U slavu različitosti, uprkos svemu
Jubilarni, deseti međunarodni festival queer filma “Merlinka”, koji prikazuje više od sto ostvarenja iz 35 zemalja, svečano je otvoren 6. decembra u punoj Velikoj sali Doma omladine Beograda, uz podsećanje na razliku u okolnostima u kojima se održava u odnosu na pre deset godina, kada je u publici bilo više policije nego filmofila.
“Pre deset godina otvarali smo prvi Merlinka festival u maloj, Tribinskoj sali, i bilo je više policije nego ljudi u publici. Deset godina kasnije, Merlinka je mnogo napredovala, a i mi sa njom, mada mi se čini da ima još puno da se radi na tom polju”, rekao je otvarajući “Merlinku” direktor Filmskog centra Srbije Boban Jevtić, koji je u vreme prvog izdanja tog festivala radio kao urednik filmskog programa DOB-a.
“Merlinka”, kako je istakao, možda ne može da promeni sveti, ali je tu da “stalno podseća društvo da svet treba i može da se menja, da može biti tolerantniji i da prihvata različitosti”.
Publika desetog festivala “Merlinka”, koji i sloganom “Uprkos svemu” ukazuje na probleme sa kojima se suočavao, ima priliku da pogleda do 9. decembra mnoge nagrađivane filmove na najprestižnijim svetskim festivalima, poput Berlinala, Kana i Sandensa, uz fokus na nemačku kinematografiju.
Boban Jevtić
Prema rečima Predraga Azdejkovića, umetničkog direktora i osnivača festivala “Merlinka”, slogan “Uprkos svemu” govori da nije bilo lako doći do dvocifrene brojke.
“Festival se i danas percipira kao geto LGBT populacije iako se mi trudimo da Merlinku predstavljamo kao svaki drugi filmski festival u Beogradu, koji pre svega slavi kvalitetan film, što naš ovogodišnji program svakako dokazuje”, istakao je Azdejković.
Publici se obratio i šef političkog odeljena nemačke ambasade u Srbiji Matijas Šikorski, a gestivalski program počeo je premijerom filma “Srećni princ”, rediteljskog debija glumca Ruperta Evereta o poslednjim godinama Oskara Vajlda. U muzičkom delu programa svečanog otvaranja nastupile su Bojana Stamenov i Dajana Ho, beogradska dreg kraljica.
U okviru pratećeg programa, održana je tribina “Seksualno nasilje – zakon jače(g)”, te otvorena izložba fotografija “Životi u tranziciji – LGBTQ Srbija” autora Slobodana Ranđelovića, koji živi i radi u Njujorku.
Među atrakcijama “Merlinke” je i premijera dokumentarnog videa “Među ljudima: Život i gluma” reditelja Želimira Žilnika, koji će 8. decembra učestvovati i u razgovoru sa publikom. Video povodom izložbe “Shadow Citizens assemblage” ističe sećanja i komentare glumaca amatera u Zilnikovim filmovima u kombinaciji sa scenama u kojima su učestvovali kao “protagonisti”, pomešanim sa snimcima ekipe koja radi na setovima njegovih filmova. Video deluje kao podsetnik Žilniku o talentima i stvarnim iskustvima njegovih učesnika, koji su ga inspirisali da artikuliše svoje narativne teme i definiše svoje izmišljene likove. Istovremeno, video dokumentuje kako su učesnici filma doživeli nove susrete i solidarnost u “filmskom kolektivu”.
Među filmovima desete “Merlinke” je više aktuelnih dugometražnih igranih i dokumentarnih ostvarenja, poput paragvajskog filma “Naslednice”, dobitnika dva Srebrna medveda u Berlinu, francuskog filma sa Vanesom Paradi “Nož + srce”, nagrađivanog argentinskog filma “Merlinka”, irskog “Vita i Virdžinija” o ljubavnom životu Virdžinije Vulf, u Keniji zabranjivanog filma “Rafiki”, tajvanskog filma “Legenda o kamenu”, brazilskog “Tvrdokorna farba”…
Publika će imati priliku da pogleda 8. decembra film “Možete li mi mi ikada oprostiti?” rediteljke Marijele Heler, koji je upravo nominovan za dva Zlatna globusa – za najbolju glumicu u drami (Melisa Makarti) i za najboljeg muškog sporednog glumca (Ričard E. Grant). Film govori o životu i radu najpoznatije biografkinje poznatih ličnosti, Li Izrael, koju tumači Melisa Mekarti. Kada Li Izrael ne uspe da podiđe trenutnim ukusima, ona pretvara svoju umetnost u prevaru, falsifikujući intimna pisma preminulih poznatih ličnosti i pisaca.
Na svečanom zatvaranju desete “Merlinke” 9. decembra biće dodeljene nagrade, a najbolje filmove (igrani, dokumentarni, kratki, animirani, Noizzmaker i specijalna nagrada festivala) biraće žiri u sastavu: Aileen Pinkert (LGBT filmski festival Hamburg), Yony Leyser (reditelj i prošlogodišnji dobitnik nagrade za najbolji dokumentarac) i Vladana Vasić (Sarajevski otvoreni centar, koji organizuje Merlinku u Sarajevu). Takođe, prvi put publika će birati najbolji ultra-kratki film, koji traje do pet minuta.
Na ceremoniji svečanog zatvaranja nastupiće Ivana Rašić – Sajsi MC i Tijana Rašić.
Festival “Merlinka” održava se od 2009. godine u Domu omladine Beograda u znak sećanja na Vjerana Miladinovića Merlinku, zvezdu Žilnikovog filma “Marble Ass”.
Osim u Beogradu, “Merlinka” ima festivalska izdanja i u Sarajevu, Tuzli, Novom Sadu, Nišu i Podgorici.
Festivalski sajt je merlinka.com, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
*Foto: Monika Husar, uz dozvolu autorke.
(SEEcult.org)