najznačajnijih književnih autora na prostoru bivše Jugoslavije, sahranjen je 24. avgusta u Rovinju u prisustvu rodbine i mnogobrojnih prijatelja i kolega iz regiona, koji su istakli njegov nemerljiv doprinos književnosti i filmu, ali i slobodi reči i borbi protiv nacionalizma i populizma na nemirnom Balkanu.

Kovač je sahranjen na starom delu rovinjskog groblja Laste, nakon komemorativnog skupa u Multimedijalnom centru.

Od Kovača su se na pogrebu oprostili književnik Filip David iz Beograda, jedan od njegovih najbližih prijatelja, te Seid Serdarević, vlasnik izdavačke kuće “Fraktura” iz Zagreba, koja je od 2003. godine objavljivala njegova dela, kao i novinar Predrag Lucić - u ime redakcije splitskog nedeljnika “Feral tribune”, za koji je Kovač pisao redovnu kolumnu po odlasku iz Beograda u Rovinj početkom ratnih 90-ih godina.

Filip David, sa kojim je Kovač 1998. godine objavio “Knjigu pisama 1992-1995”, pročitao je svoje “poslednje pismo” svom dugogodišnjem prijatelju, koga je nazvao “poslednjim piscem potonule Jugoslavije”.

      Filip David

Od Kovača su se oprostili na komemoraciji istarski pisac i publicista Milan Rakovac, ministar kulture Crne Gore Branislav Mićunović, pomoćnik hrvatske ministarke kulture Vladimir Stojsavljević i rovinjski pisac Boris Biletić, predsednik istarskog ogranka Društva hrvatskih književnika.

Mićunović je istakao da je Kovač pripadao čuvenoj književnoj četvorki, uz Danila Kiša, Borislava Pekića i Filipa Davida. Stojsavljević je opisao Kovačevo književno i filmsko delo kao izuzetno i nedostižno. Rakovac je istakao da je Kovač bio predvodnik svoje generacije. Biletić se prisetio čestih susreta sa Kovačem, navodeći da su Istra i Hrvatska, a posebno Rovinj, ponosni što je, posle Antuna Šoljana, još jedan veliki pisac našao tu sredinu koja inspiriše.

       Komemoracija u MMC-u

Na sahrani Kovača okupili su se mnogi drugi pisci, reditelji i umetnici sa prostora bivše Jugoslavije, preneo je za SEEcult.org kompozitor Arsenije Arsa Jovanović, jedan od dugogodišnjih prijatelja Kovača, koji živi na relaciji Beograd-Rovinj.

    Lordan Zafranović

Među okupljenima su bili i filmski režiseri Lordan Zafranović, za čije je filmove “Pad Italije” i “Okupacija u 26 slika” Kovač napisao scenario, te Veljko Bulajić i Rajko Grlić, pisci Bora Ćosić, Daša Drndić, glumica Vesna Čipčić, likovni umetnik Miro Glavurtić, direktorka pulskog Sajma knjiga “Sa(n)jam knjige” Magdalena Vodopija, novinar i publicista Boro Krivokapić…

Na pogrebu je svirao violinski duo, sa Anđelkom Krpanom, profesorom na zagrebačkoj Muzičkoj akademiji kao jednim od solista.

      Anđelko Krpan

Kovač je preminuo 19. avgusta u Zagrebu u 75. godini, a prema sopstvenoj želji sahranjen je u Rovinju, gde je živeo od početka 90-ih, po dolasku iz Beograda.

Rođen 26. decembra 1938. u Petrovićima blizu Bileće u Crnoj Gori, pohađao je Akademiju za pozorište i film u Beogradu, koju nije završio, jer je već 1962. objavio roman “Gubilište”, zbog kojeg je optužen za stvaranje "mračne slike sveta". Sve češće je boravio u Zagrebu, gde je za Jadran-film napisao šest scenarija prema kojima su snimljeni nagrađivani filmovi “Lisice”, “Okupacija u 26 slika”, “Pad Italije” i drugi.

Istovremeno je pisao i drame za pozorište i televiziju, izvođene i zabranjivane u Sarajevu, Mostaru i Zagrebu. U Beogradu je 1971. objavio zbirku pripovedaka “Rane Luke Meštrevića”, koja je proglašena najboljom knjigom priča, da bi dve godine kasnije bila povučena i osuđena kao “crna slika stvarnosti”. Kovač je nastavio da objavljuje u Zagrebu.

Usledili su romani “Ruganje s dušom” i “Vrata od utrobe”, za koji dobija niz nagrada, između ostalih i NIN-ovu nagradu za najbolji roman godine. U drugoj polovini 80-ih aktivno se suprotstavlja rastućem srpskom nacionalizmu, a 1991. napušta Beograd i dolazi u Rovinj, gde kao saradnik nedeljnika “Feral Tribune” nepromenjenim tempom nastavlja da piše protiv hrvatskog nacionalizma.

U Rovinju piše nove i rediguje stare knjige: “Kristalne rešetke”, “Grad u zrcalu”, pripovetke “Ruže za Nives Koen”, novu verziju “Ruganja s dušom”, te dve drame, izvedene u Crnogorskom narodnom pozorištu u Podgorici, kao i knjige eseja “Pisanje ili nostalgija” i “Elita gora od rulje”.

Započeo je bio autobigrafski roman "Vreme koje se udaljava".

Kovač je dobitnik mnogih međunarodnih i domaćih nagrada, između ostalih, Herderove, nagrade Tucholsky, slovenačke srednjoevropske nagrade Vilenica, bosanskih nagrada Bosanski stećak i Meša Selimović, crnogorskih nagrada 13. jul, Stefan Mitrov Ljubiša i Njegoševe nagrade. Dobitnik je i hrvatskih nagrada Vladimir Nazor, August Šenoa, nagrade Jutarnjeg lista…

Knjige su mu prevedene na desetak jezika.

*Foto: Arsenije Jovanović

(SEEcult.org)