Beogradski dani Mirka Kovača
Beogradski dani Mirka Kovača, posle septembarskih u Rovinju, biće održani 18. i 19. novembra u Ustanovi kulture Stari grad, a uz razgovor sa dobitnicima ovogodišnjih priznanja “Mirko Kovač”, publika ima priliku da besplatno prisustvuje i projekciji nagrađivanog filma “Ti imaš noć” Ivana Salatića.
O važnosti nagrade posvećene liku i delu Mirka Kovača (1938-2013), velikom jugoslovenskom književniku i jednom od najistaknutijih boraca protiv nacionalizama u regionu, govoriće na tribini 18. novembra književnik i scenarista Josip Mlakić iz Gornjeg Vakufa (BiH), nagrađen za najbolji roman “Skica u ledu” (Fraktura, Zaprešić), filolog, prevodilac, pesnik i kolumnista Sinan Gudžević iz Zagreba, poreklom sa Golije, laureat priznanja za esej, odnosno za knjige autentičnih priča “Maksimir i Mirogoj” – Zvezda nad Brazilom i Demon po imenu Sutra (Fraktura), crnogorski scenarista i reditelj Ivan Salatić iz Beograda, rođen u Dubrovniku, nagrađen za scenario crnogorsko-srpske koprodukcije “Ti imaš noć”, koja će biti besplatno prikazana 19. novembra, te književnik, esejista i dramaturg Filip David, najbolji beogradski prijatelj Mirka Kovača. Razgovor će moderirati urednica književnog programa UK Stari grad Katarina Lazić.
Među ovogodišnjim dobitnicima nagrade “Mirko Kovač” je i Kristina Gavran, proglašena najboljom mladom autorkom za knjigu “Gitara od palisandra” (Disput, Zagreb).
Žiri su ove godine činili Predrag Antonijević, Enver Kazaz, Dragan Radulović i Vlaho Bogišić (predsednik), koji su odlučivali na osnovu izbora koji su napravili Mića Vujičić – za kategoriju roman, Tomislav Brlek za esej, Srđan V. Tešin – za delo mladog autora, te Bruno Kragić za scenario.
Zbornik radova sa petih Dana Mirka Kovača “Kovač, ili o majstorstvu”, u izdanju Frakture, predstavljen je nedavno u okviru rovinjske manifestacije.
Mirko Kovač, rođen 1938. u Petrovićima kod Nikšića, preminuo je 2013. u Rovinju. Autor je više romana, novela, zbirki pripovedaka, eseja, TV i radio- drama i filmskih scenarija.
Bio je saradnik časopisa Crnogorski književni list i član Saveta za standardizaciju crnogorskog jezika.
Posthumno je objavljen Kovačev dokumentarno-memoarski roman “Vrijeme koje se udaljava” (Fraktura, Zaprešić) koji je predstavljen u UK Stari grad (ex Parobrod) u junu 2015. godine. “Vreme koje se udaljava” objavila je beogradska kuća “Laguna”.
Testamentarni roman “Vrijeme koje se udaljava”, nagrađen Kiklopom 2014. za prozno delo godine, sadrži sažet pregled Kovačevih radova. Među njima su i podaci o filmovima “Lisice”, “Okupacija u 26 slika”, “Pad Italije”, o pozorišnim predstavama “Osipate se polako vaša visosti” i “Iskušenje”, kao i o mnogobrojnim nagradama koje je dobio.
Program u čast Kovača u Beogradu održan je prvi put 2015. godine, takođe u Parobrodu, po ugledu na manifestaciju koja je pokrenuta u Rovinju, gde je taj pisac i živeo posle odlaska iz Beograda početkom 90-ih, nakon sukoba sa tadašnjim vlastima, ali i zbog pretnji nacionalista.
Preselivši se u Hrvatsku, Kovač je postao stalni saradnik splitskog nedeljnika “Feral Tribune”, nastavljajući da piše i protiv hrvatskog nacionalizma.
Kada je 2011. godine posetio Beograd, prvi put posle dve decenije, izjavio je u jednom intervjuu da je u Beogradu formirao liberalne poglede na svet i naučio da bude u otporu prema dogmaticima, prema svakom obliku totalitarizma. Taj instinkt da se odupre rulji ili bilo kakvim kolektivnim euforijama okrenuo se, kako je naveo, protiv onih koji su svojim uskogrudim nacionalizmom pobedili taj liberalni kosmopolitski Beograd. "Ja sam tada priznao poraz i otišao", rekao je Kovač, dobitnik nekih od najznačajnijih nagrada na prostoru bivše Jugoslavije i uglednih stranih priznanja.
Kovač je preminuo u avgustu 2013. u Zagrebu u 75. godini, a sahranjen je u Rovinju.
(SEEcult.org)