Preminuo Jovan Joca Jovanović
Filmski reditelj, scenarista, montažer i teoretičar filma Jovan Joca Jovanović, autor filma “Mlad i zdrav kao ruža” koji je 35 godina bio “zabranjen bez zabrane”, preminuo je 3. avgusta u Beogradu u 83. godini, saopštilo je Udruženje filmskih umetnika Srbije (UFUS).
Igrani film “Mlad i zdrav kao ruža”, nastao 1971. godine, konačno je posle višedecenijskog boravka u bunkeru, prikazan na Festu u Beogradu 2006. godine, a dobio je nagradu žirija kritike FIPRESCI.
“Mlad i zdrav kao ruža” zastrašujuće je predskazao budućnost 90-ih još početkom 70-ih, kada je nastao. Glavnu ulogu mladića koji od tipičnog autsajdera postaje mafijaški bos u Beogradu igrao je Dragan Nikolić. Film je premijerno prikazan početkom 70-ih na Festivalu u Puli, i to pred Josipom Brozom Titom, a potom je nestao, odnosno “zabranjen bez zabrane”. Niko, pa ni sam autor i producentska kuća "Dunav film", nisu decenijama znali gde je jedina pozitiv-kopija filma.
Rođen 31. maja 1940. godine u Beogradu, Jovanović je diplomirao režiju na beogradskoj Akademiji za pozorište, film, radio i televiziju - srednjemetražnim igranim filmom “Izrazito ja” (1967), koji je proglašen najboljim u svim kategorijama na Festivalu mladih autora u Njujorku, u čijem su žiriju, između ostalih, bili i Stiven Spilberg, Endi Vorhol, Majkl Nikols, Piter Bogdanovič. Film je distribuiran u SAD.
Jovanovićev dokumentarni film “Kolt 15 GAP” (1971) nagrađen je na festivalima u Oberhauzenu, Utrehtu i Beogradu, a našao se i u Antologiji filmova festivala u Oberhauzenu, objavljenoj povodom 50 godina tog festivala. Američki istoričar filma E. Barnau uvrstio ga je u svoju knjigu "Istorija svetskog dokumentarnog filma".
Najvažniji Jovanovićevi dokumentarni filmovi su: “Revolucija koja teče” (1972), “Radni ljudi umetnici” (1975), “Narkomani” (1976), “Čovek koji je pravio sisteme” (1990) i “Vukovar zašto” (1991).
Jovanovićevi filmovi, pre svega u domenu filmske estetike, bili su ispred svog vremena, i to ne samo na domaćoj sceni, već i u svetskim okvirima, istakao je UFUS.
Jovanović se bavio i proučavanjem istorije i teorije filma. Autor je knjiga “Uvod u filmsko mišljenje” i “Uvod u dramaturgiju filma”.
Bio je dugogodišnji predavač na filmskim i video seminarima Javnog zavoda kulturnih delatnosti Republike Slovenije u Ljubljani. Na postdiplomskim studijama Pedagoškog fakulteta u Ljubljani Jovanović je predavao predmet “Film i video”.
*Foto: screenshot/YT
(SEEcult.org)
