22. Festival autorskog filma

Festival autorskog filma (FAF) prikazaće od 25. novembra do 3. decembra oko 80 filmova, od kojih je 12 u konkurenciji za Gran pri, a reč je uglavnom o filmovima iz takozvanog Trećeg sveta i na neuralgične teme. Glavni program obuhvata još 10 ostvarenja nagrađivanih autora, koja su van konkurencije, a počasnu projekciju imaće čuveni film “Sveet Movie” Dušana Makavejeva.

Na 22. FAF-u će biti prikazan 81 film, počev od kanskog pobednika “Ja, Danijel Blejk” veterana britanske kinematografije Kena Louča, čija je premijerna projekcija 25. novembra u Domu omladine već rasprodata, do “Tonija Erdmana” nemačke rediteljke Maren Ade, dobitnice nagrade FIPRESCI u Kanu, koji će biti prikazan na zatvaranju.

“Misija FAF-a nije da selekcioni tim predstavi naše kustosko viđenje svetske produkcije, niti da program bude projekcija naših ukusa i filmskih interesovanja, nego vrlo široka i objektivna slika onoga što postoji u svetskom autorskom filmu”, izjavio je predsednik festivalskog Saveta, reditelj Srdan Golubović 17. novembra na konferenciji za novinare u Dvorani kulturnog centra Beograda, jednoj od devet festivalskih sala.

Navodeći da u takmičarskom programu ima dosta debitantskih filmova, jer FAF iz godine u godinu pokušava da otkrije publici nova autorska imena, Golubović je rekao da nisu svi filmovi samo iz Kana, Venecije i Berlina, već ih ima i sa manjih festivala.

“U Glavnom programu su i priznati autori od Louča i braće Darden (Nepoznata devojka) do Amata Eskalantea (Neukroćeno). Uglavnom su to srpske premijere, neke i regionalne, osim ‘Tonija Erdmana’ i ‘Mature’ Kristijana Munđijua” (prikazanih ranije ove godine na Festivalu evropskog filma Palić). To zajedno daje reprezentativan presek najznačajnijih autora  savremene svetske kinematogafije”, istakao je Golubović.

Posebnu projekciju imache film “Sweet Movie” Makavejeva iz 1974. godine, iako povod nije bilo kakav jubilej, već stav da je “hrabriji, radikalniji, autentičniji od većine filmova iz savremene svetske produkcije”.

Golubović je skrenuo pažnju i na prateći program Bande A Part sa vrlo radikalnim ostvarenjima, u izboru reditelja Vladimira Perišića. Tu je uvršten ovogodišnji dobitnik Zlatnog lava u Veneciji – filipinski film Lava Diaza “Žena koja je otišla” u trajanju od 226 minuta.

Program Hrabri Balkan prikazaće različite filmske forme - od kratkih igranih do dokumentarnih i dugometražnih ostvarenja, uključujući jednu od dve domaće premijere srpskih autora na FAF-u - film “Vetar” Tamare Drakulić. Drugi premijerni film, “Svi severni gradovi” Daneta Komljena, deo je takmičarskog programa za Gran pri “Aleksandar Saša Petrović”.

Pored različitih retrospektiva, biće priređena i dva omaža – značajnom nemačkom reditelju Andreasu Drezenu i mladoj poljskoj rediteljki Malgožati Šumovskoj, koja je članica žirija 22. FAF-a. U glavnom žiriju su i Petra Vajsenberger i indijski reditelj Gurvinder Sing, pobednik 21. FAF-a (Četvrti pravac).

Filmove u programu Hrabri Balkan ocenjivaće žiri čiji su članovi reditelji Ivan Ikić i Ivan Salatić i scenaristkinja Tanja Šljivar.

Golubović je najavio još niz raznolikih sadržaja, dodajući da se prošlogodišnji eksperiment sa produženjem festivala na čak deset dana pokazao kao uspešan, pa i ove godine FAF traje devet redovnih dana i još jednim danom sa programom na bis.

Umetnički direktor FAF-a Srđan Vučinić izjavio je da su za takmičarski program odabrani uglavnom filmovi iz Trećeg sveta i to pretežno prvi ili drugi filmovi autora koji predstavljaju neuralgične teme savremenog društva. On je posebno pomenuo egipatski film “Sudar” Mohameda Diaba i turski “Album” Mehmeta Cana Mertoglua. 

U konkurenciji su i “Sijeranevada” Kristija Puija, “Akvarijus” Klebera Mendonce Filhoa, “Svi severni gradovi” Daneta Komljena, “Sirovo” Julije Dikorno, “Ornitolog” Žoaua Pedra Rodrigeza, “Srca sa ožiljkom” Radua Žudea, “Između” Majsaluna Hamuda, “Ostani uspravan” Alena Žirodija, “Boris bez Beatris” Denisa Kotea i “Zovem se Nero” Rafija Pitsa. 

Vučinić je istakao i prateće programe posvećene, kako je rekao, ljudima koji su stvarali istoriju filma, kao što su scenarista, dizajner, prevodilac Branko Vučićević (Lista srpskih ekscentričnih filmova), poljski reditelj Kšištof Kišlovski (kompletni Dekalog - serija filmova o deset Božjih zapovesti) i reditelj Puriša Đorđević (Osam portreta – biografskih filmskih eseja o umetnicima).

U pratećem programu biće obeleženo i 40 godina umetničko-ekološke komune Porodica bistrih potoka, čiji je osnivač Božidar Mandić.

  Toni Erdman; Ja, Danijel Blejk i Matura

Francuski institut za kulturu i ove godine podržava FAF, a ataše za kulturu i zamenica direktora tog kulturnog centra An Loren podsetila je na inicijativu pokrenutu prošle godine za saradnju sa francuskim Udruženjem za promociju mladog i nezavisnog filma (ACID).

“Nismo želeli samo da na FAF-u prikažemo francuske filmove, nego i da podstaknemo odnose među filmskim profesionalcima iz dve zemlje. Zato sam predložila da na 21. FAF dođu predstavnici ACID-a. To je prihvaćeno i odlično je prošlo tako da sada nastavljamo sa francusko-srpskim filmskim susretima. Ciljevi su nam uzajamna promocija, objedinjavanje profesionalaca i umetnika, obraćanje publici u obe zemlje”, rekla je An Loren i najavila da će ti susreti, projekcije i okrugli stolovi biti održani od 1. do 4. decembra u DKC-u i Jugoslovenskoj kinoteci.

Kopredsednik Saveta FAF-a, reditelj Stefan Arsenijević, napomenuo je da je slogan ovog festivala na početku, 90-ih godina, bio “Pogled u svet”. 

“U tim tamnim vremenima to je stvarno bio prozor kroz koji smo mogli malo da vidimo od sveta, a tokom poslednjih nekoliko godina ispunila se naša želja  i misija da ne samo taj prozor već i vrata širom otvorimo. Dolaze nam filmski profesionalci koji će, nadamo se, u budućnosti sarađivati i sa našim autorima. Tako FAF postaje mesto susretanja, gde se gledaju filmovi, ali i planiraju, pa i stvaraju budući filmovi”, rekao je Arsenijević .

Arsenijević je istakao da je u tom smislu i edukativni program FAF-a posle dve godine porastao i postao deo većeg internacionalnog projekta First films first, koji je inicirao Gete institut. Projekat se dešava na četiri festivala u regionu, namenjen je mladim rediteljima od Slovenije do Turske, a od čak 159 prijavljenih na konkurs, odabrano je samo osmoro, “jer želimo da sa njima radimo što intenzivnije i ličnije”, rekao je Arsnijević, dodavši da je među njima mladi srpski reditelj Ognjen Isailović.

U Beogradu će, tokom FAF-a, biti treća radionica, posle Kluža i Bitolja, a prvi ciklus završava se na proleće u Sofiji. Tutori su reditelji Srđan Koljević (Srbija), Milčo Mančevski (Makedonija) i Andreas Drezen (Nemačka).

Direktor FAF-a Igor Stanković izjavio je da taj festival “iz godine u godinu raste, kako po kvalitetu i obimu programa, tako i po rezultatima gledanosti”. “Stigli smo do više od 80 filmova i do devet bioskopskih dvorana, uz veliki broj pratećih programa”, rekao je Stanković.

Stanković je izrazio “zahvalnost prijateljima i partnerima FAF-a na pomoći koja se ne ogleda samo u finansijskom, nego i u programskom, edukativnom i umetničkom segmentu”, kao i medijima na podršci i stalnim pokroviteljima - Ministarstvu kulture Srbije i Skupštini Beograda.

Glavna festivalska sala i ove godine je Dom omladine Beograda, a projekcije će biti i u Dvorani Kulturnog centra Beograda, Jugoslovenskoj kinoteci i njenom muzeju u Kosovskoj, te u bioskopu “Fontana”, UK Parobrod, Domu kulture Studentski grad, Art bioskopu u Kolarčevoj zadužbini i UK Palilula.

Prošle godine Gran pri 21. FAF-a dodeljen je indijskom reditelju Gurvinderu Singu (Singh) za film “Četvrti pravac”, a nagradu za najbolji film programa “Hrabri Balkan” osvojio je film “Arhipelazi, goli granit” grčke rediteljke Dafne Heretakis.

(SEEcult.org)