Umrežavanje Istočnog bloka
Beogradski umetnik Dragoljub Raša Todosijević učestvuje na simpozijumu o umetničkim vezama Velike Britanije i Istočne Evrope od 60-ih godina 20. veka, koji će biti održan 4. decembra u Edinburgu, a među ključnim učesnicima je i legendarni škotski promoter savremene umetnosti, posebno istočnoevropske, Ričard Demarko (Richard Demarco), zaslužan i za prve promocije jugoslovenskih konceptualnih umetnika na svetskoj sceni početkom 70-ih.
Beogradski umetnik Dragoljub Raša Todosijević učestvuje na simpozijumu o umetničkim vezama Velike Britanije i Istočne Evrope od 60-ih godina 20. veka, koji će biti održan 4. decembra u Edinburgu, a među ključnim učesnicima je i legendarni škotski promoter savremene umetnosti, posebno istočnoevropske, Ričard Demarko (Richard Demarco), zaslužan i za prve promocije jugoslovenskih konceptualnih umetnika na svetskoj sceni početkom 70-ih.
Simpozijum “Umrežavanje Bloka: Britanske veze” (Networking the Bloc: UK Connections) na Kraljevskoj škotskoj akademiji (Royal Scottish Academy) posvećen je istraživanju umetničke razmene i stvaranja veza između Škotske i, šire Britanije, sa Istočnom Evropom od 60-ih godina 20. veka, a ključne teme odnose se na istorijske veze za vreme perioda Hladnog rata, Demarkove veze sa umetnicima u Istočnoj Evropi, međunarodne izložbe i gostovanja umetnika tokom kasnijeg perioda socijalizma, kao i prošle, sadašnje i buduće proučavanje “istočnoevropske” umetnosti i istorije umetnosti u Britaniji.
Učesnici simpozijuma posetiće i Demarkov dvorac, sedište njegovog Arhiva, kao i izložbu Kraljevske škotske akademije “10 dijaloga: Ričard Demarko, škotska i evropska avangarda”, koja će biti otvorena od 28. novembra ove do 17. januara 2011. godine, a obuhvata foto dokumentaciju samog Demarka o akcijama i performansima, kao što je “Ritam 10” Marine Abramović.
Todosijević će, prema programu simpozijuma, govoriti o jugoslovenskim umetnicima u Velikoj Britaniji od 1969. do 1991. godine, odnosno na temu “Od Ritma 10 do Fra-Yu-Kulta” - izložbe savremene jugoslovenske umetnosti koja je predstavljena 1990. godine u franjevačkom manastiru u Širokom Brijegu i u galeriji 369 u Edinburgu.
Među učesnicima simpozijuma su i Wieslaw Borowski (Foksal galerija, Varšava) i Zbigniew Warpechowski iz Poljske, Jon Blackwood (Duncan of Jordanstone College of Art), Verity Clarkson (Univerzitet u Brajtonu), Christina Lodder (Univerzitet u Edinburgu)...
Simpozijum je deo projekta Klare Kemp-Welch “Networking the Bloc: Rethinking International Relations in European Art” Kurtold instituta za umetnost pri Univerzitetu u Londonu, u saradnji sa RSA.
Projekat “Umrežavanje Bloka” je osmišljen kao odgovor na neadekvatno strukturisanje istorije umetnosti koja samo jača mitove o monolitnom razvoju umetničke scene. Iako je zvanična istorija međunarodnih odnosa u oblasti kulture za vreme Hladnog rata dobro poznata, autori projekta smatraju da ima još mnogo priča koje tek treba ispričati.
Cilj projekta je stoga da istraži povezanost realnih životnih priča i umetničkih ideja u vreme socijalizma, kao i međunarodne razmene eksperimentalnih umetnika između zaapdnoevropskih i različitih zemalja sovjetskog bloka i bivše Jugoslavije u decenijama koje su prethodile krahu socijalizma 1989.
Projekat sledi tragove mobilnosti konceptualne umetnosti preko nacionalnih granica i pokušava da artikuliše diskontinuitet topografije transnacionalnog dijaloga.
Fokus je na ličnostima (umetnicima, teoretičarima, galeristima), prostorima (nezvanična mesta okupljanja, stanovi, ateljei, galerije) i događajima (izložbe, festivali, politički događaji), odnosno različitim uticajima koji su stvarali distancu u odnosu na nacionalne i hladnoratovske okvire.
Projekat istražuje odnose među akterima umetničke scene koji su doprineli jačanju fenomena koji je mađarski pisac i disident Đerđ Konrad (György) nazvao u svomj eseju “Antipolitike” (1984) “horizontalnim međuljudskim odnosima civilnog društva”, opisujući njihov značaj u odnosu na vertikalne odnose “vojnog društva”.
Među pitanjima na koja projekat “Umrežavanje Bloka” pokušava da odgovori su načini na koje su umetničke ideje prelazile nacionalne i ideološke barijere u vreme komunizma, karakterističnog po politici izolacionizma i sofisticiranim mrežama cenzora, tajne policije i informera.
Kakve su mogućnosti imali umetnici koji nisu bili državno priznati u različitim zemljama da informišu druge o svom radu i dobiju informacije o trendovima na svetskoj sceni? Koje su birokratske prepreke morali da prevaziđu da bi mogli da učestvuju u umrežavanju? Koja je bila uloga stranih kustosa i umetnika u egzilu u omogućavanju međunarodne komunikacije, saradnje i razmene informacij unutar Istočnog bloka?, neka su od pitanja na koja projekat pokušava da odgovori.
U okviru projekta “Umrežavanje Bloka”, najavljena je i konferencija o post-socijalizmu i savremenom komunizmu u istoriji umetnosti, koja će biti održana od 31. marta do 2. aprila na Univerzitetu u Vorviku.
Sajt projekta je www.networkingthebloc.org, a Kraljevske škotske akademije www.royalscottishacademy.org
(SEEcult.org)
