Filmovi za suze i smeh

Glavni takmičarski program 16. Festivala evropskog filma Palić, predstavlja neka od najzanimljivijih autorskih ostvarenja u Evropi koja su, prema rečima selektora Nikolaja Nikitina, prepuna emocija, umetnički smela i politički značajna, a pokazuju i koliko je humor blizak drami, pa će mnoga od njih izazvari i suze i smeh publike.

Glavni takmičarski program 16. Festivala evropskog filma Palić, predstavlja neka od najzanimljivijih autorskih ostvarenja u Evropi koja su, prema rečima selektora Nikolaja Nikitina, prepuna emocija, umetnički smela i politički značajna, a pokazuju i koliko je humor blizak drami, pa će mnoga od njih izazvari i suze i smeh publike.

Film “Sloboda na tren”, austrijsko-francusko-turska koprodukcija reditelja Araša Riahija (Arash), prikazana 18. jula na otvaranju 16. Palića, govori o izbeglicama iz Irana i pokazuje koliko su komedija i drama bliske ne samo u umetnosti, nego i u stvarnom životu. Isto važi i za izraelski film “Izgubljena ostrva” Rešefa Levija (Reshef Levy), takođe prikazan prve festivalske večeri, koji se takođe osvrće i na aktuelna društvena i politička pitanja.

Među 12 filmova u konkurenciji za glavne festivalske nagrade dominiraju debitantski filmovi mladih režisera iz raznih delova Evrope, a prema navodima Nikitina, njihova smelost, enegija i potreba da ispričaju svoje priče mnogo su snažniji nego što je to slučaj sa već afirmisanim autorima.

Deo filmova posvećen je savremenim političkim temama - kulturnoj različitosti i ličnoj i nacionalnoj istoriji, poput kasnog pobednika “Bela traka” Mihaela Hanekea (Miachel), koji će biti prikazan van konkurencije na zatvaranju festivala 24. jula.

Na Paliću će gostovati i jedan od glavnih glumaca Hanekeovog filma o poreklu zla pred početak Prvog svetskog rata, Ulrih Tukur.

Deo filmova u konkurenciji bavi se savremenim pitanjima, poput filma “Rusija 88” Pavela Bardina - prvog u Rusiji koji obrađuje temu skinhedsa i neonacista.

Publika će 19. jula videti niskobudžetni film o osveti “Katalin Varga” debitanta Pitera Striklenda (Peter Strickland), koji je nagrađen Srebrnim medvedom ove godine u Berlinu, te “Posetilac” finskog reditelja J.P. Valkeapaa o majci i sinu koji žive na seoskoj farmi, dok je otac u zatvoru, kao i "Najsrećniju devojku na svetu" rumunskog reditelja Radua Žudea o mladoj ženi koja dobija nagradu u reklamnoj kampanji, ali se ta njena sreća pretvara u porodičnu dramu.

Takmičarski program obuhvata i filmove “Bazar” Bena Hopkinsa, “Contact High” austrijskog reditelja Mihaela Glavogera (Michael Glawogger), koji je prikazan nedavno i u Karlovim Varima, zatim belgijski “Moskva - Belgija” (Christophe Van Romaey), mađarski “Sedmi krug” Arpada Sopsitsa, kao i nemački “Mirna vremena” (Neele Leana Vollmar).

U takmičarskom programu je i film “Đavolja Varoš” Vladimira Paskaljevića, koji će imati srpsku premijeru posle nedavne međunarodne u Karlovim Varima, a predstoji mu i festival u Montrealu, u konkurenciji za najbolji film u protekloj godini.

Reč je o tragikomediji koja, kroz mozaičku strukturu i niz izukrštanih ljudskih sudbina - tipova savremene srpske svakodnevice, pokušava da odslika neke od problema savremenog srpskog društva, a glavne uloge igraju Lazar Ristovski, Danica Ristovski, Slavko Štimac, Marta Bereš…

Žirijem, koji će dodeliti Zlatni toranj za najbolji film, Palićki toranj za najbolju režiju i Specijalnu nagradu, predsedava dugogodišnji direktor Filmskog festivala u Veneciji Alberto Barbera, a članovi su i reditelj Szabolcs Tolnai iz Subotice, glumac Samuel Finzi iz Bugarske, novinarka Gloria Scola iz Španije i direktor Bečkog filmskog fonda Peter Zewrel.

U programu “Paralele i sudari” 16. Palića, u selekciji Petra Mitrića, našlo se osam filmova koji se takmiče za nagradu “Gorki List” za toleranciju, koju će dodeliti međunarodni žiri kritike.

Među njima su i dva domaća - omnibus “Neko me ipak čeka” Marka Novakovića i debitantski igrani film Darka Lungulova “Tamo i ovde”, koji je već dobio niz nagrada, uključujući za režiju na nedavnom SOFEST-u u Sopotu i nagradu za najbolji film o Njujorku na uglednom njujorškom Trajbeka festivalu.

Biće prikazani i bugarski film “Zift” Javora Gardeva u strip maniru, ruski “Pomoć poludelog” Borisa Hlebnjikova, poljski “Offsiders” Kasie Adamik, “Muzika” slovačkog reditelja Juraja Nvote i “Seoski učitelj” Bogdana Slame.

Iako znatno manjeg budžeta zbog ekonomske krize, Palićki festival u 16. izdanju obuhvata ukupno devet programa - osim glavnog Takmičarskog i programa “Paralele i sudari”, publika će videti i “Mlade autore Evrope”, “Novi mađarski” i “Novi finski film”, “Underground Spirit”, “Ecodox”, “Srpski film u tranziciji” i omaže posvećene britanskom veteranu Kenu Raselu (Russell) i srpskom glumcu Predragu Mikiju Manojloviću, dobitnicima nagrade “Aleksandar Lifka”.

Rasel je i otvorio 16. Palić, a nagradu “Lifka” za doprinos evropskoj kinematografiji uručio mu je direktor palićkog festivala Radoslav Zelenović.

Kultni britanski reditelj i večiti buntovnik odgovaraće 19. jula na pitanja publike na sceni “Jadran” u Subotici, posle projekcije svog čuvenog filma “Tomi” iz 1975. godine.

I muzički program 16. Palića počinje 19. jula, a obuhvata do 23. jula u Jedriličarskom klubu koncerte domaćih bendova Nikad dosta, Goribor, Ola Horhe i Lira vega, kao i elektro-pop muzičarke Leile Albayaty iz Berlina.

Okrugli stolovi 16. Palića posvećeni su ekološkim izazovima Srbije i kinematografiji u doba tranzicije, a zbog nedostatka sredstava, takođe će okupiti uglavnom domaće učesnike.

Palićki festival prvi je u regionu koji izlazi u susret licima sa oštećenjem sluha tako što će svi domaći filmovi biti prikazani sa titlom na srpskom jeziku. Reč je o projektu Komore mladih Novi Sad, koji podrazumeva titlovanje sto naslova domaće kinematografije za lica sa oštećenjem sluha. Tu ideju podržalo je Ministarstvo kulture Srbije, a 16. Palićki festival se uključio tako što će sa srpskim titlom prikazati filmove “Đavolja varoš”, “Ordinary People”, “Neko me ipak čeka” i “Tamo i ovde”.

Sajt festivala je www.palicfilmfestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org

(SEEcult.org)