Preminuo akademik Dimitrije Stefanović
Akademik Dimitrije Stefanović, dugogodišnji direktor Muzikološkog instituta Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU), preminuo je 1. avgusta u Beogradu u 91. godini. SANU je saopštila da odlazak akademika Stefanovića, jednog od najznačajnijih srpskih muzikologa i filologa, koji je poseban doprinos dao izučavanju duhovne muzike – vizantijske i stare srpske, predstavlja veliki gubitak kako za nju, tako i za sveukupnu srpsku umetnost i kulturu.
Stefanović je bio na čelu Muzikološkog instituta od 1979. do 2001. godine, a obavljao je i niz funkcija u SANU – bio je generalni sekretar od 2007. do 2015. godine, sekretar Odeljenja društvenih nauka (2017-2019), te predsednik Stručnog saveta Arhiva SANU i član Stručnog saveta Arhiva SANU u Sremskim Karlovcima.
Povodom smrti Stefanovića, ministar kulture i informisanja Srbije Vladan Vukosavljević naveo je da je preminuo “neumorni tragalac za životodavnim korenima srpske muzičke tradicije, vizantijske i staroslovenske”.
“Polihistor dragocenog kova i jedan iz plejade onih velikana koji su čitavim svojim životnim, radnim i etičkim stavom bili i trajno ostaju uzor i inspiracija generacijama. Odlazak akademika Stefanovića veliki je gubitak za srpsku kulturu ali njegovo delo ostaće kao večni trag jednog snažno inspirisanog života posvećenog duhovnom uzdizanju sopstvenog naroda”, naveo je Vukosavljević u telegramu saučešća porodici, SANU, prijateljima i poštovaocima akademika Stefanovića.
Rođen 25. novembra 1929. godine u Pančevu, Stefanović je završio osnovne studije na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu (Odsek za germanistiku - engleski i nemački jezik i književnost) i na Muzičkoj akademiji u Beogradu, na Odseku za istoriju muzike, a magistrirao je i doktorirao filozofiju na Univerzitetu u Oksfordu (1967). Tokom poslediplomskih studija radio je sa čuvenim muzikolozima-vizantolozima Egonom Velesom, Henrijem Tilijardom i Oliverom Strankom. Na Muzičkom fakultetu u Oksfordu držao je predavanja o vizantijskoj i staroj slovenskoj muzici, a bio je i učesnik mnogobrojnih međunarodnih naučnih skupova i kongresa širom Evrope i Amerike.
Stefanović je za dopisnog člana SANU izabran je 1976. godine, a od 1985. je bio redovan član. Od 1987. godine je bio i dopisni član Slovenačke akademije nauka i umetnosti (SAZU).
Takođe, bio je član Izvršnog i Upravnog odbora Matice srpske, sekretar Odeljenja za scenske umetnosti i muziku (1991-2004) i potpredsednik (2004-2012). Bio je i član redakcije Zbornika Matice srpske za scenske umetnosti i muziku.
Akademik Stefanović, kako ističe SANU, dao je veliki doprinos u oblasti muzikoloških istraživanja. Zahvaljujući njegovom radu, otkriven je, transkribovan, kritički vrednovan i objavljen veliki broj srednjovekovnih dokumenata, a datum pisanog početka stare srpske muzike pomeren je na početak 15. veka. Uz mnogobrojne studije (oko 200 tekstova) na srpskom, engleskom, nemačkom, francuskom i ruskom jeziku, priredio je tri knjige notnih zapisa tradicionalnog Karlovačkog pojanja Branka Cvejića, uredio je nekoliko zbornika radova sa međunarodnih naučnih skupova, recenzirao je niz muzikoloških monografija i zbornika.
Pored rada na proučavanju pravoslavne crkvene muzike, kontinuirano se bavio izvođenjem stare i novije crkvene muzike. Dirigovao je Pančevačkim srpskim crkvenim pevačkim društvom, povremeno horom Prvog beogradskog pevačkog društva i horom Bogoslovije Svetog Save u Beogradu. Bio je asistent dirigenta beogradskog Akademskog hora Branko Krsmanović. Vodio je hor Beogradski madrigalisti. Od osnivanja (1969) do danas vodio je Studijski hor Muzikološkog instituta SANU.
Dobitnik je, između ostalog, Ordena Sv. Save I stepena (1990), nemačkog Krsta za zasluge sa lentom (1991), odlikovanja ruskog i rumunskog patrijarha, više gramata i priznanja eparhijskih arhijereja, te Zlatne značke Muzičke omladine Jugoslavije i nagrade Dositej Obradović (2018).
Vreme i mesto sahrane Stefanovića biće naknadno saopšteni.
*Foto: SANU/SAZU
(SEEcult.org)
