Oktobar u Jugoslovenskoj kinoteci

Retrospektiva velikog srpskog i jugoslovenskog glumca, reditelja i producenta Ljubiše Samardžića, ciklus italijanskog reditelja Mikelanđela Antonionija, te sećanje na francusku glumicu Žanu Moro, revije norveškog, rumunskog, italijanskog, češkog i britanskog filma i osmo izdanje Mikro FAF-a, obeležiće oktobarski program Jugoslovenske kinoteke, koja nudi i izbor filmova koji je ovog puta sačinio ministar kulture i informisanja Srbije Vladan Vukosavljević.

Kinoteka u novom zdanju u Uzun Mirkovoj prikazuje od 1. do 4. oktobra osam filmova francuske dive Žane Moro (1928-2017), pretežno iz perioda novog talasa, počev od Lifta za gubilište i Ljubavnika Luja Mala iz 1958. godine. Tu su i čuveni filmovi koji su obeležili jedno vreme - Žil i Džim Fransoa Trifoa, Moderato kantabile Pitera Bruka, Dnevnik jedne sobarice Luisa Bunjuela.

Za 3. i 4. oktobar najavljene su i projekcije dokumentarnog fima o životu tinejdžera u savremenom društvu Swagger (2016), u režiji Olivijea Babina, koji je gost Francuskog instituta u Srbiji, a učestvovaće i u razgovoru sa mladom publikom.

Od 9. oktobra kreće Norveška filmska nedelja “Bele noći, mračni dani”, u okviru koje će master klas održati Jan Erik Holst, na temu norveškog film noara. Biće predstavljena knjiga “Din til døden Varg Veum”, kao i prevod knjige “Varg Veum: Uspavana lepotica” (Varg Veum - Tornerose) Gunara Stalesena. Iz serijala o detektivu Vargu Veumu biće prikazani Gorki cvetovi (2007) Ulrika Imtiaza Rolfsena, Žene u frižideru (2008) Aleksandera Eika i Pali anđeli (2008) Mortena Tilduma, a do 15. oktobra na programu su i drugi igrani filmovi novije norveške produkcije, kao i animirani Kurt postaje zao Rasmusa Silverstena.

Dani rumunskog filma najavljeni su od 19. do 22. oktobra, a obuhvataju sedam ostvarenja, počev od Položaja deteta (2013) reditelja Kalina Petera Necera, do Hrasta (1992) klasika rumunske i evropske kinematografije Lučijana Pintilijea. Na programu je i film rumunsko-srpskog autora Siniše Dragina Svaki dan Bog nas ljubi u usta (2001).

Ciklus Film noar nudi 23. i 24. oktobra američke filmove iz sredine 20. veka Kuća u 92. ulici Henrija Hetaveja, Uzbuna na ulici Elije Kazana i Žena fantom Roberta Siodmaka.

Sledi Festival italijanskog filma od 25. do 29. oktobra koji počinje ostvarenjem Čovek koji nije promenio istoriju (2016), u prisustvu reditelja Enrika Karie. Najavljeni su i Pero Roana Džonsona, Cvet Klaudija Đovanezija, Brza poput vetra Matea Roverea i Nerazdvojne Edoarda De Anđelisa. U vreme festivala nove italijanske produkcije na dnevnim projekcijama u Uzun Mirkovoj biće i stari filmovi kao što su Ružni prljavi zli Etorea Skole, Građanin mali, sasvim mali Maria Moničelija i drugi.

Dnevne oktobarske projekcije u Kinoteci nude reprize programa posvećenih glumcu Semu Šepardu (Put u kosmos), rediteljima Džonatanu Demiju (Čudesna devojka), Džonu Avildsenu (Roki)…

Oktobarski program u Muzeju Jugoslovenske kinoteke počinje retrospektivom velikana domaćeg glumišta Ljubiše Samardžića, koji je nedavno preminuo, a publika će, uz besplatan ulaz, imati priliku da vidi od 1. do 4. oktobra 16 njegovihh filmova iz bogatog višedecenijskog opusa, počev od filma Peščani grad Boštjana Hladnika iz 1962. godine. Program sećanja na Samardžića zatvara film Nebeska udica, koji je on i režirao 2000. godine, a obuhvata i čuveni film Branka Bauera Prekobrojna (1962), u kojem je igrao uz svoje kasnije česte partnere Milenu Dravić i Borisa Dvornika. Rerospektivu čine sve sami slavni naslovi, a raspored projekcija je hronološki: Štićenik Vladana Slijepčevića, Diverzanti, sa još jednim stalnim Samardžićevim partnerom Velimirom Batom Živojinovićem, u režiji Hajrudina Krvavca, Jutro Puriše Đorđevića, Bitka na Neretvi Veljka Bulajića, Specijalno vaspitanje Gorana Markovića. Tu su i popularne komedije Avanture Borivoja Šurdilovića, u režiji Aleksandra Đorđevića, Moj tata na određeno vreme Milana Jelića…

Dane češkog filma u Muzeju Kinoteke otvara 5. oktobra dokumentarni biografski film Miloš Forman: Ono što te ne ubije (2009), u režiji Miloslava Šmidmajera. U naredna dva dana biće prikazani i Šmidmajerova komedija Celebrity d.o.o (2015), dokumentarac Prokletstvo lepote Helene Treštikove i Jakuba Hejne, kao i animirani film za decu Čarapokradice Galine Miklinove (2016.).

U programu Sećanje na… Aleksandra Barišića 7. oktobra biće prikazan Crni bombarder koji je prema Barišićevom scenariju režirao 1991. godine Darko Bajić.

Ciklus Velikani svetskog filma, na desetu godišnjicu smrti Mikelanđela Antonionija, donosi od 8. do 11. oktobra presek ostvarenja koja je slavni reditelj snimao od 50-ih do 70-ih godina 20. veka, pretežno u italijanskoj produkciji, ali i u američkoj i evropskim koprodukcijama.

Uz njegove najpoznatije filmove Uvećanje, Kota Zabriski, Profesija reporter, odabrani su i Hronika jedne ljubavi, Avantura, Crvena pustinja… Ova retrospektiva biće prilika da se na velikom platnu vide italijanske zvezde Alida Vali, Monika Viti, Marčelo Mastrojani.

Od 12. do 14. oktobra Muzej Kinoteke biće domaćin osmog festivala amaterskih filmova Mikro FAF, na kojem učestvuje više desetina kratkometražnih radova iz Srbije i inostranstva.

Za ciklus Moj izbor listu je sastavio ministar kulture i informisanja Srbije Vladan Vukosavljević, koji preporučuje publici od 15. do 17. oktobra filmove Marš na Drinu Žike Mitrovića, Povratak i Kad budem mrtav i beo Živojina Pavlovića, kao i naslove koji su obeležili istoriju svetske kinematografije: Kazablanka Majkla Kertiza, Građanin Kejn Orsona Velsa, Bergmanov Sedmi pečat, Felinijev Amarkord, Kurosavine Rašomon i Sedam samuraja.

Ciklus Jugoslovenski socijalizam na filmu donosi u nastavku, 18. i 19. oktobra, šest tematski raznovrsnih ostvarenja iz 60-ih i 70-ih godina - od Uzavrelog grada Veljka Bulajića do Kud puklo da puklo Rajka Grlića.

Ciklus britanskog filma prikazuje od 20. do 24. i potom od 27. do 29. oktobra 15 značajnih ostvarenja nastalih od 30-ih do kraja 70-ih godina, kao i devet filmova novije produkcije, a počinje Ucenom Alfreda Hičkoka iz 1929. godine.

Na repertoaru su i Henri V Lorensa Olivijea, Oliver Tvist Dejvida Lina, Treći čovek Kerola Rida, Gangsterska petorka Aleksandra Mekkendrika, Goldfinger Gaja Hamiltona, Porodični život Kena Louča, Demoni Kena Rasela... Noviju produkciju reprezentuju Mrtvi Džona Hjustona, Četiri venčanja i sahrana Majka Njuela, Trejnspoting Denija Bojla i drugi zaključno sa hitom Hari Poter i kamen mudrosti (2001) Krisa Kolumbusa.

Ciklus Nema sreda posvećen je 25. oktobra reditelju Evgeniju Baueru, pod naslovom “Prvi autor ruskog filma”. Posetioci Muzeja Jugoslovenske kinoteke upoznaće na projekcijama od 17 i 19 sati Bauerovo stvaralaštvo kroz četiri igrana filma iz perioda 1914-1916: Deca velikog grada, Sanjarenja, Život za život i Neli Rainceva.

Za 25. oktobar od 21 sat najavljen je i program posvećen bosanskohercegovačkoj i jugoslovenskoj glumici Nadi Đurevskoj, koja je nedavno preminula, a tim povodom biće prikazan film Od zlata jabuka (1986) Nikole Stojanovića.

Program Dokumentarni četvrtak prikazaće 26. oktobra 11 kratkometražnih dokumentaraca iz produkcije Svetozara Botorića i Đoke Bogdanovića iz 1913. i 1914. godine, ali i zapise nepoznatih autora, kao i snimke Kinematografske sekcije srpske vojske iz 1917. godine Solunski proces i Požar u Solunu, te Scene iz života kralja Aleksandra (1934), u režiji Mihaila Mihailovića.

Šok koridor predstavlja 30. i 31. oktobra šest filmova nedavno preminulog američkog reditelja Toma Hupera, uključujući kultni horor Teksaški maskar motornom testerom (1974), kao i njegov drugi deo iz 1986. Odabrani su i Živi pojedeni, Kuća strave, Poltergajst i Svemirski vampiri.

Sajt Jugoslovenske kinoteke je kinoteka.org.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org

(SEEcult.org)