Beogradska grafiti scena
Kolektivna izložba “Platno od betona”, otvorena do kraja aprila u umetničkoj galeriji Univerzitetske biblioteke “Svetozar Marković” u Beogradu, okupila je umetnike različitih izraza i profila, a predstavlja svojevrsni pokušaj afirmacije i promocije beogradske crtačke/graffiti scene. Osim rada na slobodnu temu, crtači su bili obavezni da prilože još po jedan rad koji, prema navodima organizatora, zapravo podrazumeva njihovo idejno rešenje, odnosno umetničku projekciju, za neki, od nažalost brojnih, sumornih beogradskih zidova.
Kolektivna izložba “Platno od betona”, otvorena do kraja aprila u umetničkoj galeriji Univerzitetske biblioteke “Svetozar Marković” u Beogradu, okupila je umetnike različitih izraza i profila, a predstavlja svojevrsni pokušaj afirmacije i promocije beogradske crtačke/graffiti scene.
Osim rada na slobodnu temu, crtači su bili obavezni da prilože još po jedan rad koji, prema navodima organizatora, zapravo podrazumeva njihovo idejno rešenje, odnosno umetničku projekciju, za neki, od nažalost brojnih, sumornih beogradskih zidova.
Takođe, izložbom se iznova problematizuje odnos onoga što se najčešće prepoznaje kao umetnost ulice, njenog preplitanja sa nekim priznatim/konvencionalnim umetničkim formama kao što je pre svih mural, i najzad odnos aerosol kulture spram takozvane visoke umetnosti.
Kao takva, postavka poziva na dijalog o do sada neretko osporavanim pokušajima institucionalizovanja jedne, u osnovi, subverzivne umetničke prakse.
Na izložbi učestvuju: Dušan Rajić, Igor Bogdanov, Marko Ristić, Janko Počuča, Ivana Radić, Aleksandra Petković, Aleksandar Slivnjak, Bojan Stevanović, Aleksandar Milivojević, Marija Grujić, a autor izložbe je istoričarka umetnosti Simona Ognjanović.
Prema njenim navodima, dok je god sistema, poretka, dok je normi i institucija, neizbežno je generisanje novih fenomena subverzivnih i rušilačkih pretenzija, čiji cilj nije da prati i diktira, već da remeti i ometa zadate putokaze. Da li će, kao što je to bio slučaj sa avangardnim umetničkim strategijama, kritika biti usmerena na samu instituciju i status umetnosti u građanskom društvu s ciljem da umetnost bude prevladana u novoj životnoj praksi, ili će naprosto, paralelno postojećem, etabliranom kulturnom i umetničkom poretku biti stvarani novi, od manjeg je značaja.
Kraj 60-ih i početak 70-ih godina prošlog veka obeležila je, između ostalog, upravo pojava niza potkulturnih i kontrakulturnih fenomena. Jedan od onih koji opstaje i danas, sa svim formalnim i idejnim nadgradnjama koje je trpeo tokom poslednje četiri decenije, jeste fenomen aerosol kulture. Ova, za neke umetnička a za neke i dalje samo vandalska praksa, najbolje se može označiti kao zbir sasvim različitih i često nepomirljivih individualističkih pozicija, navela je Simona Ognjanović, dodajući da bi zajednički imenitelj za većinu crtača mogla da bude “potraga za fame-om”, navela je Simona Ognjanović povodom izložbe, u tekstu tekstu “Platno od betona ili ‘zločin’ u boji” (U PRILOGU) u celini).
Prema njenim rečima, izložba “Platno od betona”, okupivši umetnike sasvim različitih izraza i profila, ukazuje na jednu drugačiju likovnost, i izmeštajući grafite iz prvobitnih okvira, nudi možda drugačiju percepciju tog urbanog fenomena koji je danas relevantan predmet istraživanja vizuelnih i kulturoloških studija, jednako kao i sociološkog, psihološkog ili antropološkog diskursa.
“Smatra se naime da danas, kada grad obiluje, u Ožeovim terminima, nemestima - ‘prostorima stvorenim radi određenih ciljeva (transporta, tranzita, trgovine, zabave)’, takozvanim ‘svetom privremenosti i prolaznosti’ - ovakve umetničke forme treba da učestvuju kao neka vrsta ‘platforme u stvaranju kulturnog identiteta Grada’. Ovome se možda može dodati i to da grafiti mogu, što je širom sveta i slučaj, da unaprede (ne)izgled gore pomenutih nemesta. Beograd ih danas, nažalost ili ne, ima u izobilju”, navela je Simona Ognjanović.
Sajt UB “Svetozar Marković” je http://www.unilib.bg.ac.yu/
*U PRILOGU: Tekst Simone Ognjanović
(SEEcult.org)
