Misterija Makavejev u Zagrebu
Hrvatski filmski savez organizuje 9. oktobra u bioskopu “Tuškanac” u Zagrebu filmsko veče posvećeno velikom srpskom i jugoslovenskom redatelju Dušanu Makavejevu, povodom njegovog skorašnjeg 80. rođendana.
“Kratki utorak” u Tuškancu u celini je posvećen autoru ključnih filmova jugoslovenskog “crnog talasa” - “Čovek nije tica” (1965), “Ljubavni slučaj ili tragedija službenice PTT” (1967), “Nevinost bez zaštite” (1968), te kultnog filma “W.R. Misterije organizma” (1971).
Prema želji samog Makavejeva, njegovo filmsko veče u Tuškancu započeće projekcijom dokumentarno-eksperimentalnog “Zahoda” Mihovila Pansinija iz 1963. Pionir hrvatskog alternativnog filma i osnivač legendarnog GEFF-a posvetio je taj film Makavejevu.
Glavni deo programa jednosatni je dokumentarac “Misterija Makavejev” (2011) beogradskog redatelja Dragomira Zupanca, u produkciji Radio-televizije Srbije. To je kolažni portret Makavejeva u kojem se pojavljuju mnogi akteri poletnih filmskih 1950-ih, turbulentnih 1960-ih i 1970-ih, ali i kasnijih decenija (Svetozar Cvetković, Branko Vučićević, Miša Radivojević, Pega Popović, Eva Ras, Zdravko Randić, Slobodan Šijan, Želimir Žilnik i drugi).
O Makavejevu govore i publicisti, te srpski intelektualci koji su pratili tu scenu ili u njoj rubno učestvovali, poput Borke Pavićević i Jovana Ćirilova (glumac u Pečatu).
Reditelj Dragomir Zupanc (1946) i sam je bio deo alternativne filmske scene, o kojoj je snimio više televizijskih dokumentaraca, kao što je “Želimir Žilnik: Prilozi za istoriju yu filma i politpornografija” (2004), a lično će predstaviti svoj film u velikoj dvorani Tuškanca.
Program obuhvata i rane filmove Makavejeva iz amaterske faze - kafkijansku satiru “Pečat” (1955) i nekada zabranjen film “Spomenici ne treba verovati” (1958), u produkciji Kino kluba Beograd.
Makavejev je rođen 13. oktobra 1932. u Beogradu, a prve filmove snimio je u Kino klubu Beograd 50-ih godina. Prve profesionalne filmove snimio je u produkciji Zagreb filma, a poslednje celovečernje delo u međunarodnim koprodukcijama, nakon što je 1973. godine zbog političkih reakcija na “Misterije organizma” emigrirao iz zemlje.
Njegov boravak u inostranstvu obeležili su filmovi “Sweet Movie” (1974) i “Coca-Cola Kid” (1985).
Makavejev je dobitnik niza domaćih i međunarodnih nagrada, među kojima su i Oktobarska nagrada Beograda, Srebrni medved u Berlinu, Srebrna arena u Puli, Luis Bunjuel u Kanu, Srebrni Hugo u Čikagu...
U mlađim danima o filmu je dosta i pisao, objavljujući zapažene komentare, kritike, eseje i razne druge članke u periodici bivše Jugoslavije.
HFS organizuje veče posvećeno Makavejevu u saradnji s RTS-om i Akademskim filmskim centrom Doma kulture "Studentski grad" u Beogradu.
(SEEcult.org)