Movements: White
Umetnici Sanja Latinović i Ranko Đanković izvešće 22. marta u Galeriji ’73 u Beogradu performans “Movements: White”, zamišljen kao formalni i medijski eksperiment koji otvara pitanje zajedničkog ili kolektivnog rada u umetnosti.
Performans će biti izveden na površini belog zida sinhronizacijom pokreta više učesnika u prenosu vajarskog peska od tela do tela.
Dvoje umetnika se u individualnom radu, kako je naveo kustos izložbe Marko Đorđević, već duže vreme pomeraju od strogo skulptoralnih ka otvorenijim pristupima. Napuštanjem modelovanja, korišćenjem videa, pa i sopstvenih tela u radu, postepeno se kreću od oblikovanja plastičnih masa u prostoru ka telesnim, interaktivnim i performativnim pristupima.
Naziv performansa, međutim, ne proizilazi jedino iz tog individualnog pomeranja umetničkih senzibiliteta, već je namera umetnika da tim radom eksperimentišu zajedničkim ili kolektivnim autorstvom.
Njihovo eksperimentisanje zajedničkim autorstvom, kako je naveo Đorđević, nije proisteklo iz neke samorazumljive kritike neoliberalnog kapitalističkog individualizma. Iako on predstavlja model kojem se teži u tranzicionim društvima, lokalni post-jugoslovenski subjekt je određen drugačijim fenomenima od nadolazećeg neoliberalnog. Stoga je čitava priča nužno kompleksnija. Tu nema mesta samorazumljivosti, niti predstavljanju sebe kao neke nejasne verzije emancipatorskog kolektiva koji će rešiti sve probleme današnjeg društva. Reč je o zajedničkom performansu koji savremeni individualizam kritikuje tek implicitno; izgrađenim sredstvima umetnosti i eksperimentalnim procesima rada, u nominalno depolitizovanom prostoru galerije.
Prema rečima Đorđevića, s obzirom da je kao kustos, u razgovoru sa umetnicima, doprineo osmišljavanju koncepta i konteksta njihovog performansa, glavna odlika takvog zajedničkog rada je velika otvorenost u mišljenju koju prati svesni stepen kontrole.
“Između nas troje se uspostavila jedna radna i egalitarna zajednica u kojoj se uvek pregovaralo oko zacrtanih ciljeva, individualnih namera, mogućih značenja i poteškoća u realizaciji zamišljenog”, naveo je Đorđević, napominjući da potencijal performansa “Movements: White” da pokrene dijalog o kolektivnom radu ne sme skrenuti pažnju sa njegovih fizičkih i vizuelnih kvaliteta.
“Namera dvoje umetnika je da kroz svedenost dodatno naglase plastičnost pokretnih tela, ne bežeći od njihovih estetskih kvaliteta. Naprotiv, čulni sadržaj pokreta tela i prenosa materije iz ruke u ruku formiraju važnu i neizostavnu celinu u ovom radu. Sanja Latinović je, u razgovoru o ovom performansu, često naglašavala vizuelni i intelektualni kvalitet posmatranja prenosa peska iz ruke u ruku. Pod ‘intelektualnim kvalitetom’ misli se na potencijal slike pokreta i prenosa materije za razmišljanje o drugim, neumetničkim poljima ljudskog iskustva. Ideja je ostvariti sveobuhvatno prožimanje kompleksnih pokreta na individualnom, društvenom, estetskom i vremenskom planu. Odatle proističu forma i ime ovog performansa”, naveo je Đorđević
Izložba će biti otvorena u Galeriji ’73 do 27. marta.
(SEEcult.org)