145 godina Narodnog pozorišta

Narodno pozorište u Beogradu proslavilo je 22. novembra 145 godina postojanja premijerom drame “Srpska trilogija”, u režiji Slavenka Saletovića, koja je direktno prenošena i na RTS-u, a tradicionalno je na svoj dan dodelilo i godišnja priznanja za umetničke i radne domete.

Nastala prema romanu Stevana Jakovljevića, u dramatizaciji Miodraga i Svetolika Nikačevića i adaptaciji Slavka Milanovića, drama “Srpska trilogija” odnosi se na period Prvog svetskog rata, odnosno na proboj Solunskog fronta, u kojem glavnu ulogu igra elitna četa dobrovoljačkog odreda koji se već dve godine nalazi stotinak metara od bugarskih jedinica.

Prema rečima reditelja Saletovića, predstava nema ambiciju da se bavi politikom, već da ukaže na ljude koji su imali osećaj naciona, časti, poštenja i žrtve, svesni da će izgubiti život, kao i da “podseti na to čudo koje se dogodilo jednom narodu od 1914. do 1918. godine, a koje je isti taj narod počeo da zaboravlja, pa i da ga se stidi”.

U predstavi igraju Vuk Kostić, Ivan Bosiljčić, Vuk Saletović, Bojan Krivokapić, Pavle Jerinić, Milenko Pavlov, Radovan Miljanić/ Boško Puletić, Andreja Maričić, Zoran Ćosić, Slobodan Stepić, Miloš Đurović…

Premijerna publika, u kojoj su bile brojne ličnosti iz političkog, javnog i kulturnog života, nagradila je snažnim aplauzom, pa i stojećim ovacijama ansambl predstave, koju su u direktnom prenosu imala priliki da prate i gledaoci Drugog programa RTS-a.

V.d. direktora Drame NP Spasoje Ž. Milovanović, jedan od devet kandidata za upravnika Narodnog pozorišta, izjavio je da se “Srpska trilogija” bavi grandioznom istorijskom temom na dostojan način, a istovremeno je omaž predstavi “Na leđima ježa” (iz 1938), kao njena adaptirana verzija.

V.d. upravnika Narodnog pozorišta Dejan Savić, takođe jedan od kandidata za čelno mesto te kuće, istakao je da Narodno pozorište započinje predstavom “Srpska trilogija” obeležavanje 100 godina od početka Prvog svetskog rata.

Savić je najavio da će Narodno pozorište učestvovati u obeležavanju tog jubileja na način koji neće dozvoliti menjanje istorije, jer je srpski narod, kako je istakao, u oba svetska rata bio na strani dobra.

U saradničkoj ekipi predstave “Srpska trilogija” su scenograf Boris Maksimović, kostimografkinja Katarina Grčić, kompozitor Miroljub Aranđelović Rasinsk, Ferid Karajica (scenski pokret), Vladimir Petričević (dizajn zvuka)…

Publika je uoči premijere imala priliku da u foajeu partera Velike scene pogleda izložbu “Narodno pozorište uoči Prvog svetskog rata” autorke Ane Tomić, kustoskinje Muzeja Narodnog pozorišta.

U publici su bili i državni sekretar Ministarstva kulture i informisanja Srbije Dejan Ristić, kao i bivši ministar kulture Bratislav Petković.

Dan Narodnog pozorišta obeležen je i svečanom dodelom godišnjih priznanja za umetničke i radne rezultate.

Uvod u proslavu, prema scenariju Željka Hubača, započeo je istorijatom o Narodnom pozorištu i projekcijom dokumentarnog filma Petra Antonovića o postignućima u proteklih godinu dana tokom kojih je izvedeno devet premijera - "Antigona", "Konstantin" (koprodukcija s Narodnim pozorištem iz Niša), "Izbiračica" (koprodukcija s Pozorištem “Bora Stanković” iz Vranja), "Ogvožđena", "Aida", "Uspavanka za Vuka Ničijeg" (koprodukcija s Festivalom Grad teatar Budva), "Bizarno" (koprodukcija sa Šabačkim pozorištem), "Dama s kamelijama" i "In hoc signo", uz dve premijerne obnove - "Jesenje cveće" i "Tesla ili prilagođavanje anđela".

Proteklu sezonu obeležila je i proslava jubileja Milanskog edikta, u okviru koje je Narodno pozorište učestvovalo predstavama “Aida” u Viminacijumu i “Konstantinus Magnus” u Nišu.

Operski ansambl Verdijeve “Aida”, u režiji Dejana Miladinovića, dobio je nagradu za najbolju predstavu.

Za najbolja individualna premijerna umetnička ostvarenja nagrađeni su Miodrag Krivokapić za ulogu Konstantina u istoimenoj predstavi, Tamara Pingović za uloge Kitri i Gamzati u baletima "Don Kihot" i "Bajadera", operska pevačica Sanja Kerkez za solistički koncert u Narodnom pozorištu, Jasmina Trumbetaš za ulogu Aide u istoimenoj operi, Marija Vicković za ulogu Margarite Gotje u "Dami s kamelijama".

Dodeljene su i nagrade za izuzetno značajan ukupan radni doprinos, kao i pohvale za rezultate u radu.

Pečat povodom posebnog doprinosa životu i radu Narodnog pozorišta dobili su glumac Marko Nikolić, prvakinja Opere Vera Miranović Mikić i operski reditelj Dejan Miladinović, kao i kompanija "Telenor".

Uručeni su i srebrnjaci za dugogodišnji doprinos, zlatne značke za 20 godina rada i povelje radnicima koji su otišli u penziju.

Nagrada “Raša Plaović” za najbolje glumačko ostvarenje na beogradskim scenama u proteklih godinu dana uručena je Vojinu Ćetkoviću za ulogu Otela u istoimenoj predstavi Vilijama Šekspira, u režiji Miloša Lolića i produkciji Jugoslovenskog dramskog pozorišta.

Ćetkoviću je plaketu s likom Plaovića uručio predsednik žirija, glumac i prošlogodišnji laureat Igor Đorđević, koji je istakao da u Lolićevoj “veoma stilizovanoj predstavi, ustrojenoj vizuelno jakim siimbolima i lišenoj svega pokazivačkog, ali i podrazumevanog... Ćetkovićev Otelo začuđujuće brzo i lako uspeva da ostvari finu komunikaciju ali i identifikaciju sa publikom".

Dan Narodnog pozorišta, 22. novembar, ustanovljen je 1968. godine, povodom obeležavanja stogodišnjice tog teatra.

Tog datuma, po novom kalendaru, 1868. godine održana je prva predstava novoosnovanog Narodnog pozorišta - “Đurađ Branković” Karolja Obernjaka u gostionici “Kod engleske kraljice”. Prva predstava u novoj zgradi, “Posmrtna slava kneza Mihaila” Đorđa Maletića izvedena je 30. oktobra 1869. godine.

Sajt Narodnog pozorišta je www.narodnopozoriste.rs

(SEEcult.org)