63. Pulski filmski festival
Pulski filmski festival, čije će 63. izdanje biti održano od 9. do 16. jula, biće obeležen hrvatskim premijerama filmova u domaćem i međunarodnom takmičarskom programu, kao i stvaralaštvom žena, a posebno će istaći i značaj scenarija za razvoj filmskog stvaralaštva.
Glavni takmičarski program Hrvatskog filma obuhvata sedam igranih i dokumentarnih filmova, uz dva van konkurencije, od kojih će tri imati svetske premijere – dva ostvarenja rediteljki, “Trampolin” Katarine Zrinke Matijević i “Pomutnje” Lane Kosovac, te “Ministarstvo ljubavi” Pave Marinkovića, dok će “Sve najbolje” Snježane Tribuson imati hrvatsku premijeru.
“Trampolin” je debitantski dugometražni film Katarine Zrinke Matijević u kojem se susreću tri ženska lika - sedmogodišnja Lina koja, bežeći od majke, susreće tinejdžerku Niku i 40-godišnju Nikolinu. Dokumentarni film “Pomutnje” Lane Kosovac govori o mladoj filmskoj ekipi koja prati višemesečne pripreme za predstavu i istovremeno sama postaje njen protagonista, dok je “Ministarstvo ljubavi” Pave Marinkovića socijalna komedija o ratnim udovicama koje žive u divljim brakovima da ne bi izgubile pravo na porodičnu mirovinu. Država pokušava tome stati na kraj i na teren šalje inspektore koji bi trebalo da ustanove pravo stanje stvari. Radnja filma “Sve najbolje” Snježane Tribuson događa se za vreme božicnih praznika, preplićući sudbine usamljene poslastičarke Verice (Ksenija Marinković), svetski uspešne operske pevačice Brankice (Renata Pokupić) i harizmatičnog baritona Martina (Ozren Grabarić).
Trampolin
U konkurenciji su i filmovi “Generacija ‘68”, dokumentarac Nenada Puhovskog, koji je prikazan na Festu u Beogradu, bioskopski hit “Narodni heroj Ljiljan Vidić” Ivana-Gorana Viteza, te “S one strane” Zrinka Ogreste, dok će van konkurencije biti prikazan dokumentarac “Modri kavez” Brune Bajić i “Život je truba” Antonija Nuića.
Generacija '68.
U selekciji manjinskih koprodukcija takođe će biti prikazano sedam naslova u trci za nagrade – “Dobra žena” Mirjane Karanović, rediteljski prvenac proslavljene glumice iz Srbije, koji je svetsku premijeru ima na Sandensu, “Hjuston, imamo problem!” Žive Virca iz Slovenije, premijerno prikazan na Trajbeka festivalu, zatim “Lazar” Svetozara Ristovskog iz Makedonije, psihološki triler “Puni udar” Davida Verbeka (Verbeek) iz Holandije o vojnom navigatoru koji iz baze u Nevadi upravlja američkim dronovima u Avganistanu i Pakistanu, “Trema” Jorgosa Zoisa (Yorgos) iz Grčke o premijeri najiščekivanijeg avangardnog pozorišnog komada godine koja se pretvara u kolektivni performans na granici fikcije i stvarnosti kada grupa mladih, naoružanih ljudi uđe na pozornicu.
Dobra žena
U konkurenciji je i film “Vrapci” Runara Runarsona (Runarsson) iz Islanda, nagrađen na festivalima u Torontu, Čikagu, Sao Paolu, Solunu…
Van konkurencije biće prikazan film “Oslobođenje Skoplja” Radeta i Danila Šerbedžije, koprodukcija Makedonije, Hrvatske, Finske i Velike Britanije, nastala prema poznatoj drami Dušana Jovanovića. Film je smešten u Skoplje 1941. godine i prati 11-godišnjeg dečaka Zorana koji svedoči ratnim užasima. Dok se njegov otac bori u partizanima, majka se zbližava sa nemačkim oficirom.
Oslobođenje Skoplja
Posebne projekcije imaće “Barakude” Petera Radovića Jr, snimak pozorišne predstave “Pomutnje” (Branko Brezovec) i pretpremijera nove hrvatske serije “Novine” Dalibora Matanića.
Program Kratka Pula nudi 17 filmova, od kojih će četiri imati premijere – “Negde” Katarine Radetić, “Devojke” Luke Galešića, “Hana, Hano, Hanice” Marka Bičanića i Karla Voriha, te “Vanjski igrač” Luke Čurčića, čija se radnja događa u dvorištu psihijatrijske ustanove, gde dva prijatelja igraju partiju ping-ponga. Jedan od njih je pacijent, i on je navikao gubiti, ali ovaj put on nije taj koji će se morati nositi s gubitkom.
Pulski festival, kako su istakli organizatori, kroz selekciju međunarodnog programa ostaje jedan od retkih u Hrvatskoj koji traži filmove "bez distributera".
Direktorka PFF-a Gordana Restović, predsednik Umetničkog saveta Hrvoje Pukšec, članica Umetničkog saveta Tanja Miličić, voditelj scenarističke platforme Palunko Uroš Živanović, Nina Išek Međugorac iz HT-a i PR Ana Peruško na najavnoj konferenciji za novinare 63. PFF
Među 13 filmova u trci za nagrade u međunarodnom programu su švajcarski “Aloys” (Tobias Nölle), dobitnik nagrade FIPRESCI i najbolji film u programu Panorama na Berlinalu, grčki “Chevalier” (Athina Rachel Tsangari), dobitnik specijalne nagrade žirija Sarajevo film festivala i Gran prija Londonskog festivala 2015, francuski “Evolucija” Lucile Hadžihalilović, dobitnik posebne nagrade žirija u San Sebastijanu 2015, izraelski “Gora” (Yaëlle Kayam), prikazan u Torontu i Veneciji, kolumbijski “Između mora i kopna” (Carlos del Castillo), dobitnik nagrade publike i posebne nagrade žirija za glumačko ostvarenje na ovogodišnjem Sandensu, kineski “Kaili blues” Gana Bija, koji je proglašen najboljim novim rediteljem u Lokarnu i dobio posebno priznanje u Roterdamu, rumunski “Nezakonito” (Adrian Sitaru), dobitnik jedne od nagrada u Forumu ovogodišnjeg Berlinala, austrijski “Odsanjani” (Ruth Beckermann), nagrađen Gran prijem na festivalu Diagonale 2016, te francuski “Plaćenik” (Sacha Wolff), švedski “Pristanište” (Måns Månsson), irski “Sisavac” (Rebecca Daly), francuski “Sve što dolazi” (Mia Hansen-Love), dobitnik Srebrnog medveda za režiju na Berlinalu 2016 i “Tramontana” (Vatche Boulghourjian), koprodukcija Libana, Francuske, Katara i UAE, prikazan u Kanu ove godine.
Chevalier
Van konkurencije biće prikazani američki filmovi “Dan nezavisnosti: Nova pretnja” (Roland Emmerich), “Isterivači duhova 3” (Paul Feig), “Ledeno doba: Veliki udar” (Mike Thurmeier i Galen T. Chu) i poljski “Planeta samaca” (Mitja Okorn).
Osim što je veliki broj filmova u takmičarskim programima delo filmskih autorki, naglasak na žensko stvaralaštvo 63. Pula daje i retrospektivom mađarske rediteljke i scenaristkinje Marte Mesaroš (Meszaros), dobitnice Zlatne arene za životno delo, kao i okruglim stolom “Žene u evropskom i hrvatskom filmu” u sklopu Pula PROfešional programa.
Marta Mesaroš, koja će zvanično i otvoriti 63. Pulski filmski festival u Areni, obeležila je svojim filmovima najvažnije svetske filmske festivale. Njen igrani prvenac “Devojka” (1968) prvi je mađarski film u režiji žene. Ona je ujedno je i prva žena dobitnica Zlatnog medveda na Berlinalu. Nagrađenim filmom “Usvojenje” (1975) prvi put je privukla međunarodnu pažnju, a daljim se radom afirmisala kao svetska predvodnica feminističkog smera. Njen film “Devet meseci” (1976) osvojio je nagradu FIPRESCI u Kanu, a crno-belim ostvarenjem “Dnevnik mojoj deci”, koje je dve godine bilo blokirano u Mađarskoj, osvojila je potom i Gran pri u Kanu 1984. Tim filmom je započela poluautobiografsku seriju koju čine i filmovi u boji “Dnevnik mojim ljubavima”, “Dnevnik mojim roditeljima” i “Mala Vilma: Poslednji dnevnik”.
Marta Mesaroš
Pulska publika videće u okviru retrospektivnog programa pet filmova Marte Mesaroš iz poslednjih 40 godina – “Usvojenje”, tri “Dnevnika” i film “Nesahranjeni pokojnik” (2004).
Žiri za dugometražne filmove u okviru Hrvatskog programa čine: filmolog Bruno Kragić iz Hrvatske, glumica i producentkinja Labina Mitevska iz Makedonije, montažer Hrvoje Mršić iz Hrvatske, britanski producent i novinar Donald K. Ranvaud i hrvatska glumica Sanja Vejnović, dok će kratke filmove i studentsku selekciju producent Crhist Auty iz Italije, te reditelj Daniel Kušan i filmski kritičar Daniel Rafalić iz Hrvatske. Žiri za međunarodni program čine: reditelj Stevan Filipović iz Srbije, rediteljka Ivona Juka iz Hrvatske i direktorka Festivala u Vizbadenu Gaby Babić.
Osim aktuelnih hrvatskih i međunarodnih filmskih naslova, na 63. Pulskom festivalu biće moguće pogledati i neke od najboljih filmova iz recentne hrvatske istorije.
Kako su naveli organizatori, Pulski filmski festival je, nakon 25 godina samostalne filmske proizvodnje u Hrvatskoj, odlučio da sazna koji su najbolji filmovi od kada je ta zemlja postala samostalna, pa su članovi strukovnih udruženja (Društvo hrvatskih filmskih reditelja, Hrvatsko društvo filmskih radnika, Hrvatsko društvo filmskih kritičara, Hrvatska udruga filmskih snimatelja i Hrvatska udruga producenata) glasali za favorite u potrazi za pet najboljih filmova.
Došlo se do “sedam veličanstvenih” koji čini program ovogodišnje pulske Kinoteke: “Što je Iva snimila 21. listopada 2003?” Tomislava Radića (Velika zlatna arena i 3 Zlatne arene), “Nebo sateliti” Lukasa Nola (4 Zlatne arene), “Crnci” Gorana Devića i Zvonimira Jurića (3 Zlatne arene), “Fine mrtve devojke” Dalibora Matanića (Velika zlatna arena i 5 Zlatnih arena), “Kosac” Zvonimira Jurića (3 Zlatne arene), “Metastaze” Branka Schmidta (Velika zlatna arena i 2 Zlatne arene) i “Zvizdan” Dalibora Matanića (Velika zlatna arena i 5 Zlatnih arena), koji je trijumfovao 2015. godine u Puli, bio hrvatski kandidat za Oskara i dobio niz nagrada na drugim međunarodnim festivalima, a nastao je u koprodukciji sa Srbijom i Slovenijom.
Zvizdan
Pulski festival nastavlja i obrazovni i industrijski program PULA PROfessional, koji je namenjen filmskim profesionalcima i studentima audiovizuelnih delatnosti, a u saradnji sa scenarističkom platformom Hrvatskog filmskog saveza (HFS) Palunko, stavlja naglasak na važnost scenarija.
Do 2015. godine u Hrvatskoj je o scenariju, temeljnom delu svakog filmskog ostvarenja, objavljena svega jedna knjiga. Trebalo je da prođe još više od pola veka da bi izašla nova - priručnik Jasmine Kallay “Napiši scenarij”, u organizaciji Palunka.
Pulski festival je stoga u program Pula PROfessional, fokusiran na zapostavljena filmska zvanja, pozvao četiri dobre poznavateljke scenarističke problematike - Jasminu Kallay, Rebeccu Lenkiewicz, Kate Leys i Jelenu Paljan. Kroz predavanja, koja će pokriti osnove koncipiranja, pisanja, uređivanja, ali i promocije filmskog scenarija, zainteresovani profesionalci dobiće jasan uvid u odgovore na osnovna pitanja koja muče sve scenariste na svetu: kako smisliti, a potom napisati scenario za film koji će jednog dana biti snimljen, a na kraju i rado gledan.
Pulski festival nudi i atraktivne koncerte i filmske izložbe, počev od Izložbe plakata savremenog srpskog filma u SKUC-u, čiji je kustos Miroljub Vučković, preko izložbi “Impromptu” Maria Delića u Galeriji Makina, “Renata Poljak: Partenza” kustosa Mladena Lučića u MSUI, te već tradicionalne izložbe “Cinemaniac” kustoskinje Branke Benčić, do izložbe učeničkih radova Škole primenjenih umetnosti i dizajna u Kinu Valli i izložbe “Pozor... snima se u Istri!” u galeriji C8, ostvarene u saradnji sa Istarskom filmskom komisijom i Danielom Rafaelićem.
U muzičkom programu nastupiće sastavi Detour, Nola, Mate Matišić kvartet, Rundek Cargo Trio i Drvored, te DJ-evi Innaca, Ivo Zuban i Mario Kovač.
Pulski festival i ove godine ima podršku Hrvatskog Telekoma, a novi sponzor je KMAG-KIA Motors Adria Group.
Festivalski sajt je pulafilmfestival.hr, a program se nalazi i u Kalerndaru portala SEEcult.org
(SEEcult.org)