Najbolji subverzivni filmovi
Filmski program šestog Subversive festivala u Zagrebu završen je 12. maja dodelom nagrada, uključujući priznanje za životno delo koje je dobio američki reditelj Oliver Stoun (Stone) za filmski i društveni rad.
Stoun je istakao u govoru važnost održavanja slobodarskog duha Istočne Evrope koji je, kao što je prikazao u svom novom serijalu “Neispričana povijest Sjedinjenih Država”, najzaslužniji za pobedu nad fašizmom u Drugom svetskom ratu.
Po završetku svečane dodele nagrada, Stoun se pridružio britanskom istoričaru Tariku Aliju (Tariq) na okruglom stolu o američkoj globalnoj dominaciji, ali i emancipatorskim borbama u Južnoj Americi.
Oliver Stoun & Tarik Ali
Na ceremoniji dodele nagrada u bioskopu “Europa”, kojom je zvanično otvoren konferencijski deo festivalskog programa, ministarka kulture Hrvatske Andrea Zlatar istakla je važnost festivala koji kombinuje umetnička ostvarenja s raspravama društvenih aktivista, naučnika, ali i običnih građana.
Najboljim dokumentarcem filmskog programa Subversive Festivala proglašen je italijanski “Slatki brod” (La nave dolce) Danielea Vicarija, a u igranoj konkurenciji pobedio je rad japanskog reditelja Sion Sonoa “Zemlja nade” o ljudskim sudbinama u nedavnoj nuklearnoj katastrofi.
Tarik Ali, Srećko Horvat, Oliver Stoun
Pobednički dokumentarac “Slatki brod” film je biblijskih prizora od 8. avgusta 1991. godine, kada se trgovački brod sa 20.000 albanskih imigranata pojavio pred otalijanskom lukom Bari. U tih nekoliko dana definisani su obrisi budućnosti: svi akteri savremenih masovnih migracija i sva pitanja koja do danas ostaju bez odgovora - kako pitanja svih uzroka masovnog emigrantskog talasa, tako i pitanje odnosa Zapada prema tom fenomenu. Ako ne konstruiše teze i ne nudi jednoznačne odgovore, “Slatki brod” nudi svedočanstva svih aktera tog egzodusa i iznad svega slike koje kazuju vlastitu priču, naveo je žiri za dokumentarni film (Dragan Jurak, Ankica Čakardić i Igor Bezinović).
Pobednički film u igranoj kategoriji, “Zemlja nade”, bavi se PTSP-om nuklearne katastrofe, tehnološke hipertrofije koja se odražava na ljude, prirodu i ljudsku prirodu. Sonov film uspeva da uvuče gledaoce u neuroze i fobije svojih likova - pri čemu više nije jasno jesu li luđi oni ili društvo u kojem žive. Insistirajući na simbolima, koliko i na ljudskim sudbinama, Sono skreće pažnju na stvaralački proces, i na samo umetničko delo, koje jedino uz pacove ostaje imuno na kataklizmu, naveo je žiri.
Nagradu publike osvojio je francuski film “Put Madrida” Sylvain Georgea s prosečnom ocenom 4.92. Reč je o filmu o indignadosima koji su nedavno zauzeli ulice španskih gradova. tražeći nužne društvene promene u toj državi zahvaćenoj ekonomskom krizom.
Subversive Film Festival uveo je ove godine zvanični takmičarski program u konkurenciji igranog i dokumentarnog filma za koji se dodeljuje statua Wild Dreamer, koju dobija i najbolji film po izboru publike.
Uoči dodele nagrada, predavanjem "Utopija Evropske unije", počeo je okrugli sto koji otvara sedmodnevnu međunarodnu konferenciju, ove godine posvećenu "utopiji demokratije". Učesnici su bili italijanski autonomistički marksistički teoretičar i aktivista Franco Berardi Bifo, književnik Igor Štiks, francusko-američka politikološkinja i aktivistkinja Susan George i grčki ekonomista Yanis Varoufakis.
Konferencija je, nakon dodele nagrada, nastavljena okruglim stolom na temu "Neispričana istorija SAD”, na kojem se raspravljalo o "mračnim stranama" SAD - od uloge u Drugom svetskom ratu, preko intervencije u Vijetnamu, pa sve do vladavine aktuelnog predsednika Baraka Obame. Uz Stouna, učesnici su bili i književnik i jedan od osnivača Subversive Festivala Srećko Horvat i britansko-pakistanski istoričar, pisac, filozof, reditelj i aktivista Tarik Ali.
Pod krovnom temom “Utopija demokratije”, Subversive festival u šestom izdanju nastoji da ponudi prostor za ozbiljno političko promišljanje društva i aktivističke iskorake. Uz više od 50 filmskih naslova, festivalski program obuhvata i Balkan i Subversive forume - platforme za alternativne društvene mobilizacije, te Sajam knjiga i međunarodnu konferenciju na koju već tradicionalno dolaze najvažnija imena savremene kritičke misli.
Temu “Utopija demokratije” iznedrio je niz protestnih talasa u poslednjih nekoliko godina (od Severne Afrike i Bliskog Istoka preko Njujorka do Frankfurta, Londona, Atine, Sofije, Zagreba i drugih delova Europe), kojima je cilj da prisile vladajuće strukture da rade za opšti interes.
Prema navodima organizatora Subversive festivala, teško je, međutim, reći da su postignuti konkretni pomaci u tom pogledu, osim uspostave novog političkog subjekta - aktivnih i odgovornih građana.
Festivalski sajt je www.subversivefestival.com, a program se nalazi i u Kalendaru Portala za kulturu kulturu jugoistočne Evrope SEEcult.org
(SEEcult.org)