Dani eksperimentalnog filma
Uporedo sa 63. Beogradskim festivalom dokumentarnog i kratkometražnog filma (BFDKF) u Domu omladine Beograda, u Centru za kulturnu dekontaminaciju biće održani od 22. do 24. marta Dani eksperimentalnog filma “Nepredviđeni”, koncipirani kao podrška mišljenju, razvoju i produkciji eksperimentalnog filma, kojeg ove godine na BFDKF-u nema kao zasebne kategorije.
U razmatranju značenja i mogućih praksi eksperimentalnog filma danas, u formatu višednevnog obrazovnog, specijalnog i takmičarskog filmskog programa, kao i razgovora i predavanja, manifestacija “Nepredviđeni” osmišljena je u cilju otvaranja prostora za artikulaciju nove politike javne podrške i infrastrukture, obrazovnih i produkcijskih modela u razvoju eksperimentalnog filma.
U razmatranju perspektiva eksperimenta u filmu i filmskom aparatu, publika će moći da se podseti razvoja koncepata i produkcije avangardnog i alternativnog filma, regionalnog i međunarodnog istorijskog i savremenog konteksta razvoja te prakse u Srbiji i bivšoj Jugoslaviji.
Naziv “Nepredviđeni”, kako je naveo autorski tim tog festivala, trenutno oslikava poziciju eksperimentalnog filma u filmskom aparatu u Srbiji, a želja je da ubuduće bude odraz savremenih i neslućenih odgovora na poziv na eksperiment i slobodno mišljenje filma.
U programu “Učionica” biće osvetljeni pojmovi avangardnog filma (Adam Ranđelović), anti-filma (Petra Belc), eksperimentalnog filma (Slobodan Šijan, Ivica Đorđević), alternativnog filma (Miroslav Bata Petrović) i gerilskog filma (Aleksandra Sekulić).
U takmičarskom programu biće prikazani filmovi izabrani od prijavljenih radova pristigli na otvoreni poziv “Nepredviđeni”, koje je odabrala selekciona komisija koju su činili Nevena Lazić, Adam Ranđelović i Ivica Đorđević: “Plejbog” (Marko Milićević, Srbija), “Ding Dong” (Maja Rezoug, Hrvatska), “Listen, Try Not to Dwell on That Idea, Please” (Benjamin Ramirez Perez, Nemačka/Srbija), “Friedrichsfelde Ost” (Milica Jovčić i Nenad Ćosić, Srbija), “Alja, Polja i klonovi Polje” (Vadim Klimov, Rusija) i “Bright Future, My Love” ( Marko Žunić, Srbija).
Žiri koji čine Petra Belc, Andrija Dimitrijević i Ognjen Glavonić, izabraće film ili više njih koji se izdavajaju savremenim odgovorom na poziv eksperimenta u filmu.
Selekcija “Panorama” obuhvata domaće filmove “Šansa zvana čarobnjak” (Aleksa Mirosavljević, 2015), “Maske” (Milan Milosavljević, 2014), “Karneval” (Marko Milićević, 2015) i “Peoplemeter” (Bob Milošević, 2013).
Festival "Nepredviđeni" najavio je i program “Učionica” u kojem će biti osvetljeni pojmovi avangardnog filma (Adam Ranđelović), anti-filma (Petra Belc), eksperimentalnog filma (Slobodan Šijan, Ivica Đorđević), alternativnog filma (Miroslav Bata Petrović) i gerilskog filma (Aleksandra Sekulić).
Taj program otvoriće Ivica Đorđević koji će predsaviti eksperimente Dejvida Linča. Publika će imati priliku da vidi i eksperimentalne filmove Slobodana Šijana: “Autoportret na groblju” (Self-portrait At the Cemetery, 1970), “Ručni radovi” (Handmade, 1971), “Strukture” (Structures, 1970), “gradsko đubrište na adi huji u beogradu” (city landfill on ada huja in belgrade, 1970), “Jutro u ružičastom” (Morning In Pink, 1971) i “Pesma za Toma” (A Song For Tom, 2010), posvećen Tomislavu Gotovcu.
Adam Ranđelović prikazaće “patafizički voyage kroz avangardni film”, a Petra Balc predstaviće pojam anti-filma kao prostora slobode, osvrćući se na početak 60-ih godina 20. veka, kada je jugoslovenski eksperimentalni film u podzemnim prostorijama Kinokluba Zagreb osvestio radikalne mogućnosti vlastite stvaralačke pozicije. U idućoj deceniji - kroz aktivnosti GEFF-a, delovao je "kao veliki zajednički sineastički happening", kako ga je svojevremeno opisao Branislav Miltojević.
Zahvaljujući poliglosiji anti-filma i entuzijazmu tadašnjih filmskih stvaralaca, ispitivanja različitih duševnih stanja i filmskih elemenata uobličila su tih godina niz umetničkih i filmskih praksi koje će teorijske odrednice dobiti tek godinama kasnije. Uz još gotovo neistražene radove autorki eksperimentalnih filmova, kao i višeslojnost medijskih istraživanja beogradske alternativne kinematografije, središnje decenije 20. veka predstavljaju u tom smislu jedan od istraživački najzanimljivijih perioda jugoslovenskog eksperimentalnog filma.
Gerilski film predstaviće 24. marta Aleksandra Sekulić, na primeru filma “Tužbalica za žrtve Marikane” Arjana Kaganofa koji je “oteo” i vratio otuđeni akademski diskurs na mesto masakra pobunjenih rudara u Južnoafričkoj Republici 2012. U tom procesu imenovao je to ubistvo ritualom, osvetljavajući društvenu istinu “nove demokratije”, koristeći iskustvo poetike remiksa u razobličavanju imperijalnih društvenih, medijskih i kulturnih mehanizama.
U razgovoru sa Aleksandrom Sekulić biće reči o tome na koji je način taj film eksperimentalan.
Miroslav Bata Petrović skrenuće pažnju na alternativni film, čija se otvorenost ogleda u tome što nema i ne može imati opšte programe i manifeste. Ako amaterski film shvatimo kao izraz autorske čednosti, alternativni film treba shvatiti kao izraz autorske zrelosti, naveo je Petrović u knjizi “Alternativni film u Beogradu 1950-1990” (DKSG, 2009).
U završnici manifestacije, 24. marta, biće održan okrugli sto o tome kako pomoći razvoj eksperimentalnog filma, a pozvani su da učestvuju nosioci javne infrastrukture filma u Srbiji.
Umetnički savetnici manifestacije “Nepredviđeni” su Miroslav Bata Petrović i Aleksandra Sekulić, a urednici Ivica Đorđević i Adam Ranđelović.
Sajt CZKD-a je czkd.org, a program festivala nalazi se i u Kalenaru portala SEEcult.org
(SEEcult.org)
