Nagrade 63. BFDKF-a

Gran pri 63. Beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma za najbolji dugometražni dokumentarni film dobio je bugarski “Kembridž” Eldore Trajkove, dok je najboljim kratkim filmom proglašen “Iskon anima aeternam” Mihajla Dragaša iz Srbije, koji je dobio i Zlatnu plaketu Beograda za najbolji domaći animirani film – za “Vis Dubium”. U regionalnoj konkurenciji trijumfovali su autori iz Hrvatske, osvojivši nagrade u sve tri kategorije.

Na svečanom zatvaranju Festivala 26. marta u Domu omladine Beograda, dodeljeno je ukupno 15 nagrada u domaćoj, regionalnoj i međunarodnoj selekciji, u kojima je prikazano oko 70 filmova, a nagrađena ostvarenja reprizirana su nakon ceremonije.

Pobednički dokumentarni film “Kembridž” nagrađivane autorke Eldore Trajkove, čija je svetska premijera bila na IDFA 2015. godine, govori o selu na severozapadu Bugarske, u kojem 99 odsto stanovništva čine Romi, kojima je obrazovanje dece najvažnije u životu i sanjaju o tome da mladi odu na Harvard ili Kembridž.

   Predsednik festivalskog Odbora Andreja Mladenović i Eldora Trajkova

Eldora Trajkova prvobitno je imala nameru da snimi film o tom najsiromašnijem delu Bugarske i Evropske unije, a kada je počela da istražuje, pronašla je selo sa oko 2.000 stanovnika, mahom Roma, koji su potpuno drugačiji od većine sinarodnika u drugim delovima zemlje, koji nisu obrazovani, ne rade, žale se i traže pomoć od države. U tom selu, međutim, kako je rekla, Romima je obrazovanje najvažnije, ono je centar njihovog života. “Većina Roma u Bugarskoj je nepismena, ali ovo nije usamljen slučaj. Oni ne govore romski, govore bugarski i to ispravnije nego naši političari. Rekla sam im da sam iznenađena time, a oni nisu razumeli moje čuđenje, jer je i u sledećem selu ista situacija, i u sledećem posle njega, tako da je u tom kraju očigledno takva situacija, odlučili su da se obrazuju”, navela je Trajkova.

  Kembridž, Eldora Trajkova

Gran pri za najbolji kratki film pripao je domaćem autoru Mihajlu Dragašu za animirani film “Iskon anima aeternam” o ljudskoj usamljenosti i večitoj težnji ka ostvarenju ljubavi. 

   Iskon anima aeternam, Mihajlo Dragaš

Dragašev film se, kako je istakao žiri, izdvaja radom jednog čoveka - autorske ličnosti na scenariju, inovativnoj animaciji, originalnoj muzičkoj kompoziciji i dizajnu zvuka, zbog čega ostavlja snažan utisak kompletnog autorskog dela.

   Mihajlo Dragaš

Dragaš je dobio i Zlatnu plaketu Beograda za najbolji domaći animirani film, za “Vis Dubium” - visoko estetizovano delo inspirisano večitom borbom čoveka i prirode, sa posebno kreativno tretiranim zvukom koji dopirnosi vizuelnoj dimenziji filma.

  Vis Dubium, Mihajlo Dragaš

Zlatnu plaketu za najbolji domaći kratki igrani film dobio je “Tranzicija” Milice Tomović, delo “modernog izraza koje na delikatan način tretira najdublje odnose u porodici i među prijateljima”, naveo je žiri, koji je tom ostvarenju dodelio i Zlatnu plaketu za najbolju montažu (Jelena Maksimović).

  Tranzicija, Milica Tomović

Najboljim domaćim kratkim dokumentarnim filmom proglašen je “Ukras sveta” Stefana Krasića, koji je ziri istakao kao “topao i maštovit film o odnosu dece i odraslih, o malim-velikim ljudima i njihovom svetu igre”. Taj film je, inače, nastao na međunarodnom kampu Interakcija, koji organizuje NFC Filmart, a govori o odrastanju dva para blizanaca u porodici Pečenković iz Preljine.

  Ukras sveta, Stefan Krasić

Najboljim regionalnim animiranim filmom proglašen je “Tajni laboratorij Nikole Tesle” reditelja Bruna Razuma, priča “o bezbrojnim mogućnostima tumačenja Teslinog dela, velike vizuelne lepote ispričana i u najvišim animacijskim standardima”.

  Tajni laboratorij Nikole Tesle, Bruno Razum

Najboljim regionalnim kratkim igranim filmom proglašen je “Piknik” Jure Pavlovića za koji je žiri istakao da je minimalističkim sredstvima dočarana  duboka emocionalna veza oca i sina, kroz koju se prelamaju prošlost i sadašnjost.

  Piknik, Jure Pavlović

Najboljim kratkim dokumentarnim filmom proglašen je “Ana trg” Jelene Novaković, koji “čistim jezikom dokumentarizma otkriva paralelnost svetova: svet najfrekventnijeg dela grada i živote dve osobe koje u toj urbanoj sredini imaju svoj pomalo nadrealni svet”.

  Ana trg, Jelena Novaković

Najboljim stranim animiranim filmom proglašen je “Politika” reditelja Borislava Šajtinca iz Srbije, koji već godinama živi i radi u Francuskoj, a učestvovao je ove godine sa još dva filma. “Politika”, kako je istakao žiri u obrazloženju, kroz oživljenu karikaturu i bogatu vizualizaciju govori animiranim sredstvima o apsurdnosti sveta u kojem živimo.

  Politika, Borislav Šajtinac

Šajtinac je učestvovao i dugometražnim animiranim filmom “Hotel sa 12 zvezdica”, kritičkim osvrtom na Evropu koji je bio deo revijalnog programa, dok je u pratećem prikazan i njegov prvi film “Analiza” (1968). U filmu “Hotel sa 12 zvezdica” prikazao je Evropu hronološki kroz istoriju, od grčke mitologije do osnivanja Evropske ekonomske zajednice, podizanja i rušenja Berlinskog zida do današnjih dana, kada je, kako je rekao Šajtinac, EU gotovo pred raspadom.

   Borislav Šajtinac

Zlatna plaketa Beograda za najbolji strani kratki igrani film pripala je poljskom ostvarenju “Ono što želim” Damiana Kocura - priči smeštenoj u predgrađe velegrada koja otkriva različite socijalne slojeve i probleme ljudi, ali i bogatstvo međuljudskih odnosa i postojanje dobrote.

  Ono što želim, Damian Kocur

Najboljim kratkim dokumentarnim filmom u međunarodnoj konkurenciji proglašen je “Poznat u Ahmedabadu” Hardika Mehte iz Indije, priča koja, kako je istakao žiri, podseća da “festival znači praznik, a praznici brišu razlike među ljudima i ujedinjuju ih u radosti bez obzira na uzrast”.

   Poznat u Ahmedabadu, Hardik Mehta

Zlatna plaketa Beograda za najbolji dizajn zvuka dodeljena je Jakovu Munižabi za film “Paradigma” reditelja Deana Radovanovića – neobičnu  priču u kojoj originalnost dizajna zvuka “inovativnim rešenjima uvodi gledaoce u podsvest glavnih junaka i otkriva nove aspekte za tumačenje imaginarnog sveta i narativne strukture filma”.

   Paradigma, Jakov Munižaba

Zlatna plaketa Beograda za najbolju kameru dodeljena je Matiji Munjiza Petroviću za film “Ljubav u doba kontrole” reditelja Vladimira Karana, u kojem fotografija :pleni tačnošću i jednostavnošću, doprinosi ukupnom izrazu filma i uklapa se u veoma estetizovan filmski izraz”. “Preciznost, kompozicija, tačni štimunzi… samo su neki elementi koji čine sliku ovog filma posebno zanimljivom”, istakao je žiri.

   Ljubav u doba kontrole, Matija Munjiza Petrović

Specijalnu pohvalu žiri je dodelio kratkom igranom filmu “Put za Kujumbu” reditelja Miroslava Savića koji postavlja pitanje koje najveći broj mladih u Srbiji danas postavlja sebi, a to je odlazak iz zemlje i rastanak sa najbližima. “Problemi društva u tranziciji i razjedinjavanje porodice kao njegove najsitnije ćelije, ogledaju se u emocionalnoj drami između oca i sina”, naveo je žiri.

Savić je osvojio i nagradu "Jovan Aćin" koju već 24 godine dodeljuje Udruženje filmskih umetnika Srbije.

   Put za Kujumbu, Miroslav Savić

Kratke filmove ocenjivali su Miloš Spasojević, Aleksandra Milovanović, Antonis Papadopulos, Petra Seliškar i Vera Vlajić, dok su žiri za dugometražna ostvarenja činili Adela Peeva, Mila Turajlić i Mladen Kovačević.

Gran pri podrazumeva novčani iznos od hiljadu evra, dok Zlatna plaketa Beograda donosi dobitnicima 500 evra.

Dizajn plaketa i nagrada u formi geometrijski oblikovanih  skulptura delo je slikara i vajara Rajka Popivode, u saradnji sa Vaskom Kulić.

Festival je prikazao od 22. marta ukupno 109 ostvarenja, a otvaranje je bilo posvećeno je istoričaru filma, reditelju i profesoru Fakulteta dramskih umetnosti (FDU) u Beogradu Dejanu Kosanoviću, kome je posthumno dodeljena nagrada za životno delo.

Ovogodišnje festivalsko izdanje obeleženo je odsustvom eksperimentalnog filma kao posebne kategorije, a prema novoj koncepciji, regionalni takmičarski program proširen je sa bivše Jugoslavije na celu Jugoistočnu Evropu i broj nagrada je smanjen sa tridesetak na 15.

Filmove su odabrali novi umetnički direktor Nenad Popović i Nataša Damnjanović, Maša Nešković i Rastko Ćirić, a organizator Festivala, jednog od najstarijih te vrste u Evropi, od 2015. godine je Cebef, koji stoji i iza Festa, Belefa, Bemusa i Sofesta.

Iako naziv Beogradskog festivala dokumentarnog i kratkometražnog filma nije zvanično promenjen, organizatori od ove godine koriste i naziv Beogradski filmski festival, pa je i adresa sajta promenjena u bff.rs

(SEEcult.org)